Rechtbank Noord-Nederland 01-02-2023, ECLI:NL:RBNNE:2023:398

Locatie Leeuwarden

zaak-/rolnummer: 705/2022

BR.nr: 64863

inzake de nalatenschap van:

[erflater] , overleden in de [gemeente van overlijden] op [overlijdensdatum] ,

laatste woonplaats [plaats] ,

hierna te noemen erflater.

De akte van verwerping opgemaakt ter griffie op 14 september 2022 heeft echter geen rechtswerking, omdat op het moment dat de verklaring werd afgelegd de nalatenschap door [erfgename 1] en [wettelijk vertegenwoordiger van erfgename 2] , in haar hoedanigheid voornoemd, al eerder, te weten op 21 juli 2022, beneficiair was aanvaard.

Bij schrijven van 6 december 2022 en 28 december 2022 zijn respectievelijk

[wettelijk vertegenwoordiger van erfgename 2] en [erfgename 1] in de gelegenheid gesteld zich schriftelijk uit te laten over het voornemen van de rechtbank de akte van verwerping nalatenschap ambtshalve te vernietigen. [wettelijk vertegenwoordiger van erfgename 2] heeft hierop per e-mail van 21 december 2022 gereageerd. [erfgename 1] heeft van die gelegenheid geen gebruik gemaakt.

[wettelijk vertegenwoordiger van erfgename 2] geeft in haar reactie aan dat zij onbekend was met het feit dat een gemaakte keuze niet ongedaan kan worden gemaakt. Het bevreemdt haar voorts dat geen toetsing heeft plaatsgevonden door de betreffende griffier, waardoor zij onnodig kosten heeft gemaakt.

De rechtbank overweegt dat bij de inschrijving in het boedelregister van de gemaakte keuze voor beneficiaire aanvaarding of verwerping op de griffier geen uitgebreide onderzoeksplicht rust. Daardoor bestaat de mogelijkheid dat ten onrechte twee verschillende keuzes worden geregistreerd, zoals in dit geval heeft plaats gevonden.

Het uitbrengen van een keuze voor (beneficiaire) aanvaarding of verwerping is echter een (eenzijdige) rechtshandeling in de zin van artikel 3:32 e.v. BW, die onherroepelijk is en terugwerkende kracht heeft. De enige uitzondering op de onherroepelijkheid die de wet noemt, is de regel van artikel 4:194 BW, wanneer na zuivere aanvaarding een uiterste wil bekend wordt of een gebeurtenis plaatsvindt die de positie van de erfgenaam verzwaart. In die gevallen kan de erfgenaam, die daardoor extra verplichtingen in zijn eigen vermogen dreigt te krijgen, machtiging aan de kantonrechter verzoeken om alsnog beneficiair te mogen aanvaarden. Deze uitzondering ziet slechts op zuivere aanvaardingen. Een vernietiging van een beneficiaire aanvaarding zal alleen mogelijk zijn wanneer zij door bedreiging, door bedrog of door misbruik van omstandigheden tot stand is gekomen. Daarvan is in dit geval niet gebleken.

De op 14 september 2022 door de griffier opgemaakte akte van verwerping nalatenschap zal daarom ambtshalve nietig worden verklaard. Daarnaast zal de verbetering van het boedelregister worden gelast.

verklaart nietig de akte van verwerping opgemaakt door de griffier van deze rechtbank op 14 september 2022, aktenummer 705/2022;

gelast de verbetering van het boedelregister in die zin dat de registratie verwerping nalatenschap van 14 september 2022 wordt doorgehaald;

verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad.

Aldus gewezen door mr. J.E. Biesma, rechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 1 februari 2023, in tegenwoordigheid van de griffier.

c. 385/611