Rechtbank Rotterdam 05-08-2019, ECLI:NL:RBROT:2019:6923

Het verzoek strekt tot het aan de man verlenen van vervangende toestemming tot erkenning van de minderjarige.

Omdat de man, de vrouw en de minderjarige hun gewone verblijfplaats in Nederland hebben, komt de Nederlandse rechter op grond van artikel 3, aanhef en onder a, van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering rechtsmacht toe met betrekking tot het verzoek van de man tot het verlenen aan hem van vervangende toestemming tot erkenning van de minderjarige.

Op grond van artikel 10:95 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) is het recht van de staat waarvan de man de nationaliteit bezit – dus Nederlands recht – van toepassing op de vraag of de man bevoegd is tot erkenning van de minderjarige, alsmede op de voorwaarden voor erkenning. Op grond van het derde lid van voornoemd artikel is op de toestemming van de vrouw tot de erkenning Pools recht van toepassing. Dit recht bepaalt tevens of bij gebreke van toestemming deze kan worden vervangen door een rechterlijke beslissing.

Artikel 73 van het Poolse Familie- en Voogdijwetboek bepaalt het volgende:

Het Poolse recht vereist derhalve een bevestiging van de moeder dat de erkenner de biologische vader van het kind is. De vrouw heeft ter zitting van 30 augustus 2018 bevestigd dat de man de biologische vader van de minderjarige is.

De wetgever heeft zoveel mogelijk willen waarborgen dat de erkenning onderworpen is aan toestemming van de moeder (vergelijk HR 10-11-2006, ECLI:NL:HR:2006:AY5698). De hier in beginsel toepasselijke verwijzingsregeling biedt, in aanmerking genomen dat de moeder de Poolse nationaliteit heeft en het Poolse recht de vervangende toestemming tot erkenning niet kent, geen uitkomst met betrekking tot de vraag of die toestemming volgens dat recht kan worden vervangen door een rechterlijke beslissing. Het met art. 10:95 BW beoogde doel wordt dan het meest gediend door aan te nemen dat het recht dat ingevolge art. 10:95 lid 1 BW van toepassing is op de erkenning tevens van toepassing is op de toestemming van de moeder tot de erkenning. Dat recht is in dit geval het Nederlandse recht. Daarom is de rechtbank van oordeel dat in deze situatie naar Nederlands recht moet worden beoordeeld of de vervangende toestemming kan worden gegeven, in lijn met art. 10:95 lid 3 (één na laatste zin) BW.

De man legt onder meer aan zijn verzoek ten grondslag dat hij als verwekker van de minderjarige er aanspraak op heeft dat de relatie met de minderjarige rechtens wordt erkend als een familierechtelijke betrekking. De erkenning zal de belangen van de vrouw bij een ongestoorde verhouding met de minderjarige of de belangen van de minderjarige niet schaden. Door de erkenning zal evenmin een evenwichtige sociaalpsychologische en emotionele ontwikkeling van de minderjarige in het gedrang komen.

De vrouw voert gemotiveerd verweer. Zij bepleit afwijzing van het verzoek.

De bijzondere curator adviseert het verzoek toe te wijzen.

De raad ondersteunt het advies van de bijzondere curator.

Op grond van artikel 1: 204, derde lid BW kan de rechtbank de toestemming tot erkenning van de moeder op verzoek van de man die het kind wil erkennen, vervangen. Dit kan alleen indien de erkenning de belangen van de moeder bij een ongestoorde verhouding met het kind of de belangen van het kind niet schaden, en de man de verwekker is van het kind.

Rekening houdend met de belangen van alle betrokkenen zijn er naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende aanwijzingen dat door de erkenning de belangen van de vrouw bij een ongestoorde verhouding met de minderjarige of de belangen van de minderjarige worden geschaad. De vrouw heeft naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende gesteld om van het uitgangspunt dat zowel het kind als de verwekker er aanspraak op hebben dat hun relatie rechtens wordt erkend als een familierechtelijke betrekking af te wijken. Emotionele weerstand van de vrouw tegen de erkenning is op zich niet voldoende om vervangende toestemming tot erkenning te weigeren. Dit zelfde geldt voor de enkele omstandigheid dat door erkenning een wettelijk recht op omgang met de minderjarige wordt verkregen en de rechter verzocht kan worden een omgangsregeling vast te stellen. De vrouw heeft onvoldoende aangetoond dat erkenning haar relatie met de minderjarige zal verstoren en/of welke schadelijke gevolgen erkenning voor de minderjarige zal hebben. Ook uit de stukken valt niet af te leiden dat de belangen van de vrouw of de minderjarige dermate zullen worden geschaad door erkenning door de man dat erkenning achterwege dient te blijven. De rechtbank is met de vrouw van oordeel dat de minderjarige gebaat is bij rust, veiligheid en regelmaat. Echter, naar het oordeel van de rechtbank is onvoldoende aannemelijk geworden dat er een reëel risico bestaat dat de vrouw ten gevolge van de erkenning door de man niet in staat zal zijn de minderjarige een stabiel opvoedingsklimaat te bieden. De rechtbank overweegt ten slotte nog dat niet is gebleken dat door erkenning door de man voor de minderjarige op zichzelf reële risico’s ontstaan dat zij wordt belemmerd in een evenwichtige sociaalpsychologische en emotionele ontwikkeling. De rechtbank gaat voorbij aan de stelling van de vrouw dat de man door erkenning van de minderjarige ook omgang zal kunnen krijgen en zich daardoor zal kunnen mengen in haar huidige gezinsleven. Erkenning staat los van de vraag of er omgang zal gaan plaatsvinden.

De man verzoekt vaststelling van een regeling inzake de uitoefening van het omgangsrecht, inhoudende:

• dat de minderjarige eenmaal per veertien dagen vanaf vrijdagavond 18:00 uur bij de man verblijft waarbij de man de minderjarige vrijdagavond ophaalt en zondagavond uiterlijk om 19.00 uur weer bij de vrouw thuis brengt;

• dat de man in de zomer gedurende de aaneengesloten periode van drie weken omgang heeft met de minderjarige en andere (school)vakanties, alsmede op 2e Kerstdag, 2e Paasdag, Oud en Nieuw, de verjaardag van de man en om elk jaar op de verjaardag van de minderjarige en op de verjaardagen van haar ooms, tantes, neefjes, nichtjes, oma en opa aan vaderszijde.

De vrouw voert gemotiveerd verweer.

Omdat de gewone verblijfplaats van de minderjarige in Nederland is, is de Nederlandse rechter bevoegd om naar Nederlands recht te beslissen op het verzoek tot vaststelling van een regeling inzake de uitoefening van het omgangsrecht.

Uitgangspunt van artikel 1:377a van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) is dat een kind recht heeft op omgang met zijn ouders en dat de niet met het gezag belaste ouder het recht heeft op en de verplichting heeft tot omgang met zijn kind. Op grond van artikel 1:377a, derde lid BW wordt het recht op omgang slechts ontzegd indien:

1. omgang ernstig nadeel zou opleveren voor de geestelijke of lichamelijke ontwikkeling van het kind, of

2. de ouder kennelijk ongeschikt of kennelijk niet in staat moet worden geacht tot omgang, of

3. het kind dat twaalf jaren of ouder is, bij zijn verhoor van ernstige bezwaren tegen omgang met zijn ouder heeft doen blijken, of

4. omgang anderszins in strijd is met zwaarwegende belangen van het kind.

De man heeft derhalve in beginsel recht op omgang met de minderjarige, zodra hij de minderjarige heeft erkend.

De raad adviseert in zijn rapport dat voordat omgang tussen de man en de minderjarige kan plaatsvinden eerst statusvoorlichting moet plaatsvinden, in die zin dat de vrouw de minderjarige vertelt dat de man haar biologische vader is. De statusvoorlichting zou volgens de raad uiterlijk voor de vijfde verjaardag van de minderjarige moeten plaatsvinden. Ter zitting is namens de raad nader toegelicht dat de statusvoorlichting zo snel mogelijk moet plaatsvinden.

Door de verandering van de geslachtsnaam van de minderjarige na effectuering van de erkenning is het voor de minderjarige des te belangrijker dat zij snel wordt ingelicht. De man heeft daarnaast aangevoerd dat de andere drie kinderen van partijen omgang hebben met de vrouw in aanwezigheid van de minderjarige. Hij heeft van de andere kinderen begrepen dat ter sprake komt dat hij ook de vader van de minderjarige is. Al met al komt het de rechtbank voor dat de minderjarige zo spoedig mogelijk geïnformeerd zal moeten worden over haar afstamming. De vrouw heeft daarbij hulp nodig, zoals de raad aangeeft en door de man wordt erkend. Met de organisatie daarvan zal enige tijd gemoeid zijn, maar gezien de intensiteit van de hulp die al aanwezig is rond de vrouw en de andere kinderen mag verwacht worden dat statusvoorlichting voor 22 april 2020 plaats kan vinden.

Omdat de raad adviseert dat statusvoorlichting een voorwaarde is voordat met omgang kan worden begonnen, zal niet alvast een tijdelijke omgangsregeling worden bepaald. Met ingang van 1 mei 2020 kan de man eenmaal per kwartaal omgang met de minderjarige hebben, aansluitend bij de omgangsregeling die de man onder begeleiding van Enver met de andere drie kinderen heeft. De man dient er zorg voor te dragen dat de omgang met de jongste minderjarige ook onder begeleiding van Enver kanplaatsvinden.

De man heeft ter zitting zijn verzoek te bepalen dat aan de vrouw en de man het gezamenlijk gezag toekomt over de minderjarige, ingetrokken. Het verzoek wordt daarom afgewezen.

Gelet op de aard van de procedure zal de rechtbank bepalen dat elk van de partijen de eigen kosten draagt.