Gerechtshof Amsterdam 26-05-2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:1687

De vrouw voert aan dat de bepaling discriminerend is voor de vrouw en dat deze derhalve ter zijde moet worden geschoven. In Iran werkt de vrouw niet en de man wel. De man kan dus vermogen opbouwen en de vrouw niet. De bepaling brengt mee dat bij scheiding in bepaalde gevallen het vermogen moet worden verdeeld tussen de gehuwden. Op die manier wordt het door partijen opgebouwde vermogen tijdens huwelijk verdeeld. Het is discriminerend dat het vermogen van de man niet wordt verdeeld indien de vrouw de echtscheiding verzoekt. De vrouw heeft de zorgtaken op zich genomen waarvan de man en de vrouw hebben geprofiteerd en gezamenlijk vermogen hebben opgebouwd. Naderhand is ook de vrouw gaan werken (in deeltijd). Als de bepaling ter zijde wordt geschoven geldt Nederlands recht en daarmee de redelijkheid en billijkheid. Voorts betoogt de vrouw dat de huwelijkse voorwaarden buiten toepassing moeten worden gelaten, aangezien het in strijd is met de redelijkheid en billijkheid om de vrouw wel aansprakelijk te laten zijn voor de hypotheekschuld, maar haar niet te laten meeprofiteren van de waardestijging van de woning die mogelijk werd vanwege de gezamenlijke hypotheek.

Grief 6 van de man en grief I van de vrouw betreffen de beslissing van de rechtbank dat de man aan de vrouw ter afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden zal voldoen de waarde van ‘314 Bahar Azidi Gold coins’. De man stelt, naar het hof begrijpt primair als volgt. Op grond van het Mariage Certificate is het recht op de bruidsschat komen te vervallen nu de vrouw om de echtscheiding heeft verzocht. Verder is de man niet meer getrouwd met de vrouw dus ontbreekt een rechtsgrondslag om aan haar een bruidsschat te betalen. Voorts heeft de man het volgende gesteld. Als de man zich misdraagt, dient naar Iraans recht de bruidsschat te worden uitgekeerd. Als het andersom is, bijvoorbeeld indien de vrouw een nieuwe vriend heeft en om een echtscheiding verzoekt, is dat strafbaar en is het niet aan de orde dat zij iets krijgt. Op grond van Iraans recht heeft de vrouw indien zij gaat scheiden, geen recht op de bruidsschat. Naar Iraans recht kan de vrouw om een echtscheiding verzoeken, maar daar moet een reden voor zijn. De bruidsschat wordt standaard en symbolisch opgenomen in de huwelijkse voorwaarden maar behoeft nooit daadwerkelijk betaald te worden, tenzij partijen dat overeenkomen en is, anders dan de bruidsgave, een niet afdwingbaar fenomeen in het Iraanse/islamitische recht. De man heeft het door de vrouw verzochte bedrag niet en hij heeft het ook nooit gehad. De bepaling over de bruidsschat is bedoeld om de seksuele diensten van de vrouw veilig te stellen. Toepassing ervan zou dan ook in strijd komen met de Nederlandse rechtsorde en is naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar. Subsidiair verzoekt de man vragen aan het IJI te stellen. Meer subsidiair stelt de man dat de vrouw de waarde van deze bruidsschat had moeten aantonen en dat nu zij dat niet heeft gedaan de rechtbank het verzoek van de vrouw had moeten afwijzen. Uiterst subsidiair voert de man aan dat de waarde van de bruidsschat € 21.121,- bedraagt.

De vrouw stelt dat de man de bruidsschat verschuldigd is. Zij betoogt dat de bruidsschat een zelfstandige rechtsfiguur is en niet te scharen valt onder alimentatie en ook niet onder het huwelijksvermogen. Het is een ander onderwerp dan de in het Marriage Certificate opgenomen ‘conditions provided by a collateral binding contract’. De bruidsschat ‘should be submitted to the wife upon her demand …’ en is dus ongeclausuleerd verschuldigd. De rechtbank heeft ten onrechte niet een bedrag vastgesteld ter bepaling van de waarde van de bruidsschat. In eerste aanleg heeft de vrouw de waarde van één Bahar Azidi gouden munt aangetoond waartegen de man geen verweer heeft gevoerd. De waarde van de bruidsschat is € 99.000,- dan wel een ander door het hof te bepalen bedrag, aldus de vrouw.

Het hof overweegt als volgt. Blijkens de Engelse vertaling van de tekst van het Marriage Certificate bestaat de bruidsschat (zoals door partijen genoemd) uit 30.000 rials, waaronder 314 ‘Bahar Azadi Gold Coins’, door de man aan de vrouw op haar verzoek te overhandigen. Uit de tekst van deze bepaling blijkt niet dat, zoals de man stelt, het recht op de bruidsschat ervan afhankelijk is wie de echtscheiding heeft verzocht en wat de reden van dat verzoek is, in tegenstelling tot de ‘conditions provided in or by a collateral binding contract’. De man heeft gesteld dat de vrouw haar recht op een bruidsschat verspeelt indien zij het door de man benoemde strafbare gedrag vertoont en dat de vrouw naar Iraans recht alleen om bepaalde redenen om een echtscheiding kan verzoeken. Dit betoog kan de man niet baten, alleen al omdat hij niet heeft gesteld dat er sprake is van dergelijk gedrag en dat de vrouw in dit geval naar Iraans recht niet om een echtscheiding zou kunnen verzoeken. Zijn algemene stelling dat, indien de vrouw in Iran om een echtscheiding verzoekt, zij geen recht heeft op de bruidsschat heeft de man tegen de achtergrond van de uitdrukkelijke en ondubbelzinnige afspraak tussen partijen zoals vastgelegd in het Marriage Certificate onvoldoende onderbouwd. Dat de bruidsgave louter dient om de seksuele diensten van de vrouw veilig te stellen en dat zij haar bruidsschat alleen gedurende het huwelijk kan opeisen, blijkt niet uit de tekst van de bepaling en ook overigens heeft de man hiertoe onvoldoende gesteld. In de onderhavige zaak ontbreken aanknopingspunten voor het oordeel dat de toepassing van de bepaling in strijd is met de Nederlandse rechtsorde. Ook voor zijn beroep op de redelijkheid en billijkheid heeft de man onvoldoende feiten en omstandigheden aangedragen. De door de man gestelde omstandigheid dat hij het bedrag dat de vrouw verzoekt niet bezit en ook nooit heeft bezeten, acht het hof onvoldoende. Zijn stelling dat de overeengekomen bruidsschat louter symbolisch en niet opeisbaar zou zijn, heeft de man, gelet op de uitdrukkelijke en niet voor tweeërlei uitleg vatbare bepaling in het Marriage Certificate onvoldoende toegelicht. Gelet op het voorgaande heeft de man zijn standpunt dat het IJI zijn licht zou moeten laten schijnen over deze kwestie (volstrekt) onvoldoende onderbouwd.

Ten aanzien van de waarde van de bruidsschat gaan beide partijen ervan uit dat, indien de vrouw de bruidsschat toekomt, de man aan de vrouw de waarde van de ‘314 Bahar Azadi Gold Coins’ in euro’s dient te betalen. De vrouw heeft een berekening overgelegd waarbij de waarde per 2 mei 2019 is bepaald op € 315,70 per ‘Gold Coin’, en totaal € 99.129,80 bedraagt. De man heeft een berekening overgelegd waarbij de waarde is berekend naar de goudprijs van het jaar 2000, met een totale waarde van € 21.121,-. De vrouw heeft krachtens de tekst van de bepaling recht op 314 ‘Bahar Azadi Gold Coins’. De man heeft gesteld niet te beschikken over deze munten. Het hof acht het redelijk dat de man daarvan de actuele waarde vergoedt, althans tegen het door de vrouw gestelde peilmoment, op welke datum de goudprijs lager was dan thans. Feiten of omstandigheden op grond waarvan zou moeten worden uitgegaan van de waarde van rond de huwelijkssluiting zijn gesteld noch is daarvan gebleken. Nu de man de door de vrouw gestelde berekening als zodanig niet heeft betwist zal het hof bepalen dat de man aan de vrouw dient te voldoen het door de vrouw verzochte bedrag van € 99.000,-. Grief 6 van de man faalt, grief 1 van de vrouw slaagt. De bestreden beschikking van 21 november 2019 zal in zoverre worden vernietigd. Het verzoek van de vrouw te bepalen dat de man aan haar is verschuldigd een bedrag van € 99.000,- zal worden toegewezen. Het verzoek van de man te bepalen dat hij geen vermogensbestanddelen aan de vrouw is verschuldigd zal worden afgewezen.