Rechtbank Rotterdam 03-09-2021, ECLI:NL:RBROT:2021:8772

Het verzoek strekt tot het aan de man verlenen van vervangende toestemming tot erkenning van de minderjarige.

De vrouw verzoekt primair het verzoek van de man af te wijzen. Zij verzoekt subsidiair bij toewijzing van het verzoek een termijn hieraan te verbinden waarbinnen de man moet overgaan tot erkenning van de minderjarige.

De bijzondere curator heeft aangegeven dat de vrouw niet staat achter een erkenning door de man van de minderjarige in verband met de negatieve opstelling van de man en het ontlopen van zijn verantwoordelijkheid. De vrouw heeft echter geen contra-indicaties kunnen aangeven voor het verlenen van de vervangende toestemming. Omdat partijen het er over eens zijn dat de man de verwekker is van de minderjarige dient de feitelijke situatie in overeenstemming te worden gebracht met de juridische situatie. Het verzoek dient, naar Turks recht dan wel naar Nederlands recht, te worden toegewezen.

De raad heeft tijdens de mondelinge behandeling geadviseerd het verzoek toe te wijzen ondanks het zorgelijke beeld dat de vrouw van de man heeft geschetst.

De Nederlandse rechter heeft op grond van artikel 3 aanhef en onder a Rv rechtsmacht, omdat de vrouw, de man en de minderjarige hun woonplaats in Nederland hebben.

Ingevolge artikel 10:95 van het Burgerlijk Wetboek (BW) is het recht van de staat waarvan de man de nationaliteit bezit – derhalve Turks recht – van toepassing op de vraag of de man bevoegd is tot erkenning van de minderjarige, alsmede op de voorwaarden voor erkenning. Artikel 295 van het Turkse Burgerlijk Wetboek regelt de erkenning. De bevoegdheid tot erkenning komt toe aan een meerderjarige en niet handelingsonbekwame vader en daarnaast mag het kind niet verwant zijn aan een andere man. Aan deze voorwaarden is voldaan. Dit betekent dat de man naar Turks recht bevoegd is de minderjarige te erkennen.

Op grond van artikel 10:95 lid 3 BW is op de toestemming van de moeder tot de erkenning het Nederlandse recht van toepassing, omdat de moeder in ieder geval de Nederlandse nationaliteit bezit. Op grond van het Nederlandse recht kan bij gebreke van toestemming, de toestemming worden vervangen door een rechterlijke beslissing.

De vrouw staat niet achter een erkenning van de minderjarige door de man vanwege zijn negatieve opstelling en het ontlopen van zijn verantwoordelijkheid. Pas nadat zij een procedure tot bepaling van een bijdrage in de kosten van verzorging en opvoeding van de minderjarige (hierna: kinderbijdrage) was gestart, heeft de man vervangende toestemming tot erkenning verzocht. De man heeft al jaren niets voor de minderjarige gedaan. Hij zegt dat zij geen goede moeder is voor de minderjarige. De man vertoont onverantwoordelijk gedrag door, zo zag de vrouw op social media, zonder in het bezit te zijn van een rijbewijs zich op de snelweg te begeven onder invloed van lachgas. Hij zou zijn vorige vriendin met een mes hebben bedreigd. In april 2021 heeft de man twee keer omgang gehad met de minderjarige waarna hij niets meer van zich heeft laten horen. Hoewel de man de biologische vader van de minderjarige is, gedraagt hij zich daar volgens de vrouw niet naar.

De rechtbank merkt op dat het gestelde onverantwoordelijke gedrag van de man niet zonder meer meebrengt dat is voldaan aan de criteria voor afwijzing van het verzoek. Daarvoor moet vaststaan dat de minderjarige door de erkenning wordt belemmerd in haar evenwichtige sociaalpsychologische en emotionele ontwikkeling dan wel dat het belang van de vrouw bij een ongestoorde verhouding met de minderjarige wordt geschaad. Hiervan is de rechtbank niet dan wel onvoldoende gebleken. Daarom wordt aan de man vervangende toestemming verleend.

De vrouw vermoedt dat de man, gelet op zijn houding, geen haast zal maken met de erkenning van de minderjarige. Dit kan inhouden dat zowel zij als de minderjarige in onzekerheid zullen leven over wanneer de man tot erkenning zal overgaan. Zij heeft daarom verzocht een termijn te verbinden aan de erkenning door de man, waarbij zij denkt aan de termijn van een half jaar. De man stelt dat er geen wettelijke grondslag bestaat voor bepaling van een termijn waarbinnen de erkenning geregeld moet zijn. De vrouw stelt daartegenover dat het niet zo kan zijn dat een vervangende toestemming maar eindeloos in de lucht kan blijven hangen waardoor de vrouw en de minderjarige in het onzekere blijven tot mogelijk in lengte van jaren.

De rechtbank constateert dat in de wet niet staat dat de rechter de mogelijkheid heeft te bepalen dat de vervangende toestemming slechts binnen een bepaalde periode door de verzoeker kan worden gebruikt. Maar de wettelijke bepalingen sluiten dit ook niet uitdrukkelijk uit. De rechtbank neemt in dit specifieke geval tot uitgangspunt dat waar het meerdere (vervangende toestemming zonder meer) kan worden toegewezen, ook het mindere (vervangende toestemming geldig voor een bepaalde periode) toewijsbaar is. De rechtbank acht de vrees van de vrouw dat de man niet binnen afzienbare termijn zal zorgdragen voor erkenning begrijpelijk. Daarbij speelt mede een rol dat de man tijdens de mondelinge behandeling zonder duidelijke reden afwezig was. Met de advocaat van de vrouw acht de rechtbank het in het belang van de vrouw en de minderjarige dat op enig moment duidelijkheid is of de man de minderjarige wel of niet gaan erkennen. Van de man mag worden verwacht dat hij die duidelijkheid geeft. De rechtbank zal daarom bepalen dat de vervangende toestemming geldig is voor de duur van een jaar en daarna haar kracht verliest.

Het verzoek van de man de beslissing inzake de vervangende toestemming voor erkenning uitvoerbaar bij voorraad te verklaren zal worden afgewezen, omdat de persoon aan wie de vervangende toestemming tot erkenning is verleend, pas kan erkennen op het moment dat de uitspraak in kracht van gewijsde is gegaan.

Omdat de gewone verblijfplaats van de minderjarige in Nederland is, is de Nederlandse rechter bevoegd om naar Nederlands recht te beslissen op het verzoek tot voorziening in het gezag over de minderjarige en op het verzoek tot vaststelling van een omgangsregeling.

Uitgangspunt van artikel 1:377a BW is dat een kind recht heeft op omgang met zijn ouders en dat de niet met het gezag belaste ouder het recht heeft op en de verplichting heeft tot omgang met zijn kind. Op grond van artikel 1:377a lid 3 BW wordt het recht op omgang slechts ontzegd indien:

1. omgang ernstig nadeel zou opleveren voor de geestelijke en lichamelijke ontwikkelingen van het kind, of

2. de ouder kennelijk ongeschikt of kennelijk niet in staat moet worden geacht tot omgang, of

3. het kind dat twaalf jaren of ouder is, bij zijn verhoor van ernstige bezwaren tegen omgang met zijn ouder heeft doen blijken, of

4. omgang anderszins in strijd is met zwaarwegende belangen van het kind.

De vrouw verzoekt vaststelling van een door de man aan haar te betalen kinderbijdrage van, zoals uiteindelijk tijdens de mondelinge behandeling verzocht, € 50,- per maand met ingang van de datum waarop het verzoek is ingediend, zijnde 22 januari 2020.

De man voert gemotiveerd verweer.

Omdat de minderjarige in Nederland woont, komt de Nederlandse rechter rechtsmacht toe ten aanzien van het verzoek tot vaststelling van een kinderbijdrage.

Op het verzoek tot vaststelling van een kinderbijdrage zal de rechtbank op grond van artikel 3 van het Protocol van 23 november 2007 inzake het recht dat van toepassing is op onderhoudsverplichtingen, Nederlands recht toepassen.

Gelet op de aard van de procedure zal de rechtbank bepalen dat elk van de partijen de eigen kosten draagt.