Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 05-03-2024, ECLI:NL:GHARL:2024:1612

Bij beschikking van 22 augustus 2022 heeft de kinderrechter een deskundigenonder-zoek gelast door het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (verder: NIFP) naar het perspectief van de kinderen, omdat de vader het niet eens is met het (toenmalige) perspectiefbesluit van de GI. Dit (eerste) perspectiefbesluit is overigens zowel door genoemde rechtbank als door dit hof indertijd inhoudelijk getoetst.

De kinderrechter heeft in deze beschikking ook een omgangsregeling tussen de moeder en de kinderen en een omgangsregeling tussen de vader en de kinderen vastgesteld, inhoudende dat de moeder en de vader ieder eenmaal in de vier weken twee uur begeleide omgang met de kinderen hebben, waarbij de GI de regie heeft over de verdere uitbreiding van de omgang.

De vader is het blijkens het beroepschrift niet eens met het oordeel van de rechtbank over het opgroeiperspectief van de kinderen en merkt daarbij op dat dit beroep wordt ingesteld ondanks zijn begrip voor de verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing van de kinderen.

De vader verzoekt het hof – uitvoerbaar bij voorraad – voor zover de wet dat toestaat, de bestreden beschikking te vernietigen en de GI in haar verzoek niet-ontvankelijk te verklaren, althans dit verzoek af te wijzen, kosten rechtens.

De rechtbank heeft in de beschikking van 22 juni 2023 overwogen dat de ouders verweer hebben gevoerd tegen de verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing van de kinderen, als dit zou betekenen dat het opgroeiperspectief van de kinderen niet meer bij één van de ouders zou liggen, maar bij het pleeggezin.

De rechtbank heeft vervolgens geoordeeld dat het op de weg van de GI lag om na het NIFP-onderzoek opnieuw een uitspraak te doen over het opgroeiperspectief en dat met de ouders te bespreken. De ouders wisten volgens de rechtbank niet goed wat zij op de mondelinge behandeling bij de rechtbank op 22 juni 2023 konden verwachten. Daarom heeft de rechtbank de procedure aangehouden en de GI in de gelegenheid gesteld haar schriftelijke standpunt in te dienen bij de rechtbank samen met de reactie van de ouders en de pleegouders.

In zijn uitspraak van 1 september 2023 heeft de Hoge Raad overwogen dat uit het wettelijk stelsel volgt dat de wet niet voorziet in een zelfstandige rechtsgang waarin een perspectiefbesluit als zodanig aan de rechter ter beoordeling kan worden voorgelegd.

Een perspectiefbesluit kan volgens de Hoge Raad echter wel aan het rechterlijk oordeel worden onderworpen voor zover dat noodzakelijk is voor de beoordeling van beslissingen, maatregelen en verzoeken die (mede) voortvloeien uit of samenhangen met dat perspectiefbesluit. ¹

In de bestreden beschikking heeft de rechtbank (onder het kopje: De verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing) geoordeeld dat de uithuisplaatsing moet worden verlengd tot 19 mei 2024 omdat de gronden voor de uithuisplaatsing nog steeds aanwezig zijn en de ouders het ermee eens zijn dat de kinderen in ieder geval deze periode nog in het pleeggezin moeten verblijven.

Pas daarna bespreekt de rechtbank (onder het kopje: Het perspectiefbesluit) het perspectiefbesluit, waarbij wordt verwezen naar voormelde uitspraak van de Hoge Raad van 1 september 2023. De rechtbank overweegt dat de beslissing over het resterende deel van de verlenging van de uithuisplaatsing tot 19 mei 2024 samenhangt met het perspectiefbesluit en dat zij zich daarom over de inhoud van dit besluit zal uitlaten. De rechtbank is van oordeel dat het opgroeiperspectief van de kinderen niet meer bij de moeder of de vader ligt, maar bij de pleegouders.

De vader stelt in deze procedure dat de rechtbank ten onrechte in lijn met het standpunt van de GI heeft geoordeeld dat het opgroeiperspectief van de kinderen bij de pleegouders zal zijn.

De GI voert verweer en stelt dat de vader niet-ontvankelijk is, omdat de vader met name een bezwaar maakt tegen het opgroeiperspectief en de overwegingen daarover, maar de vader begrip heeft voor de uithuisplaatsing. Volgens de GI bepleit de vader dus geen ander dictum.

Het hof is van oordeel dat deze procedure over de verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing van de kinderen geen ruimte biedt voor een inhoudelijke beoordeling van het perspectiefbesluit. Uit de uitspraak van de Hoge Raad volgt dat het beoordelen van een perspectiefbesluit uitsluitend kan voor zover dit noodzakelijk is voor het nemen van de beslissing over de uithuisplaatsing. Duidelijk is dat alle betrokkenen instemmen met een verlenging van de uithuisplaatsing tot 19 mei 2024. Ook de vader ziet in dat het perspectief van de kinderen de eerstkomende tijd niet bij hem ligt. Het hof leest in het beroepschrift ook geen grief tegen de verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing. In het aanvullende beroepschrift, dat is ingediend na het verweerschrift van de GI, wordt gepoogd dat te repareren, maar als daarin al alsnog een grief tegen de uithuisplaatsing moet worden gelezen, is die gang van zaken in strijd met de twee-conclusieregel en is die grief dus te laat.

Hoewel het hof begrijpt dat de ouders het perspectiefbesluit graag willen voorleggen, is dat vanuit juridisch oogpunt in het kader van onderhavig hoger beroep niet mogelijk. De rechtbank heeft naar het oordeel van het hof dan ook ten onrechte althans ten overvloede een oordeel gegeven ten aanzien van het opgroeiperspectief, nu dat gezien de instemming van alle betrokkenen niet nodig was om te beslissen over de verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing. Dit maakt echter de beslissing van de rechtbank over de verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing, waar alle belanghebbenden het ook mee eens zijn, niet anders. Deze blijft in het belang van de verzorging en opvoeding van de beide kinderen tot 19 mei 2024 noodzakelijk.

Nu aan het oordeel over het perspectiefbesluit van de GI geen rechtsgevolgen zijn verbonden, zal het hof de bestreden beschikking toch bekrachtigen.