Rechtbank Noord-Holland 05-12-2025, ECLI:NL:RBNHO:2025:14300

Het spoedeisend belang volgt uit de aard van de zaak.

Op 1 december 2025 is te Amsterdam overleden de heer [overledene], geboren op [geboortedatum] 1940 te Casablanca, Marokko (hierna te noemen: de overledene).

JBW heeft in eerste instantie met instemming van de vier kinderen van de overledene de voorbereidingen getroffen om te komen tot een Joodse begrafenis. Zo heeft zij het in artikel 11 van de Wet op de lijkbezorging vereiste verlof tot begraving aangevraagd.

[plaats] heeft het lichaam van de overledene onder zich in verband met de verzorging van zijn uitvaart. [plaats] heeft hiervoor opdracht gekregen van de kinderen.

Op 4 december 2025 hebben de kinderen te kennen gegeven dat zij niet langer instemmen met het overdragen van het lichaam van de overledene aan JBW voor een Joodse begrafenis.

De overledene heeft op 31 juli 2025 een onderhandse akte van volmacht afgegeven aan mr. H. Loonstein. In deze volmacht staat onder meer het volgende.

Het verlof tot begraven als bedoeld in artikel 11 van de Wet op de lijkbezorging is op 4 december 2025 afgegeven aan JBW.

Artikel 18 van de Wet op de lijkbezorging bepaalt dat in de lijkbezorging wordt voorzien door degene, die het verlof tot begraving of crematie heeft aangevraagd of door degene, die redelijkerwijs geacht kan worden in diens plaats te zijn getreden. Ook staat daarin dat de lijkbezorging geschiedt overeenkomstig de wens of de vermoedelijke wens van de overledene, tenzij dat redelijkerwijs niet gevergd kan worden.

Vast staat dat JBW het verlof tot begraven met de instemming van de vier kinderen heeft aangevraagd en dat het verlof aan haar is afgegeven. Uit de overgelegde volmacht blijkt dat de overledene een Joodse begrafenis wenst. Dit wordt ondersteund door een verklaring van de rabbijn van de synagoge van Beth Shalom, het verzorgingshuis waar de overledene vanaf 11 augustus 2025 tot zijn dood heeft gewoond. Deze verklaart dat de overledene meerdere keren duidelijk te verstaan heeft gegeven dat hij een Joodse begrafenis wil.

De kinderen hebben aangegeven dat geen waarde kan worden gehecht aan de volmacht en aan de verklaring van de rabbijn, omdat hun vader bij het afgeven van de volmacht en tijdens zijn verblijf in Beth Shalom al geruime tijd leed aan vasculaire dementie en niet meer in staat was zijn wil te bepalen.

Ook als dit zo is, betekent dit niet dat aan de volmacht en de verklaring van rabbijn geen waarde kan worden gehecht voor de vaststelling van de vermoedelijke wil van de overledene. Ingevolge artikel 19 lid 1 Wet op de lijkbezorging kan een meerderjarige die niet bekwaam is zijn uiterste wil te bepalen, wel beschikkingen maken voor zijn begrafenis of crematie. Bovendien betekent het feit dat de omstandigheid dat de overledene leed aan vasculaire dementie niet zonder meer dat hij op geen enkele wijze in staat was om een duidelijke aanwijzing te geven voor zijn begrafenis.

De voorzieningenrechter heeft voorshands geen aanleiding om geen waarde te hechten aan de verklaring van de rabbijn omtrent de wens van de overledene voor een Joodse begrafenis. Deze verklaring wordt daarnaast ondersteund door de volmacht, waarin die wens ook is opgenomen. Weliswaar voldoet die volmacht niet aan het vereiste van artikel 19 lid 1 Wet op de lijkbezorging, omdat de volmacht niet eigenhandig door de overledene is geschreven, maar hij kan wel bijdragen aan de overtuiging dat de overledene op dat moment een Joodse begrafenis heeft gewild. Aanwijzing van nadien dat dit anders is zijn er niet.

Anders dan door de kinderen aangevoerd heeft de voorzieningenrechter geen aanwijzingen dat JBW hier een eigen belang vertegenwoordigt, of dat de verklaringen van de advocaat van JBW over totstandkoming van de volmacht niet juist zouden zijn. Daarbij heeft te gelden dat het uitgangspunt in een juridische procedure is dat een advocaat op zijn woord wordt geloofd.

Het voorgaande betekent ook dat de voorzieningenrechter geen aanleiding ziet om de beslissing aan te houden om getuigen te horen. Alleen als uit verklaringen van de overledene zelf van na het verstrekken van de volmacht zou blijken dat hij geen begrafenis wenste, of als zou komen vast te staan dat de overledene vanaf 31 juli 2025 op geen enkele wijze meer in staat was om zinnig te verklaren zou dat zin hebben. Van verklaringen van de overledene zelf van na 31 juli 2025 over zijn wensen voor een begrafenis of crematie is echter niet anders gebleken dan uit de verklaring van de rabbijn. Uit de ter zitting afgespeelde gespreksopnames van september en oktober 2025 is gebleken dat de overledene in ieder geval tijdens die opnamen in staat was om zich voldoende helder uit te drukken.

Het voorgaande leidt tot de conclusie dat voldoende aannemelijk is dat de overledene een Joodse begrafenis wenste. Dat betekent dat de vordering zal worden toegewezen als bij de beslissing gemeld.

De aard en hoedanigheid van partijen en hun opdrachtgevers geeft aanleiding de proceskosten tussen hen zo te compenseren dat iedere partij de eigen kosten draagt.

beveelt [plaats] om het stoffelijk overschot van de in het lichaam van de dagvaarding genoemde overledene op 5 december 2025 vóór 14:00 uur aan JBW af te geven

compenseert de proceskosten tussen partijen zo dat iedere partij de eigen kosten draagt;

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

wijst het meer of anders gevorderde af.