Gerechtshof Amsterdam 14-01-2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:91

Uit de inmiddels verbroken relatie van de man en de vrouw (hierna gezamenlijk: de ouders) is [de minderjarige] geboren [in] 2015.

De man heeft [de minderjarige] erkend. De ouders oefenen gezamenlijk het gezag uit over [de minderjarige] .

[de minderjarige] verblijft sinds het uiteengaan van de ouders bij de vrouw.

De man kan zich niet verenigen met de beschikking waarvan beroep en voert in principaal en incidenteel hoger beroep als volgt aan.

De man heeft [de minderjarige] inmiddels vier jaar niet gezien. Hij verzoekt een informatieregeling omdat dit voor hem de enige manier is om iets te weten te komen over [de minderjarige] . Als gezaghebbende ouder kan hij daar aanspraak op maken jegens de vrouw en bovendien heeft [de minderjarige] in de toekomst belang bij een geïnformeerde vader.

De bewering van de vrouw dat zij medisch niet in staat is om de man informatie over [de minderjarige] te verschaffen, onderbouwt zij niet met stukken. [de minderjarige] staat sinds 2016 onder toezicht van de GI om de omgang tussen de man en [de minderjarige] op te zetten, de communicatie tussen de ouders op te zetten en om de vrouw te ondersteunen. Het behalen van deze doelen komt echter niet van de grond doordat de vrouw zich niet laat begeleiden en naar niemand luistert. Ten onrechte treedt de GI hier niet tegen op en gebruikt zij niet de middelen die zij heeft, zoals een schriftelijke aanwijzing, om de vrouw te doen bewegen. Zo is tot op heden niet voldaan aan de in de bestreden beschikking opgelegde informatieregeling omdat de vrouw geen informatie verstrekt aan de GI en laatstgenoemde hier niks aan doet. Het is inmiddels duidelijk dat de informatieregeling onder regie van de GI niet tot stand zal komen. Bovendien zou dit niet de taak moeten zijn van de GI nu dit iets is tussen gezaghebbende ouders. De man verzoekt dan ook de informatie direct aan hem te versturen, dan wel om hem te informeren via de advocaten.

De rechtbank heeft voorts de verzochte dwangsom afgewezen, omdat zij van oordeel was dat een dwangsom de onderlinge verstandhouding zou verslechteren. De praktijk laat echter zien dat dwangsommen een positieve werking hebben. Op basis van het verloop van de ondertoezichtstelling had de rechtbank moeten inzien dat de vrouw niet vrijwillig aan de informatieregeling zou meewerken, zoals nu ook is gebleken, aldus de man.

De vrouw voert in principaal en incidenteel hoger beroep als volgt aan.

De man heeft de vrouw tijdens de relatie, tijdens haar zwangerschap en later in bijzijn van [de minderjarige] zeer gewelddadig behandeld en haar bedreigd met de dood. De vrouw en [de minderjarige] zijn als gevolg daarvan in 2016 op verzoek van de GI door de politie ondergebracht op een geheime plek in Nederland ver buiten [woonplaats] . De vrouw en [de minderjarige] werden hierdoor abrupt uit hun vertrouwde omgeving gehaald. Tot op heden ondervindt de vrouw de psychische gevolgen van het huiselijk geweld en de bedreigingen. De man ontkent echter dat hij gewelddadig is geweest en ziet niet in wat zijn invloed op het leven van de vrouw en [de minderjarige] is. Doordat de man blijft ontkennen en zijn excuses niet aanbiedt, blijft de angst van de vrouw bestaan en kan zij hem niet vertrouwen. Van de vrouw kan daarom niet worden gevergd dat zij de man informeert over [de minderjarige] .

Doordat de vrouw wordt getriggerd in haar angsten omdat zij informatie aan de man moet verschaffen, wordt zij in haar dagelijks functioneren belemmerd. Dit, terwijl zij iedere dag beschikbaar moet zijn voor de zorg en opvoeding van [de minderjarige] . Hierover heeft zij gesproken met Arkin teneinde hiervoor hulpverlening te ontvangen. Arkin heeft echter geconcludeerd dat de vrouw geen hulpvraag heeft en dus niet verder kan worden geholpen. Dat hulpverlening tot nu toe niet van de grond is gekomen ligt dus niet aan haar, aldus de vrouw.

Het hof overweegt als volgt.

Uit de stukken en uit het verhandelde ter zitting in hoger beroep is het volgende gebleken.

Op 18 december 2015 heeft na afloop van de omgang een incident plaatsgevonden waarbij de ouders flinke ruzie kregen in aanwezigheid van [de minderjarige] . Sindsdien heeft geen omgang meer plaatsgevonden tussen de man en [de minderjarige] .

Op aanwijzing van de GI heeft de man in november 2016 een traject doorlopen bij de Waag om zijn zelfinzicht te vergroten door middel van psycho-educatie ten aanzien van agressie. Desondanks is bij beschikking van dit hof van 18 september 2018 het verzoek van de man om een omgangsregeling vast te leggen afgewezen omdat er ondanks verloop van tijd en diverse hulpverlening, nog steeds belemmeringen aanwezig waren voor het hervatten van het contact tussen de man en [de minderjarige] . Ook thans lijkt er nog geen uitzicht te zijn op opbouw van omgang tussen de man en [de minderjarige] , vanwege de angst van de vrouw voor de man en haar onvermogen om deze angst te verminderen. De vrouw heeft sinds maart 2018 gesprekken gevoerd met een psychologisch verpleegkundige. Deze gesprekken hebben tot niets geleid, waarop de vrouw in september 2018 door de GI via de huisarts is doorverwezen naar Arkin voor een persoonlijkheids- en intelligentieonderzoek zodat een diagnose kan worden gesteld en een behandelplan kan worden opgesteld. Na meerdere gesprekken met de vrouw heeft Arkin echter geconcludeerd dat de vrouw niet wenst mee te werken aan een onderzoek en dat zij onvoldoende blijk geeft van een hulpvraag. Hierop heeft Arkin de opdracht teruggegeven aan de GI. Sindsdien zijn de vrouw noch de GI voornemens nieuwe hulpverlening voor de vrouw te zoeken.

Ter zitting in hoger beroep is gebleken dat de vrouw zich verzet tegen de betrokkenheid van de GI. Ook heeft zij ter zitting in hoger beroep verklaard zodanig angstig te zijn dat de man naar de school van [de minderjarige] zou komen en haar daar iets zou aandoen, dat zij [de minderjarige] van de voorschool heeft afgehaald. Thans gaat [de minderjarige] als vierjarige niet naar school en onderwijst de vrouw hem zelf bij haar thuis. Voorts heeft de vrouw ter zitting in hoger beroep duidelijk gemaakt niet van plan te zijn de man te informeren over [de minderjarige] .

Gelet op het voorgaande is het hof van oordeel dat een informatieregeling op zijn plaats is. De man is sinds december 2015 slechts summier over [de minderjarige] geïnformeerd terwijl hij als gezaghebbende ouder van [de minderjarige] als uitgangspunt recht heeft op informatie omtrent gewichtige aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van [de minderjarige] . Het is het hof duidelijk dat de vrouw angst voelt voor de man en daarom van mening is dat het verschaffen van informatie niet van haar kan worden gevergd. Het hof kan haar daarin echter niet volgen, nu de vrouw zich onvoldoende heeft ingezet om aan die angsten te werken. Hoewel zij Arkin heeft bezocht en daar haar verhaal heeft gedaan, is het haar niet gelukt hulp van hen te ontvangen wegens het ontbreken van inzicht bij de vrouw dat zij hulp behoeft. Van de vrouw mag worden gevergd dat zij in het belang van [de minderjarige] zich inzet om aan die angsten te werken. Het hof ziet voorts geen aanleiding om de aan de man te verschaffen informatie onherleidbaar te maken, zoals door de raad ter zitting in hoger beroep is voorgesteld.

Ter zitting in hoger beroep heeft de man zijn verzoek vermeerderd en verzocht om tevens een foto van [de minderjarige] in de informatieregeling op te nemen. Gelet op de aard van deze op artikel 1:253a BW gebaseerde procedure acht het hof deze uitbreiding van het verzoek van de man toelaatbaar. Het verweer van de vrouw dat dit niet van haar kan worden gevergd, kan het hof, zoals hiervoor reeds benoemd, niet volgen nu de vrouw zich onvoldoende heeft ingezet om iets aan haar angsten te doen. Het hof zal het verzoek van de man een foto van [de minderjarige] te verschaffen, toewijzen.

Voorts heeft het hof, gelet op het verloop van de informatieregeling sinds 3 april 2019, de houding van de vrouw en haar voornemen om te volharden in het niet verschaffen van informatie aan de man, niet de verwachting dat de informatieregeling door de vrouw zal worden nageleefd indien daaraan geen dwangsom is verbonden. Het hof zal het verzoek van de man om een dwangsom op te leggen daarom toewijzen.

Het hof zal bepalen dat de vrouw in elke even maand (derhalve februari, april, juni, augustus, oktober en december), op de eerste werkdag van die maand, de man per e-mail een update dient te geven over:

Het hof zal voorts bepalen dat de vrouw een dwangsom van € 250,- voor iedere keer dat de vrouw niet of later dan de eerste werkdag van de maand bovengenoemde informatie verschaft aan de man. Zolang de GI betrokken is ziet het hof geen bezwaren om de mail van de vrouw via de GI te laten gaan. Wanneer de GI niet langer betrokken is kan de mail rechtsreeks aan de man worden verzonden, zo nodig door tussenkomst van haar advocaat. In dat laatste geval gaat het erom dat de vrouw ervoor zorgdraagt dat de genoemde informatie, foto’s en kopieën van schoolrapporten steeds op de eerste werkdag van de desbetreffende maand aan de man per e-mail worden verzonden. Het hof zal de dwangsommen als volgt maximeren.

Deze beschikking is gegeven door mr. A.V.T. de Bie, mr. J.M.C. Louwinger-Rijk en mr. T.M. Subelack, in tegenwoordigheid van mr. W.J. Boon als griffier en is op 14 januari 2020 in het openbaar uitgesproken door de voorzitter.