Rechtbank Zeeland-West-Brabant 05-09-2019, ECLI:NL:RBZWB:2019:4072

2.1.

Belanghebbende is in 1992 in gemeenschap van goederen gehuwd met [A] (hierna: de man). Uit dit huwelijk zijn twee kinderen geboren, een dochter in het jaar 1989 en een zoon in het jaar 2000. Belanghebbende en de man hebben aanvankelijk in Nederland gewoond tot 2005 en later achtereenvolgens in Engeland, China en Mexico. In 2015 is het huwelijk duurzaam ontwricht geraakt. Belanghebbende en haar man zijn beiden van Mexico terug naar Nederland verhuisd, maar zijn daar gescheiden gaan wonen. Gezamenlijk hebben zij in Nederland de woning aan de [adres] te [plaats X] (hierna: de woning) gekocht van het gezamenlijk spaargeld. Belanghebbende is samen met de kinderen in deze woning gaan wonen. De woning behoorde tot de toen nog bestaande huwelijksgoederengemeenschap.

2.2.

2.3.

Belanghebbende heeft in 1992 de opleiding Plantenziektekunde aan een landbouwuniversiteit in Polen afgerond. In Nederland heeft belanghebbende aanvankelijk gewerkt als East European Consultant, marketeer en vertaalster. Later en ook in het buitenland heeft belanghebbende enkel de zorg voor de kinderen gehad en geen werkervaring kunnen opdoen.

2.4.

In geschil is of de schenking van € 112.500 heeft gestrekt tot voldoening aan een natuurlijke verbintenis als bedoeld in artikel 6:3 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) waarop de vrijstelling van artikel 33, aanhef en onderdeel 12, van de Successiewet 1956 (hierna: SW) van toepassing is.

2.5.

Ingevolge artikel 6:3, eerste lid, van het BW is een natuurlijke verbintenis een rechtens niet- afdwingbare verbintenis. Het tweede lid aanhef en onderdeel b bepaalt dat een natuurlijke verbintenis bestaat wanneer iemand jegens een ander een dringende morele verplichting heeft van zodanige aard dat naleving daarvan, ofschoon rechtens niet afdwingbaar, naar maatschappelijke opvattingen als voldoening van een aan die ander toekomende prestatie moet worden aangemerkt.

2.6.

2.7.

Belanghebbende heeft gesteld dat zij door omstandigheden ten tijde van de schenking niet in staat was om zelfstandig in haar levensonderhoud te voorzien. Voor een uitkering kwam zij niet in aanmerking. Zij beheerste de Nederlandse taal onvoldoende en had geen netwerk in Nederland om op terug te kunnen vallen. Ze had het bovendien moeilijk met de echtscheiding, die zij niet had zien aankomen, en ondervond daardoor psychische klachten. De zorg voor de twee kinderen kwam volledig op haar aan. Haar opleiding was volgens haar in Nederland op het moment van de scheiding van weinig waarde gezien de ontwikkelingen daarin en de taalbarrière.

2.8.

In het door de man ondertekende echtscheidingsconvenant staat dat hij van mening is dat hij voldoet aan een natuurlijke verbintenis zijnde een dwingende verplichting van moraal en fatsoen teneinde er voor zorg te dragen dat de vrouw en de kinderen fatsoenlijk gehuisvest kunnen blijven op een voor hen inmiddels vertrouwd adres. Gelet op dit motief en de in 2.3 en 2.7 genoemde omstandigheden van belanghebbende ten tijde van de schenking, is de rechtbank van oordeel dat belanghebbende, op wie de bewijslast rust, aannemelijk heeft gemaakt dat het door haar verkregene heeft gestrekt tot voldoening aan een natuurlijke verbintenis. De rechtbank houdt daarbij rekening met de behoefte en welstand van belanghebbende en de man ten tijde van de schenking. Belanghebbende heeft onbetwist gesteld dat zij net kon rondkomen, doordat ze kinderalimentatie ontving en geen hypotheeklasten of huurlasten had. Voor een uitkering kwam zij niet in aanmerking. Gelet op de inkomens- en vermogenspositie van belanghebbende, zoals die blijkt uit de alimentatieberekeningen die zijn gevoegd bij het convenant, is de rechtbank van oordeel dat de man door middel van de schenking aan belanghebbende naar objectieve maatstaven verondersteld kan worden te hebben voldaan aan een op hem rustende verzorgingsverplichting jegens haar.

2.9.

De inspecteur heeft gesteld dat er geen sprake is van een natuurlijke verbintenis omdat de man volgens de alimentatieberekening geen verplichting had tot het bijdragen aan het levensonderhoud van belanghebbende. Deze stelling slaag niet. De rechtbank overweegt dat de alimentatieberekening ertoe dient om te bepalen wat juridisch afdwingbaar is. Dat de man op basis van de alimentatieberekening niet verplicht was tot het betalen van partneralimentatie leidt er niet toe dat er daarom geen sprake is van een natuurlijke verbintenis. Bij een natuurlijke verbintenis gaat het immers om een niet rechtens afdwingbare verplichting. De stelling van de inspecteur dat de huisvesting van belanghebbende en de kinderen ook op een andere manier had kunnen worden vormgegeven brengt de rechtbank niet tot een ander oordeel. Het staat de man namelijk vrij zelf te bepalen hoe hij aan zijn verzorgingsvoornemen vorm wil geven en ter beoordeling van de rechtbank staat enkel het feitencomplex zoals zich dat daadwerkelijk heeft voorgedaan.

2.10.

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen is het beroep van belanghebbende op de vrijstelling van artikel 33, aanhef en onder 12, van de SW gegrond. Tussen partijen is dan niet in geschil dat de verkrijging van € 112.500 is vrijgesteld en dat de aanslag niet in stand kan blijven. De aanslag schenkbelasting dient te worden vernietigd.

2.11.

De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.024 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 512 en een wegingsfactor 1). Voor de overige door belanghebbende genoemde proceskosten, te weten de reiskosten voor het bijwonen van de zitting wordt de inspecteur eveneens veroordeeld. De reiskosten zijn becijferd op basis van openbaar vervoer tweede klasse op een bedrag van € 48,80.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.
2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:
a. de naam en het adres van de indiener;