Gerechtshof 's-Hertogenbosch 09-09-2025, ECLI:NL:GHSHE:2025:2457

De rechtbank heeft in het vonnis van 20 september 2023 vastgesteld van welke feiten in dit geschil wordt uitgegaan. Verder staan nog enkele andere feiten tussen partijen vast, omdat deze niet, althans niet voldoende gemotiveerd zijn betwist. Het hof zal ook deze feiten hierna opnemen.

De vader van [appellant] , [geïntimeerde 1] en [persoon A] , [de vader] (hierna: vader) was gehuwd met mevrouw [erflaatster] (hierna: erflaatster).

Vader is overleden op 4 september 2000 en erflaatster is overleden op 19 februari 2018.

Erflaatster woonde tot 22 juni 2012 thuis. Na een val is zij op 22 juni 2012 gedwongen opgenomen in een crisisopvang van GGZ Oost-Brabant, [locatie] . Na een korte periode elders te hebben verbleven is zij op 15 april 2013 naar Sint Anna verpleeghuis (zorgteam poorthuis) te [plaats] verhuisd. Daar verbleef zij op een gesloten afdeling van het woonzorgcentrum tot aan haar overlijden op 19 februari 2018.

[appellant] en [persoon A] hebben de nalatenschap van erflaatster beneficiair aanvaard.

De rechtbank heeft bij beschikking van 22 maart 2019 notaris mr. C.F.J.M. van Loon-Groenen tot vereffenaar benoemd.

Bij beschikking van de rechtbank van 26 maart 2021 is de verplichting om de nalatenschap te vereffenen volgens de wet opgeheven.

In het dossier zit een verklaring betreffende een ‘Beoordeling wilsbekwaamheid op basis het beschikbare medisch dossier’ van erflaatster. De verklaring is afkomstig van [persoon D] , arts en directeur van [XXX] sociaal-medische expertise en luidt
voor zover hier van belang als volgt:

In de aanvullende rapportage van 14 mei 2025 blijft de [persoon D] bij zijn eerdere conclusies. Hij schrijft onder andere:

Het saldo op de bankrekeningen van erflaatster was per datum overlijden 734,67 bij de Rabobank en op 12 juni 2019 € 786,32. Het saldo bij de Regiobank was per datum overlijden op 19 februari 2018 € 1.200,48 en op 3 september 2019 € 2.066,66.

De rechtbank heeft [geïntimeerde 1] gelijk gegeven en de vorderingen van [appellant] afgewezen en de proceskosten gecompenseerd. De rechtbank was -kort samengevat- van oordeel dat:

• [appellant] zijn stelling dat erflaatster wilsonbekwaam was en de laatste jaren voor haar overlijden niet in staat was om de uitgaven van [geïntimeerde 1] te overzien, in het licht van de gemotiveerde betwisting door [geïntimeerde 1] , onvoldoende heeft onderbouwd;

• nu er geen reden was om te twijfelen aan de geestelijke gesteldheid van erflaatster, en niet is gebleken dat erflaatster bij leven aanleiding heeft gezien om [geïntimeerde 1] ter verantwoording te roepen, moet worden aangenomen dat erflaatster instemde met de manier waarop [geïntimeerde 1] het geld van erflaatster heeft besteed;

• de rechtbank daarom niet toekomt aan de beantwoording van de vraag of [appellant] zich (bepaalde) uitgaven wederrechtelijke heeft toegeëigend en terugbetaald moeten worden aan de nalatenschap.

[appellant] is het niet eens met deze uitspraak. Hij is met 9 grieven in hoger beroep gekomen. In zijn dagvaarding in hoger beroep heeft hij -samengevat- gevorderd:

• vernietiging van het bestreden vonnis van 20 september 2023 en

• toewijzing van zijn -hiervoor onder 4.4.1. weergegeven- vorderingen in eerste aanleg

Bij memorie van grieven heeft [appellant] zijn vorderingen en de grondslagen daarvan gewijzigd. De vorderingen in hoger beroep luiden als volgt:

1. Voor recht te verklaren dat [geïntimeerde 1] een bedrag van € 125.443,44 en € 31.080,- (in totaal € 156.523,40) aan de nalatenschap van erflaatster verschuldigd is;

2. Voor recht te verklaren dat [geïntimeerde 1] zijn aandeel in de vordering van € 125.443,44 (van de nalatenschap van erflaatster op [geïntimeerde 1] ) heeft verbeurd aan [appellant] en aan de nalatenschap van [persoon A] ;

3. Voor recht te verklaren dat, voor zover de rechtshandelingen tot het bedrag van € 125.443,44 onbevoegd zijn verricht, nietig zijn dan wel aan te merken zijn als vernietigbare rechtshandelingen en daarom de vernietiging uit te spreken;

4. te bepalen dat de nalatenschap van erflaatster een omvang van € 124.080,44 heeft;

5. de verdeling van de nalatenschap van erflaatster vast te stellen;

6. [geïntimeerde 1] te veroordelen om aan [appellant] een bedrag van € 74.448,26, te betalen, vermeerderd met de wettelijke rente;

7. [geïntimeerde 1] te veroordelen in de kosten van de procedure in hoger beroep.

[geïntimeerde 1] heeft bezwaar gemaakt tegen die eiswijziging en zowel de oorspronkelijke vorderingen als de gewijzigde vorderingen ook inhoudelijk weersproken. Hij heeft geconcludeerd, samengevat, dat het hof het vonnis waarvan hoger beroep is ingesteld, zal bekrachtigen en dit arrest uitvoerbaar bij voorraad zal verklaren met veroordeling van [appellant] in de proceskosten.

Gelet op de niet toelaatbare eiswijziging liggen in hoger beroep dus de volgende vorderingen voor:

1. te bepalen dat de nalatenschap van erflaatster een omvang van € 124.080,44 heeft;

2. de verdeling van de nalatenschap van erflaatster vast te stellen door de bezittingen en schulden toe te bedelen aan [geïntimeerde 1] , tegen vergoeding door [geïntimeerde 1] aan [appellant] en de erfgenamen van [persoon A] van een bedrag van respectievelijk € 46.530,17 en € 31.020,11, wegens overbedeling

3. [geïntimeerde 1] te veroordelen tot betaling van € 46.530,17 aan [appellant] , vermeerderd met de wettelijke rente;

4. [geïntimeerde 1] te veroordelen in de kosten van de procedure, vermeerderd met de wettelijke rente daarover.

- Een vordering op [geïntimeerde 1] van € 31.080,00

Passiva

• Een schuld aan [geïntimeerde 1] van € 31.080,00

• Een schuld aan [geïntimeerde 1] van € 1.363,00

• Een schuld aan [geïntimeerde 1] van € 4.308.86

De kern van het geschil betreft de vraag of tot de activa van de nalatenschap een vordering op [geïntimeerde 1] behoort die [appellant] heeft gesteld op € 125.443,44 en waardoor de nalatenschap een saldo heeft van € 124.080,44. Dit hangt voor een belangrijk deel af van het antwoord op de vraag of [geïntimeerde 1] gehouden is om rekening en verantwoording af te leggen, zoals [appellant] heeft gesteld en [geïntimeerde 1] heeft betwist.

Volgens [appellant] vloeit de verplichting van [geïntimeerde 1] om rekening en verantwoording af te leggen voort uit een regel van het ongeschreven recht. Volgens [geïntimeerde 1] is er geen verplichting om rekening en verantwoording af te leggen.

Dit betekent dat naar het oordeel van het hof vast staat dat erflaatster vanaf 2012 niet meer in staat was haar financiële belangen te behartigen en te overzien wat er met haar geld gebeurde. Dit brengt echter naar het oordeel van het hof niet zonder meer mee dat een verplichting tot het afleggen van rekening en verantwoording is ontstaan. Vanwege de familierelatie, het feit dat [geïntimeerde 1] al sinds 1994 over een algemene volmacht beschikte en hij en zijn vrouw mantelzorg verleenden, is enige terughoudendheid geboden in het vaststellen van een verplichting tot het afleggen van rekening en verantwoording. Deze terughoudend-heid vindt een grens bij financiële handelingen die [geïntimeerde 1] ten behoeve van zichzelf of zijn gezin heeft verricht en financiële handelingen die qua aard en/of omvang betreft niet kunnen worden gerekend tot het normale uitgavenpatroon van erflaatster.

[appellant] heeft in dat verband gesteld dat de door [geïntimeerde 1] verrichte financiële handelingen voor een bedrag van € 125.443,44 niet tot het normale uitgavenpatroon behoorden, met uitzondering van een overschrijving vanaf de rekening bij de Rabobank op 23 december 2013 van € 1.250,00 (onder vermelding van ‘leegruimen huis’) en een overschrijving vanaf de rekening bij de Rabobank op 5 januari 2016 van € 600,00 (onder vermelding van ‘container stort kosten’). [appellant] heeft daarbij een onderscheid gemaakt tussen:

• de bankoverschrijvingen naar de eigen rekening van [geïntimeerde 1] (in totaal € 33.165,00);

• de pinopnames van de twee rekeningen bij de Rabobank en Regiobank (€ 25.740,00 respectievelijk € 19.700,00);

• overige overboekingen (€ 17.724,47);

• aanschaf van een auto (€ 11.979,00);

• aankoop landbouwmachines en voertuigen (€ 4.000,00 en € 12.100,00);

• benzinekosten (€ 491,41), en

• kosten dierenarts (€ 543,56).

Ten aanzien van de pintransacties en bankoverschrijvingen heeft [appellant] verwezen naar het overzicht van de vereffenaar in de brief van 28 juni 2019 en ten aanzien van de post ‘overige overboekingen’ naar de brief van de vereffenaar van 20 augustus 2019 (beide overgelegd als productie 1 bij conclusie van antwoord). In deze brieven heeft de vereffenaar een overzicht gegeven van een groot aantal financiële transacties in de periode vanaf 2013 tot aan de datum van overlijden van erflaatster, die bij de vereffenaar vragen opriepen en waarover zij nadere informatie van [geïntimeerde 1] wenste. [appellant] heeft tijdens de mondelinge behandeling toegelicht dat de vereffenaar niet alle uitgaven die uit de bankafschriften volgden heeft opgenomen. Zo heeft de vereffenaar bijvoorbeeld sommige uitgaven voor kleding niet opgenomen, omdat die wel tot het normale uitgavenpatroon behoorden. [geïntimeerde 1] heeft dit niet gemotiveerd betwist.

Het hof stelt vast dat uit de overzichten blijkt dat er regelmatig grote bedragen van meer dan € 1.000,00 werden overgemaakt naar de rekening van [geïntimeerde 1] en dat regelmatig meerdere malen per week bedragen van enkele honderden euro’s werden gepind, met als resultaat dat eindelijk in totaal de hiervoor in r.o. 4.6.8 genoemde bedragen zijn besteed. Over de inkomsten van erflaatster heeft [geïntimeerde 1] verklaard dat zij een aanvullend pensioen van ongeveer € 95,00 per maand ontving, naast de AOW-uitkering. Die AOW-uitkering bedroeg toen zij nog zelfstandig woonde circa € 1.000,00 per maand. Op enig moment nadat zij op de gesloten afdeling was geplaatst, was dit een paar honderd euro per maand, omdat op haar AOW een bedrag voor de kosten van haar verzorging werden ingehouden. Dit volgt ook uit de bankafschriften die zijn overgelegd. Verder heeft [appellant] -onbestreden- gesteld dat erflaatster niet of nauwelijks spaargeld had, hetgeen [geïntimeerde 1] ook heeft beaamd, omdat volgens [geïntimeerde 1] alles op ging.
Met hetgeen erflaatster maandelijks aan inkomsten ontving laat zich niet rijmen dat dergelijke grote uitgaven -die haar reguliere maandelijkse inkomsten ver overschreden- tot het normale bestedingspatroon van erflaatster zouden behoren. Pas op 8 mei 2014 wordt de verkoopopbrengst van de woning van € 83.614,85 bijgeschreven, die vervolgens binnen een periode van ongeveer 20 maanden geheel verdampt is. Anders dan [geïntimeerde 1] betoogt kan ook dit niet tot het gewone bestedingspatroon worden gerekend, omdat erflaatster voor die tijd ook niet over dergelijke grote bedragen beschikte en dus niet gewend was dergelijke hoge uitgaven te doen. Al met al is het hof met [appellant] van oordeel dat het bedrag van in totaal € 125.443,44 niet tot het normale uitgavenpatroon van erflaatster kan worden gerekend. Dit betekent dat [geïntimeerde 1] gehouden is rekening en verantwoording af te leggen over het gehele bedrag van € 125.443,44, met uitzondering van de hiervoor in r.o. 4.6.8 genoemde bedragen van € 1.250,00 en € 600,00. Dat komt neer op een bedrag van € 123.593,44 waarover [geïntimeerde 1] rekening en verantwoording moet afleggen.

De volgende vraag die beantwoord moet worden is of [geïntimeerde 1] aan zijn verplichting tot het doen van rekening en verantwoording heeft voldaan en of al dan niet sprake is van onrechtmatige onttrekkingen. De stellingen van [geïntimeerde 1] in dit verband kunnen als volgt worden samengevat:

• [geïntimeerde 1] heeft te allen tijden de (financiële) belangen van erflaatster naar behoren behartigd. [geïntimeerde 1] heeft zichzelf dan wel zijn gezin niet willen bevoordelen en erflaatster niet willen benadelen.

• Alle van de rekening van erflaatster verrichte betalingen zijn steeds in haar opdracht dan wel ten behoeve van haar geweest, zoals bijvoorbeeld de aankoop van boodschappen, persoonlijke verzorgingspullen, kleding etc.

• [geïntimeerde 1] heeft over iedere betaling overleg gevoerd met erflaatster en erflaatster heeft deze goedgekeurd of -voor zover dat een keer niet is gedaan- deze achteraf goedgekeurd / bekrachtigd; zij was immers wilsbekwaam en in staat tot overleg.

• Van erflaatster mocht [geïntimeerde 1] kosten die hij voor haar moest maken vergoeden. De betalingen aan [geïntimeerde 1] kunnen dus geduid worden als een kostenvergoeding.

• [geïntimeerde 1] ging ervan uit dat de algehele volmacht voldoende basis was voor het vergoeden van eventuele gemaakte kosten aan hemzelf. [geïntimeerde 1] dacht dat met de notariële algemene volmacht alles goed geregeld was.

Ten aanzien van de door [appellant] afzonderlijk genoemde posten stelt [geïntimeerde 1] het volgende:

• Bij de bankoverschrijvingen naar hemzelf heeft [geïntimeerde 1] volgens hem bij iedere betaling een duidelijk omschrijving heeft gegeven. Hij merkt daarbij op dat het in de praktijk vaak voor kwam dat [geïntimeerde 1] kosten voorschoot voor erflaatster die vervolgens, telkens na overleg met erflaatster, aan hem werden vergoed.

• De pintransacties zagen op uitgaven ten behoeve van erflaatster, collectes, cadeaus of een kostenvergoeding voor [geïntimeerde 1] .

• Alle ‘overige overboekingen’ zijn met toestemming van erflaatster gedaan.

• Het bedrag ter zake de aanschaf voor een auto zag op de aanschaf van een vervangende auto voor [geïntimeerde 1] met toestemming van erflaatster, omdat hij haar regelmatig meenam naar familiebezoeken en kennissen en omdat hij deze nodig had voor zijn bezoeken aan haar.

• De landbouwmachines en voertuigen zijn met toestemming van erflaatster aangeschaft voor het onderhoud van het weiland dat na het overlijden van de vader van partijen nog steeds eigendom was van erflaatster en ook bij haar in gebruik was. Erflaatster had enkele pony’s in het weiland staan. Het was voordeliger om zelf een machine aan te schaffen voor het onderhoud dan telkens een loonwerkersbedrijf in te schakelen. Tijdens de mondelinge behandeling in hoger beroep heeft [geïntimeerde 1] zich op het standpunt gesteld dat deze zaken door erflaatster zijn geschonken aan zijn bonusdochter.

• Het bedrag voor benzine was een vergoeding voor door [geïntimeerde 1] ten behoeve van erflaatster gemaakte benzinekosten. Hij nam haar vaak mee op familiebezoek, winkelen of naar de kerk.

• De dierenartskosten hadden betrekking op de hond van erflaatster, die bij haar verhuizing naar [plaats] door [geïntimeerde 1] in huis is genomen.

[appellant] heeft deze stellingen gemotiveerd betwist. Volgens [appellant] zijn alle uitgaven ten goede gekomen aan [geïntimeerde 1] en zijn gezin en niet aan erflaatster. [appellant] stelt onder andere dat [geïntimeerde 1] onrechtmatig heeft gehandeld jegens erflaatster en de erfgenamen op grond waarvan [geïntimeerde 1] gehouden is om de schade aan de nalatenschap te vergoeden. Gelden die aan [geïntimeerde 1] zelf ten goede zijn gekomen zijn bovendien gedaan in strijd met het verbod op Selbsteintritt als bedoeld in artikel 3:68 BW en de daaraan ten grondslag liggende rechtshandelingen zijn daarom nietig.

Het hof is van oordeel dat [geïntimeerde 1] voor wat betreft de bankoverschrijvingen naar hemzelf, de pinopnames en overige overboekingen niet, althans onvoldoende aan zijn verplichting tot het doen rekening en verantwoording heeft voldaan. Weliswaar heeft [geïntimeerde 1] bij de uitgaven met een enkel woord vermeld waarop dit zou zien (zoals ‘zakgeld Lourdes’ bij een overboeking naar de eigen rekening van [geïntimeerde 1] voor € 200,00, ‘contant voor oma carnaval’ bij een overboeking naar de eigen rekening van [geïntimeerde 1] voor € 1.000,00, ‘cadeau voor communiekantje’ bij een overboeking naar de eigen rekening van [geïntimeerde 1] voor een bedrag van € 500,00, en woorden als ‘terug na voorgeschoten’ en ‘gepind’), maar heeft hierbij geen enkele toelichting en onderbouwing gegeven. Hierdoor is het voor het hof bij de meeste posten bij gebreke van een voldoende deugdelijke omschrijving niet voldoende duidelijk waarop deze bedragen betrekking hebben. Voor zover uit de -summiere- omschrijving wel een bestedingsdoel zou kunnen worden afgeleid, is het voor het hof -bij gebreke van een onderbouwing of nadere uitleg- niet controleerbaar of het geld daadwerkelijk hieraan is besteed. Het ging hier met grote regelmaat om aanzienlijke bedragen van meer dan € 1.000,00 en om bedragen van om en nabij de € 250,00 die meerdere keren per week werden opgenomen en het reguliere bestedingspatroon te buiten gingen. Het had dan op de weg van [geïntimeerde 1] gelegen om aan de hand van een overzichtelijke administratie of op andere wijze nader uit te werken waarop deze bedragen betrekking hadden. Dit heeft hij nagelaten. [geïntimeerde 1] heeft ook niet gesteld dat hij alsnog in staat en bereid is rekening en verantwoording af te leggen. Integendeel, tijdens de mondelinge behandeling heeft [geïntimeerde 1] verklaard dat [appellant] de rekening en verantwoording die hij verlangt, niet krijgt, om privacy redenen. Volgens [geïntimeerde 1] hoeft [appellant] niet precies na te gaan wat erflaatster heeft gedaan. Het hof gaat daarom voorbij aan het -niet gespecificeerde- aanbod van [geïntimeerde 1] om hem in de gelegenheid te stellen nog nadere schriftelijke stukken over te leggen, zoals nota's / facturen, bankafschriften, mailwisselingen met makelaar i.v.m. verkoop en oplevering woning. Nog daargelaten dat [geïntimeerde 1] deze eerder had kunnen overleggen, zijn deze stukken zonder bijbehorende rekening en verantwoording niet ter zake dienend. Dat laatste geldt voor getuigenverklaringen van hemzelf, zijn partner [persoon E] en verzorgenden van erflaatster. Ook deze zijn zonder bijbehorende rekening en verantwoording -die niet, althans niet (voldoende) concreet wordt aangeboden- niet ter zake dienend.

[geïntimeerde 1] heeft nog gesteld dat hij ervan uitging dat de algehele volmacht voldoende basis was voor het vergoeden van eventuele voor erflaatster gemaakte kosten aan hemzelf. Het hof gaat aan die stelling voorbij. [geïntimeerde 1] heeft immers niet duidelijk gemaakt dat het daadwerkelijk ging om voor erflaatster gemaakte kosten en in de mogelijkheid om schenkingen te doen aan zichzelf of anderszins als wederpartij van erflaatster op te treden (‘Selbsteintritt’ als bedoeld in artikel 3:68 BW) voorzag de volmacht niet. De volmacht bood daarom geen rechtvaardigingsgrond voor transacties die aan [geïntimeerde 1] zelf ten goede zijn gekomen. Daaraan voegt het hof nog toe dat transacties in strijd met artikel 3:68 BW nietig zijn.
Anders dan [geïntimeerde 1] stelt, kan erflaatster, gelet op de eerdere vaststelling dat erflaatster vanaf 2012 wilsonbekwaam was als het ging om haar financiële zaken, ook niet geacht worden opdracht of toestemming hiervoor te hebben gegeven dan wel deze achteraf te hebben bekrachtigd.

Dit alles leidt tot het oordeel dat [geïntimeerde 1] , door op grote schaal financiële transacties te verrichten die aan [geïntimeerde 1] (en zijn gezin) ten goede zijn gekomen zonder dat daarvoor een rechtvaardigingsgrond bestond, onrechtmatig heeft gehandeld jegens erflaatster en de overige erfgenamen. [geïntimeerde 1] is daarom gehouden de daardoor geleden schade, die het hof gelijk stelt aan de niet verantwoorde bedragen van € 96.329,47 verminderd met de hiervoor in r.o. 4.6.8 genoemde bedragen van € 1.250,00 en € 600,00 (dus in totaal: € 94.479,47) te vergoeden aan de nalatenschap.

Ook ten aanzien van de aanschaf van de auto is het hof van oordeel dat sprake is van een onrechtmatige onttrekking. Het bedrag is aan [geïntimeerde 1] ten goede gekomen zonder dat erflaatster geacht kan worden hiervoor vooraf dan wel achteraf toestemming te hebben gegeven. Ook de volmacht bood geen grondslag voor een schenking aan [geïntimeerde 1] . De enkele omstandigheid dat hij de auto wel eens gebruikte om erflaatster te vervoeren, leidt niet tot een ander oordeel. Dit geldt ook voor de stelling dat erflaatster het redelijk vond dat zij de kosten voor de auto zou dragen omdat [geïntimeerde 1] deze vooral nodig had voor zijn bezoeken aan haar, dit temeer nu [geïntimeerde 1] op loopafstand van erflaatster woonde. [geïntimeerde 1] is daarom gehouden de daardoor geleden schade, die het hof gelijk stelt aan het bedrag van € 11.979,00, te vergoeden aan de nalatenschap.

Ten aanzien van de benzinekosten en de dierenartskosten is het hof van oordeel dat [geïntimeerde 1] voldoende heeft toegelicht dat hij deze kosten ten behoeve van erflaatster heeft gemaakt. [appellant] heeft onvoldoende betwist dat [geïntimeerde 1] erflaatster meegenomen heeft in de auto. Verder heeft [appellant] niet betwist dat [geïntimeerde 1] de hond van erflaatster in huis heeft genomen. Dat [geïntimeerde 1] de kosten daarvoor van de bankrekening van erflaatster heeft voldaan, acht het hof niet in strijd met enige zorgvuldigheidsnorm of anderszins onrechtmatig, temeer nu het hier gaat om redelijke bedragen. [geïntimeerde 1] is om diezelfde redenen ten aanzien van deze bedragen ook niet ongerechtvaardigd verrijkt. [geïntimeerde 1] hoeft deze bedragen niet bij wijze van schadevergoeding te betalen aan de nalatenschap.

Het voorgaande leidt tot de conclusie dat [geïntimeerde 1] € 122.558,47 (namelijk: € 94.479,47 + € 11.979,00 + € 16.100,00) bij wijze van schadevergoeding moet terugbetalen aan de nalatenschap. De nalatenschap heeft ter hoogte van dit bedrag dus een vordering op [geïntimeerde 1] .

• Een vordering op [geïntimeerde 1] van € 122.558,47

• Een vordering op [geïntimeerde 1] van € 31.080,00

Passiva

• Een schuld aan [geïntimeerde 1] van € 31.080,00

• Een schuld aan [geïntimeerde 1] van € 1.363,00

• Een schuld aan [geïntimeerde 1] van € 4.308.86

Per saldo komt dit erop neer dat [geïntimeerde 1] een bedrag van € 116.886,61 (namelijk
[€ 122.558,47 + € 31.080,00] minus [€ 31.080,00 + € 1.363,00 + € 4.308,86] aan de nalatenschap moet betalen. Dit volgt uit het bepaalde in artikel 4:228 lid 1 BW en artikel 3:184 BW, dat [appellant] bij de berekening van het aan ieder toekomend bedrag uit hoofde van de verdeling van de nalatenschap zelf toepast. Deze vordering vormt per saldo het actief van de nalatenschap. De vordering van [appellant] is in zoverre toewijsbaar dat het hof zal bepalen dat de nalatenschap een omvang heeft van € 116.886,61.

Niet ter discussie staat dat het aandeel van [persoon A] 2/8e deel is en de aandelen van [appellant] en [geïntimeerde 1] 3/8e deel per persoon. Dit betekent dat aan [geïntimeerde 2] in haar hoedanigheid van executeur in de nalatenschap van [persoon A] € 29.221,65 (namelijk: 2/8 * € 116.886,61) toekomt en aan [appellant] en [geïntimeerde 1] ieder € 43.832,48 (namelijk: 3/8 * € 116.886,61).

Het hof zal de verdeling aldus vaststellen dat de tot de nalatenschap van erflaatster behorende vordering van € 116.886,61 op [geïntimeerde 1] aan [geïntimeerde 1] zal worden toebedeeld, tegen betaling aan [appellant] van een bedrag van € 43.832,48 als vergoeding wegens overbedeling en tegen betaling aan [geïntimeerde 2] in haar hoedanigheid van executeur in de nalatenschap van [persoon A] van een bedrag van € 29.221,65 als vergoeding wegens overbedeling.

Hieruit volgt ook dat de vordering van [appellant] om [geïntimeerde 1] te veroordelen tot betaling van een bedrag aan hem toewijsbaar is tot een bedrag van € 43.832,48 en dat het meer of anders gevorderde moet worden afgewezen.

De door [appellant] gevorderde wettelijke rente over de overbedelingsvordering is niet toewijsbaar. Uit vaste jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat een vordering uit hoofde van een verdeling, pas kan worden beschouwd als een vordering tot betaling van een geldsom wanneer de verdeling is vastgesteld. Wettelijke rente over die vastgestelde vordering is verschuldigd wanneer de debiteur met de voldoening daarvan in verzuim is (zie HR 08 juli 2005, ECLI:NL:HR:2005:AT2623 en HR 20 oktober 2000, ECLI:NL:HR:2000:AA7690). Nu de overbedelingsvordering eerst met dit arrest wordt vastgesteld, kan [geïntimeerde 1] nog niet in verzuim zijn met de betaling daarvan. De gevorderde wettelijke rente wordt daarom afgewezen.