Rechtbank Den Haag 22-03-2024, ECLI:NL:RBDHA:2024:3992

Beschikking naar aanleiding van de op 7 februari 2024 ingekomen stukken, op grond waarvan de rechtbank ambtshalve zal voorzien in het gezag over de minderjarige:

- [minderjarige], geboren op [geboortedag 1] 2009 in [geboorteplaats] ;

hierna: [minderjarige] .

Als belanghebbende wordt aangemerkt:

de vader,

wonende in [wonplaats] .

[minderjarige] heeft op 5 maart 2024 in raadkamer haar mening kenbaar gemaakt.

De moeder heeft bij testament van 13 februari 2023 bepaald dat na haar overlijden de vader als voogd het gezag zal uitoefenen over [minderjarige] . De vader heeft zich tot de griffier van de rechtbank Den Haag gewend om de zogenoemde ‘testamentaire voogdij’ te aanvaarden in de zin van artikel 1:280 onder a van het Burgerlijk Wetboek (BW) in samenhang met artikel 1:292 BW.

De benoeming van de vader tot voogd in het testament in combinatie met de aanvaarding van die benoeming door de vader kan evenwel niet leiden tot voogdij, uitgeoefend door de vader. Voogdij is immers een gezagsvorm die slechts door iemand die niet als ouder in familierechtelijke betrekking staat tot het kind kan worden uitgeoefend. Wel kan de vader met het ouderlijk gezag over [minderjarige] worden belast. In een mogelijkheid om bij testament de overlevende ouder met het ouderlijk gezag te belasten voorziet de wet echter niet.

In de literatuur is wel verdedigd dat, hoewel dat niet uitdrukkelijk in de wet is bepaald, ook een ouder bij testament tot voogd kan worden benoemd. Daarmee wordt naar het oordeel van de rechtbank evenwel het systeem van de wet miskend waarin een duidelijk onderscheid is gemaakt tussen voogdij – gereserveerd voor gezagsdragers die geen ouder zijn – en ouderlijk gezag. De mogelijkheid om bij testament een voogd te benoemen is opgenomen in de titel die uitsluitend ziet op de voogdij. Daarbij komt dat het ouderlijk gezag en de voogdij twee weliswaar op elkaar lijkende, maar wel degelijk ook op relevante onderdelen van elkaar te onderscheiden gezagsvormen betreffen, waaraan ook andere rechtsgevolgen zijn verbonden. Denk aan de op de voogd rustende verplichting tot het afleggen van rekening en verantwoording als bedoeld in de artikelen 1:372 BW en verder en de verschillen in de wijzen waarop het gezag c.q. de voogdij kan eindigen. Dat onderscheid is mede geënt op de van de voogd (als derde) te onderscheiden positie van een ouder die in familierechtelijke betrekking tot het kind staat. Daarbij past niet de mogelijkheid om de ouder met de voogdij te belasten.

De wet voorziet wel in een mogelijkheid voor de rechter om de vader ambtshalve met het gezag over [minderjarige] te belasten. De rechtbank zal van die in artikel 1:253g BW gegeven mogelijkheid gebruikmaken. De rechtbank acht het namelijk in het belang van [minderjarige] dat haar vader het gezag over haar zal uitoefenen, dit is ook de wens van [minderjarige] zelf en de vader heeft zich bereid verklaard het ouderlijk gezag over [minderjarige] op zich te nemen.

belast de vader, [de vader] , geboren op [geboortedag 2] 1966 in [geboorteplaats] , met het ouderlijk gezag over de minderjarige [minderjarige] , geboren op [geboortedag 1] 2009 in [geboorteplaats] ;

verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad.