Rechtbank Midden-Nederland 17-12-2021, ECLI:NL:RBMNE:2021:6105

Voor het procesverloop tot 17 december 2020 verwijst de rechter naar de beschikking van 17 december 2020. Bij die beschikking heeft de rechter de beslissing op het verzoek uitgesteld en advies gevraagd aan de Raad.

De rechter heeft daarna de volgende stukken ontvangen:

• het rapport van de Raad, ontvangen op 9 juli 2021;

• het F9-formulier van de moeder van 16 juli 2021.

• de moeder en haar advocaat;

• de vader;

• mevrouw [A] en mevrouw [B] namens de Raad.

De ouders hebben een relatie met elkaar gehad.

De ouders hebben samen het gezag over [voornaam van minderjarige] . Dat betekent dat zij samen de belangrijke beslissingen over haar nemen.

De moeder verzoekt de rechter om haar alleen met het gezag over [voornaam van minderjarige] te belasten.

De vader is het niet eens met het verzoek van de moeder.

De Raad adviseert om het verzoek van de moeder toe te wijzen. Hoewel niet gebleken is dat [voornaam van minderjarige] klem en verloren raakt bij voortduring van het gezamenlijk gezag, vindt de Raad dat een wijziging in het gezag wel anderszins in het belang van [voornaam van minderjarige] noodzakelijk is.

De rechter zal bepalen dat alleen de moeder met het gezag over [voornaam van minderjarige] zal zijn belast. Dat betekent dat de moeder voortaan alleen de beslissingen over haar mag nemen. De rechter zal hierna uitleggen hoe zij tot deze beslissing is gekomen.

Allereerst merkt de rechter op dat zij tijdens de zitting met partijen heeft besproken dat zij maar beperkt toegang had tot alle informatie die over [voornaam van minderjarige] bekend is. Immers, de rechter beschikt in deze procedure niet over het dossier dat er over [voornaam van minderjarige] is in het kader van de eerdere ondertoezichtstelling, tussen 2018 en 2020. Uit dat dossier blijkt evenwel de voorgeschiedenis, die heeft geleid tot het verzoek dat nu bij de rechtbank voorligt. Om die reden, en omdat de beëindiging van het gezag van een ouder een ingrijpende beslissing is, heeft de rechter aan partijen toestemming gevraagd om dat dossier uit het archief van de rechtbank te halen en dat in te zien. Partijen hebben de rechter daartoe toestemming gegeven. De rechter heeft dat dossier gelezen. De vader heeft de rechter verder nog gevraagd of zij de documentaire ‘Gebroken’ wilde kijken, voordat zij een beslissing zou nemen. De rechter heeft dat toegezegd en heeft die documentaire ook bekeken. Mede hierdoor heeft de uitspraak langer dan gebruikelijk is op zich laten wachten.

In de wet staat dat de rechter het gezag van een ouder kan beëindigen als zij dit in het belang van het kind noodzakelijk vindt ¹. De rechter is van oordeel dat in dit geval in het belang van [voornaam van minderjarige] noodzakelijk is dat het gezag van de vader wordt beëindigd.

Er is sprake van een lange voorgeschiedenis. [voornaam van minderjarige] is in het verleden getuige geweest van ruzies tussen de ouders en van huiselijk geweld. In 2016 gingen de ouders uit elkaar. Eind 2016 diende de vader een verzoek bij de rechtbank in om een zorgregeling te bepalen. [voornaam van minderjarige] heeft vanaf 2016 verklaard dat de vader zich richting haar seksueel grensoverschrijdend heeft gedragen. Onderzoek bevestigde dat niet, maar weerlegde het ook niet met (volledige) zekerheid. [voornaam van minderjarige] had veel weerstand tegen vader en wilde hem pertinent niet zien. In de jaren daarna werd er veel hulpverlening ingezet, zowel voor [voornaam van minderjarige] als voor de ouders. Op 13 februari 2018 werd [voornaam van minderjarige] onder toezicht gesteld. De ontwikkelingsbedreiging van [voornaam van minderjarige] bestond uit de aanhoudende strijd tussen ouders en de belasting die dit teweeg bracht. [voornaam van minderjarige] was heel angstig, en het was onduidelijk of die angsten voortkwamen uit gebeurtenissen die zij in het verleden heeft meegemaakt, of dat haar angst (grotendeels) voortkwam uit beïnvloeding en belasting vanuit moeder. Het beschermingsonderzoek vermeldt dat de therapeut van CLAS, onderdeel van de Rading, dat gezins- en traumabehandeling biedt na seksueel misbruik, heeft verklaard dat zij de verheerlijking van de moeder en de demonisering van de vader door [voornaam van minderjarige] als ongezond zag. [voornaam van minderjarige] deed uitspraken over haar vader die niet pasten bij haar leeftijd dan wel niveau. [voornaam van minderjarige] leek, aldus CLAS, meer problemen te hebben met de complexe scheiding tussen de ouders, die haar in een loyaliteitsconflict heeft gebracht, dan met seksueel misbruik. CLAS vond dat er een uithuisplaatsing van [voornaam van minderjarige] moest komen. De Raad heeft, aldus het rapport, overwogen een verzoek te doen om [voornaam van minderjarige] uit huis te plaatsen, maar vond dat er eerst zicht moest komen op het gedrag en de achterliggende oorzaken, en dat daar een behandeling voor moest komen, voor zowel [voornaam van minderjarige] als moeder.

De vele hulpverlening die de jaren daarop werd ingezet, zowel voor moeder als voor [voornaam van minderjarige] , bracht geen verandering in de weerstand tegen vader. Omgang is niet van de grond gekomen. [voornaam van minderjarige] heeft inmiddels al een aantal jaar geen contact met haar vader en laat tot op heden zeer veel weerstand richting hem zien. Zij noemt haar vader bij de voornaam omdat hij in haar ogen haar vader niet (meer) is. De moeder heeft verteld dat [voornaam van minderjarige] heel boos wordt als mensen haar achternaam gebruiken, omdat zij niet met haar vader geassocieerd wil worden. Ze is volhardend in haar overtuiging dat ze haar vader nooit meer wil zien.

De vader zegt dat hij al jaren vanaf de zijlijn toekijkt hoe [voornaam van minderjarige] verder en verder van hem verwijderd raakt. Hij ziet een gezagsbeëindiging als de volgende ongewenste stap in dat pijnlijke proces. De moeder vindt het voor [voornaam van minderjarige] belangrijk dat zij rust krijgt. Zij denkt dat die rust er bij [voornaam van minderjarige] komt als zij weet dat haar vader geen gezag meer over haar heeft en geen invloed meer heeft op haar leven. De Raad adviseert om het gezag van de vader te beëindigen, omdat dat in het belang van [voornaam van minderjarige] noodzakelijk is. [voornaam van minderjarige] kan haar vader niet verdragen in haar leven, en de contacten die haar moeder met hem heeft resulteren in lichamelijke en psychische klachten bij [voornaam van minderjarige] . In het rapport, en ook tijdens de zitting, heeft de Raad aangegeven dat de Raad het een groot dilemma vond wat te adviseren, en dat niet met zekerheid is te zeggen wat op lange termijn het beste zal zijn voor [voornaam van minderjarige] . Alles afwegend vindt de Raad de gezagsbeëindiging in het belang van [voornaam van minderjarige] noodzakelijk.

De rechter vindt de jarenlange afwijzing van de vader door [voornaam van minderjarige] zeer zorgelijk. De felheid waarmee zij haar vader afwijst past niet bij de loyaliteit die kinderen van nature hebben naar hun ouders toe. Vele interventies zijn ingezet om het patroon van die afwijzing te doorbreken, maar alle inspanningen ten spijt is de weerstand onverminderd groot gebleven. In het hoofd van [voornaam van minderjarige] is de afgelopen jaren geen enkele ruimte gekomen voor contact met haar vader. De angsten en de spanning die ze heeft ervaren en die ze nog ervaart bij bijvoorbeeld het noemen van haar achternaam hebben enorme proporties aangenomen. [voornaam van minderjarige] is inmiddels een puber, met de bij die fase behorende uitdagingen in haar verdere ontwikkeling. Zij heeft het heel hard nodig dat er na vijf jaar spanning nu rust komt. De rechter ziet geen andere manier om die rust voor haar te creëren, dan door het gezag van de vader te beëindigen. Dat maakt dat de rechter het, net als de Raad, in het belang van [voornaam van minderjarige] noodzakelijk vindt dat het gezag van de vader wordt beëindigd. Tegelijkertijd vindt de rechter dit een wrange conclusie. Waar contactherstel steeds het uitgangspunt is geweest bij de interventies, wordt nu immers bepaald dat [voornaam van minderjarige] mag gaan ervaren hoe het is als haar vader geen (formele) rol in haar leven heeft. De hoop van de rechter is dat [voornaam van minderjarige] door de rust die haar nu gegund wordt wellicht op termijn wel ruimte zal gaan voelen om haar vader toe te laten in haar leven. Instandhouding van het gezag zal naar het oordeel van de rechter een averechts effect hebben op de eventuele ruimte voor dat contact. De tijd zal moeten leren hoe dat zal uitpakken.

De Raad heeft op de zitting aangegeven dat een kind nieuwsgierig zal blijven naar de ouders. Weliswaar kan beëindiging van het gezag van de vader mogelijk tijdelijk voor rust bij [voornaam van minderjarige] zorgen, maar er zal een moment komen dat zij zich gaat afvragen wie haar vader is en hoe het is gelopen. Zij zal gaan beseffen dat zij haar vader niet kan ‘uitgummen’. De rechter vindt het belangrijk dat de moeder er op dat moment voor [voornaam van minderjarige] is, haar kan begeleiden in een eventuele toenadering tot de vader en daar de hulp bij inschakelt die nodig is.

De rechter merkt ten slotte nog op de moeder (op grond van artikel 1:377b BW) gehouden is om de vader te informeren over belangrijke zaken in het leven van [voornaam van minderjarige] , zoals schoolresultaten, medische aangelegenheden en andere belangrijke aspecten in haar ontwikkeling. De moeder heeft tijdens de zitting verklaard dat zij dat zal blijven doen. De rechter onderstreept dat het belangrijk is dat zij dat zal doen, en dat de informatie uitgebreider moet zijn dan de door de vader gestelde ene regel die hij nu ontvangt. De vader blijft de vader van [voornaam van minderjarige] . De rechter gaat ervan uit dat de moeder de vader eens per kwartaal informeert over belangrijke zaken in het leven van [voornaam van minderjarige] .

bepaalt dat vanaf nu alleen de moeder het ouderlijk gezag heeft over [naam minderjarige] , geboren op [geboortedatum] 2008 in [geboorteplaats] ;

verklaart deze beslissing uitvoerbaar bij voorraad.