Hoge Raad 05-12-2025, ECLI:NL:HR:2025:1853

De man verzoekt in dit geding, samengevat en voor zover in cassatie van belang, om (i) aan hem vervangende toestemming te verlenen om de minderjarige te erkennen en de ambtenaar van de burgerlijke stand te gelasten om een akte van erkenning op te maken, en (ii) de man en de vrouw gezamenlijk te belasten met het gezag over de minderjarige.

De rechtbank heeft het hiervoor in 2.2 onder (i) genoemde verzoek toegewezen en het hiervoor in 2.2 onder (ii) genoemde verzoek afgewezen.

Hoewel de ouders (nog) niet in staat zijn gebleken om geheel ongestoord op een constructieve wijze op ouderniveau te communiceren, is het hof van oordeel dat onvoldoende gronden aanwezig zijn voor de conclusie dat zij niet in staat zullen zijn om (binnen afzienbare tijd) in gezamenlijk overleg beslissingen van enig belang over de minderjarige te nemen. Tussen partijen staat vast dat de onderlinge verhouding en communicatie voor verbetering vatbaar is. Het hof wil partijen meegeven dat het volgen van een hulpverleningstraject ter verbetering van hun onderlinge communicatie een nuttige vervolgstap voor hen kan zijn. Zij zullen er baat bij hebben als hun onderlinge communicatie verbetert, en ook als zij individueel werken aan de eigen blokkades die in de weg staan aan goed en vruchtbaar overleg over de minderjarige. Zoals hiervoor vermeld zal de raad nog onderzoek gaan doen, met name naar de omgang. Ook de raad zal daarbij, verwacht het hof, bekijken of en zo ja welke hulpverlening partijen kan helpen bij het verbeteren van de onderlinge communicatie. De man en de minderjarige hebben een vaste omgangsregeling en partijen communiceren met elkaar via WhatsApp over zaken die de minderjarige aangaan. Het hof verwacht daarom dat het de ouders tot op zekere hoogte lukt om afspraken met elkaar te maken, eventueel in de vorm van parallel-solo-ouderschap.

Gelet op het voorgaande zal het hof de bestreden beschikking ten aanzien van het gezag vernietigen en het verzoek van de man om mede met het gezag over de minderjarige te worden belast, alsnog toewijzen. Aan die toewijzing verbindt het hof de opschortende voorwaarde dat de man de minderjarige heeft erkend, in die zin dat een ambtenaar van de burgerlijke stand de akte van erkenning heeft opgemaakt. Het hof zal de man een termijn van drie maanden geven waarbinnen hij de erkenning van de minderjarige dient te completeren, en zal de griffier opdragen om niet eerder dan drie maanden na de datum van deze beschikking een afschrift van deze beschikking te sturen naar de rechtbank Den Haag, afdeling civiel recht, team familie- en jeugdrecht ter attentie van het openbaar register. Dat betekent dat de man en de vrouw pas worden belast met het gezamenlijk gezag drie maanden na de datum van deze beschikking, mits de man de minderjarige dan heeft erkend.”

Het middel klaagt in onderdeel 1, onder 4-5, over de beslissing van het hof (in de rov. 5.7-5.10 en het dictum) tot toekenning van het gezamenlijk gezag over de minderjarige onder de opschortende voorwaarde dat de man de minderjarige heeft erkend, in die zin dat een ambtenaar van de burgerlijke stand de akte van erkenning heeft opgemaakt. Het onderdeel neemt tot uitgangspunt dat op grond van art. 1:253c lid 1 BW een verzoek tot toekenning van al dan niet gezamenlijk gezag over een kind alleen kan worden gedaan door de tot het gezag bevoegde ouder van het kind, en betoogt vervolgens dat zolang het kind niet is erkend, er geen tot gezag bevoegde ouder is, en het verzoek tot toekenning van al dan niet gezamenlijk gezag niet kan worden gedaan en niet inhoudelijk kan worden behandeld. Het onderdeel voert aan dat voor de beslissing over het gezag een aparte procedure nodig is, althans een aparte juridische beoordeling van het daartoe strekkende verzoek, nadat de erkenning heeft plaatsgevonden. In dit verband wijst het onderdeel op het belang van de rechtszekerheid en de betrouwbaarheid van de registers.

Het hof heeft het vorenstaande niet miskend. Het heeft in zijn uitspraak (i) met inachtneming van de maatstaf van art. 1:204 lid 3 BW vervangende toestemming voor de erkenning van de minderjarige verleend, (ii) aan de toewijzing van het verzoek om de ouders met het gezamenlijk gezag over de minderjarige te belasten, die berust op toepassing van de maatstaf van art. 1:253c lid 2 BW, de opschortende voorwaarde verbonden dat – kort gezegd – de akte van erkenning van de minderjarige is opgemaakt, en (iii) de griffier opgedragen een afschrift van de uitspraak van het hof niet eerder dan drie maanden na de dag van de uitspraak toe te zenden aan de griffier van de rechtbank, ter attentie van het openbaar register. Door de (hiervoor onder (ii) bedoelde) opschortende voorwaarde is voldoende gewaarborgd dat de toekenning van het gezamenlijk gezag aan de ouders zonder rechtsgevolg blijft indien de vader achterwege laat de minderjarige te erkennen. Door de (hiervoor onder (iii) bedoelde) termijn van drie maanden is voldoende gewaarborgd dat de toekenning van het gezamenlijk gezag pas uit de openbare registers kenbaar is nadat aan de opschortende voorwaarde is voldaan. Indien niet aan de opschortende voorwaarde is voldaan, zal dat eveneens uit de openbare registers kenbaar zijn, omdat ook de erkenning met vervangende toestemming van de rechter, bedoeld in art. 1:251b lid 2, aanhef en onder b, BW, in de openbare registers dient te worden aangetekend (art. 1:251b lid 2, laatste zin, BW en art. 2, aanhef en onder g, Besluit gezagsregisters).

Op het vorenstaande stuit de hiervoor in 3.1.1 weergegeven klacht af.

De overige klachten van het middel kunnen evenmin tot cassatie leiden. De Hoge Raad hoeft niet te motiveren waarom hij tot dit oordeel is gekomen. Bij de beoordeling van deze klachten is het namelijk niet nodig om antwoord te geven op vragen die van belang zijn voor de eenheid of de ontwikkeling van het recht (zie art. 81 lid 1 RO) .