Gerechtshof 's-Hertogenbosch 19-12-2024, ECLI:NL:GHSHE:2024:4128

De erfgenamen hebben naar aanleiding van de tussenbeschikking een gelijkluidende reactie geschreven – kort samengevat – inhoudende als volgt.

De erfgenamen hebben met verbazing kennisgenomen van de rechtsgang door de Stichting, en vinden het onbegrijpelijk en ook teleurstellend dat zij niet door de in de plaats gestelde executeur op de hoogte zijn gebracht over de beloning voordat er een gang naar de rechter ging plaatsvinden.

Daarnaast zijn de erfgenamen van mening dat pas een beroep gedaan kan worden op aanpassing van het loon op grond van artikel 4:144 lid 3 jo 4:159 lid 3 BW wanneer de executeur niet met de erfgenamen overeen kan komen over deze aanpassing.

Desondanks achten de erfgenamen het gangbare uurloon voor het afwikkelen van een nalatenschap passend. Een simpel telefoontje of brief naar de erfgenamen was voldoende geweest om dit te bespreken en te bevestigen.

De erfgenamen verzoeken tot slot dat de kosten die gepaard gaan met deze rechtsgang niet ten laste horen te komen van de nalatenschap van erflater maar ten laste dienen te komen van de Stichting dan wel het notariskantoor [notariskantoor] .

Het hof overweegt als volgt.

In deze zaak heeft erflater in het testament een executeur benoemd en heeft hierbij aangegeven dat deze voor de werkzaamheden geen recht heeft op loon. Nadat de executeur de executele had aanvaard, heeft hij direct de Stichting in zijn plaats gesteld. De Stichting was op de hoogte van de inhoud van het testament en wist dus dat in het testament was opgenomen dat er geen recht was op loon. Desondanks heeft de Stichting de executele aanvaard.

Nu doet de Stichting een beroep op onvoorziene omstandigheden en wenst via de rechter een beloning voor haar werkzaamheden te verkrijgen op grond van artikel 4:144 lid 3 BW in samenhang met 4:159 lid 3 BW zonder de erfgenamen hiervan op de hoogte te brengen.

Deze gang van zaken wijst het hof af. Immers, vooropgesteld moet worden dat het alsnog toekennen van loon (waar dat bij testament niet was toegekend) ook al gebeurt dat op grond van een bij wet geschapen mogelijkheid, hoe dan ook een afwijking van het testament betreft. Het is bovendien een afwijking die ten laste komt van de nalatenschap en daarmee van het aandeel uit die nalatenschap dat de erfgenamen uit de nalatenschap ontvangen. Alleen daarom al ligt het op de weg van een redelijk bekwaam en redelijk handelend executeur, die immers mede de belangen van de erfgenamen in acht behoort te nemen, die erfgenamen op deugdelijke wijze en op voorhand over een dergelijk verzoek te informeren en hen, bij indiening van het verzoek, als belanghebbenden daarbij aan te duiden. Daar komt bij dat van een executeur mag worden verwacht dat deze zijn taak vervult op een manier die voor de nalatenschap en de erfgenamen zo min mogelijk belastend is. Daartoe hoort ook dat de executeur de nalatenschap niet belast met onnodige kosten. In een geval als het onderhavige, waarin alle erfgenamen bekend zijn, betekent dat dat mede van de executeur verwacht mag worden dat hij tracht over het loon tot een vergelijk met die erfgenamen te komen alvorens zich met een formeel verzoek (met alle kosten van dien) tot de rechter te wenden. Aan de Stichting moet worden toegegeven dat daartoe geen wettelijke verplichting bestaat, doch het is wel wat een redelijk bekwaam en redelijk handelend executeur betaamt. De door de Stichting in deze procedure gegeven reactie op het door de erfgenamen in deze procedure ingenomen standpunt roept bij het hof de vraag op of de Stichting van het voorgaande voldoende doordrongen is.

Proceskosten