Gerechtshof Den Haag 28-08-2019, ECLI:NL:GHDHA:2019:2286

PROCESVERLOOP

- een brief van de raad van 19 juli 2019 met bijlagen, op 23 juli 2019;

- een brief van de zijde van de vader, op 23 juli 2019;

- een faxbericht van de zijde van de moeder met bijlage, op 23 juli 2019;

- een brief van de zijde van de moeder met bijlagen, op 24 juli 2019;

- een journaalbericht van de zijde van de vader met bijlagen, op 26 juli 2019;

- een journaalbericht van de zijde van de moeder, op 26 juli 2019;

- een journaalbericht van de zijde van de vader met bijlagen, op 29 juli 2019;

- een faxbericht van de zijde van de moeder, op 29 juli 2019;

- een faxbericht van de zijde van de vader met bijlage, op 30 juli 2019;

- een faxbericht van de zijde van de moeder, op 30 juli 2019.

• de advocaat van de vader;

• de moeder, bijgestaan door haar advocaat;

• de raad, vertegenwoordigd door [vertegenwoordiger van de raad] .

De vader is, hoewel daartoe behoorlijk opgeroepen, niet verschenen.

VASTSTAANDE FEITEN

- partijen zijn gehuwd [in] 2011 te [plaats] , [land] ;

- zij zijn de ouders van het thans nog minderjarige kind:

[de minderjarige] , geboren [in] 2014 te [geboorteplaats] (hierna te noemen: [de minderjarige] of de minderjarige);

- uit een eerder huwelijk van de moeder is geboren: [het halfzusje] (hierna: het halfzusje) [in] 2008 te [geboorteplaats] ;

- de vader heeft de Indiase nationaliteit, de moeder heeft de Nederlandse en de Pakistaanse nationaliteit en de minderjarige heeft in ieder geval de Nederlandse nationaliteit;

- de moeder is [in] 2014 met [het halfzusje] en [de minderjarige] vanuit [plaats] , India , naar Nederland gereisd;

- de vader heeft in mei 2015 bij de rechtbank een verzoek ingediend tot – kort gezegd – teruggeleiding van [de minderjarige] naar India , welk verzoek is afgewezen door de rechtbank bij beschikking van 6 juli 2015. De grond voor afwijzing is dat de rechtbank heeft geoordeeld dat de gewone verblijfplaats van [de minderjarige] in de periode tussen [datum in] 2014 en [datum in] 2015 van India is verplaatst naar Nederland. Dit maakt dat er geen sprake is van een ongeoorloofde achterhouding in de zin van artikel 3 van het Haags Verdrag inzake de burgerrechtelijke aspecten van internationale kinderontvoering van 25 oktober 1980 (hierna: het HKOV). Deze beslissing is bekrachtigd door dit hof bij beschikking van 19 augustus 2015.

- sinds [datum in] 2016 verblijft [de minderjarige] bij de vader in [plaats] , India ;

- de moeder heeft zich eind 2016 gewend tot de Nederlandse Centrale Autoriteit (CA). De zaak is bij de CA geregistreerd onder IKO nr. [nr.] ;

- op 5 mei 2015 is door de vader een echtscheidingsverzoek ingediend bij de Family Court Mumbai at Bandry, India . Tevens heeft hij in India een gezagsprocedure en een aanvullende gezagsprocedure aanhangig gemaakt. In deze procedures is onder meer het volgende uitgemaakt:

- bij beschikking van 14 februari 2019 heeft de rechtbank Noord-Holland, locatie Haarlem, op verzoek van de raad het ouderlijk gezag van de vader beëindigd. Deze beschikking is uitvoerbaar bij voorraad verklaard. De vader heeft tegen deze beschikking hoger beroep ingesteld bij het gerechtshof Amsterdam;

- tegen de vader en de personen die hem bij de overbrenging van [de minderjarige] naar India behulpzaam zijn geweest, heeft het Openbaar Ministerie een strafrechtelijke vervolging ingesteld.

1. Bij voornoemd faxbericht van 29 juli 2019 heeft de moeder bezwaar gemaakt tegen kennisneming door het hof van de namens de vader ingediende stukken op 26 juli 2019 en 29 juli 2019. Hiertoe stelt zij dat de goede procesorde is geschonden, nu op 26 juli 2019 de termijn voor het indienen van stukken was verstreken en zij de stukken respectievelijk 27 juli 2019 (een dag later dan het hof, hetgeen een schending is van de ‘equality of arms’) en 29 juli 2019 pas ontvangen heeft.

Hoewel het hof de visie van de moeder deelt dat het niet behoorlijk is dat de stukken van 26 juli de moeder niet gelijktijdig hebben bereikt, ziet het hof geen aanleiding deze niet in zijn beoordeling te betrekken. Hetzelfde geldt voor de stukken ingediend op 29 juli 2019. Immers, zoals gebruikelijk in zaken betreffende internationale kinderontvoering, was geen termijn gesteld ten aanzien van het indienen van nadere stukken. Bovendien heeft de moeder nog ruim de tijd gehad kennis te nemen van deze stukken. Naar het oordeel van het hof is aldus geen sprake van strijd met de goede procesorde.

2. Bij voornoemd faxbericht van 30 juli 2019 heeft de vader bezwaar gemaakt tegen kennisneming door het hof van de namens de moeder op 23 juli 2019 en 26 juli 2019 ingediende stukken. Deze stukken betreffen een verkapt nieuw verweer, hetgeen de belangen van de vader ernstig schaadt, aldus de vader. Het hof overweegt echter dat de reactie van de moeder op 23 juli 2019 een reactie op de beschikking van de Hoge Raad betreft; het hof heeft partijen verzocht aan te geven welke geschilpunten na verwijzing aan het hof voorliggen. Het is partijen toegestaan om een nadere toelichting te geven op door hen reeds voor de cassatieprocedure gestelde feiten. In procedures als de onderhavige, betreffende internationale kinderontvoering, vergt het belang van het kind dat rekening wordt gehouden met de meest recente stand van zaken. Het hof zal de nadere stukken van de moeder daarom meenemen in zijn beoordeling. Voor zover er sprake zou zijn van nieuwe grieven of stellingen die men reeds voordien had kunnen aanvoeren, zal het hof deze buiten beschouwing laten.

3. De eerste grief van de vader is gericht tegen de vaststelling van de feiten in de bestreden beschikking, in die zin dat de feitenopstelling niet compleet is. Deze grief faalt, nu deze vaststelling is voorbehouden aan de rechter, die bepaalt welke feiten hij relevant acht voor zijn beslissing.

4. In de beschikking van 15 februari 2018 heeft het hof overwogen dat de gewone verblijfplaats van de verzoeker en daarmee artikel 3, aanhef en onder a, Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) ongeschikt is als grondslag voor de bevoegdheid van de Nederlandse rechter in de verzochte teruggeleiding. Het hof heeft zich op basis van artikel 3, aanhef en onder c, Rv, onbevoegd verklaard kennis te nemen van het verzoek van de moeder tot teruggeleiding van [de minderjarige] . De Hoge Raad heeft deze beschikking vernietigd. Ingevolge artikel 424 Rv dient het hof, naar wie het geding is verwezen, de behandeling voort te zetten en met inachtneming van de uitspraak van de Hoge Raad van 5 juli 2019 te beslissen. Het hof dient allereerst te beoordelen of het rechtsmacht heeft.

5. De Hoge Raad heeft – onder meer – geoordeeld dat artikel 3, aanhef en onder a, Rv, anders dan het hof heeft overwogen, van toepassing is indien sprake is van een verzoek tot gedwongen afgifte en teruggeleiding dat berust op de Uitvoeringswet internationale kinderontvoering (hierna: Uitvoeringswet) en niet door een verdrag wordt bestreken. De omstandigheden: dat het kind op het moment van het indienen van het verzoek in een andere staat verblijft en dat niet op voorhand vaststaat dat de beslissing van de Nederlandse rechter tot gedwongen afgifte en teruggeleiding vatbaar is voor erkenning en tenuitvoerlegging in de staat waar het kind verblijft dient de rechter te betrekken in zijn oordeelsvorming over de toe- dan wel afwijzing van het verzoek tot gedwongen afgifte en teruggeleiding, maar rechtvaardigen niet dat de rechter zich onbevoegd verklaart in weerwil van een bevoegdheidsbepaling die hem rechtsmacht toekent. Hiertegen is echter geen cassatiemiddel gericht.

Ten aanzien van de klacht betreffende de toepassing van artikel 3, aanhef en onder c, Rv, door het hof, overweegt de Hoge Raad dat het hof in zijn onderzoek had moeten betrekken dat [de minderjarige] tot [datum in] 2016 haar gewone verblijfplaats in Nederland had.

6. De vader stelt, in aanvulling op hetgeen hij reeds had aangevoerd, dat het hof zich dient uit te laten over de bevoegdheid op grond van artikel 3, aanhef en onder c, Rv. Tegen de beslissing over de bevoegdheid op grond van artikel 3, aanhef en onder a, Rv is immers geen cassatiemiddel gericht, zodat dat ook nu niet voor ligt. De gewone verblijfplaats is ongeschikt als bevoegdheidsgrondslag in een zaak als deze, nu dit een exorbitant forum zou opleveren. Het hof dient zich op grond van artikel 3, aanhef en onder c, Rv onbevoegd te verklaren. De Hoge Raad heeft immers niet geoordeeld dat de bevoegdheid van de Nederlandse rechter vaststaat en de moeder kan zich – zoals zij heeft gedaan – tot de rechter in India wenden.

7. De moeder voert – in aanvulling op het reeds eerder aangevoerde – aan dat het hof bevoegdheid kan aannemen op grond van artikel 3, aanhef en onder a, Rv. De Hoge Raad heeft zich hier immers niet voor niets over uitgelaten. Bovendien betreft de bevoegdheid regels van openbare orde, zodat het hof dit ambtshalve dient te beoordelen. Van een overschrijding van de grenzen van de nog openstaande rechtsstrijd is geen sprake, nu de Hoge Raad uitzonderingen heeft aanvaard om een zaak na vernietiging in volle omvang te beoordelen op basis van alle op dat moment relevante omstandigheden van het geval. De beslissing ten aanzien van artikel 3, aanhef en onder a, Rv hangt onverbrekelijk samen met de vernietigde beslissing. Indien het hof wel zijn bevoegdheid op grond van artikel 3, aanhef en onder c, Rv zou beoordelen, wijst de moeder op een aantal feitelijke omstandigheden waaruit volgens haar blijkt dat de zaak voldoende verbonden is met de Nederlandse rechtssfeer. De moeder stelt verder dat een teruggeleidingsprocedure in India onmogelijk is (onder meer omdat kinderontvoering daar ook niet strafbaar is) en India ook geen medewerking verleent aan oproepen tot teruggeleiding. De procedures die aldaar gevoerd zijn betroffen “interim custody”.

8. Het hof overweegt als volgt. De vraag die aan de Hoge Raad is voorgelegd is of het hof ten onrechte heeft beslist dat het onbevoegd was om van het verzoek van de moeder kennis te nemen. De Hoge Raad heeft ten aanzien van de rechtsmacht van de Nederlandse rechter overwogen dat het hof ten onrechte tot een onbevoegdverklaring heeft besloten. Daarom heeft de Hoge Raad de beslissing van het hof van 15 februari 2018 vernietigd. De Hoge Raad heeft daarbij uitdrukkelijk overwogen dat, anders dan het hof heeft overwogen, het hof wel degelijk zijn rechtsmacht had kunnen baseren op artikel 3, aanhef onder a, Rv. Echter, omdat tegen het oordeel van het hof dat artikel 3, aanhef en onder a, Rv ongeschikt is als grondslag voor de bevoegdheid van de Nederlandse rechter, geen cassatiemiddel was gericht, kon de Hoge Raad niet op die grond de beslissing van het hof vernietigen. De Hoge Raad heeft die beslissing vernietigd op grond van wat het hof ten aanzien van artikel 3, aanhef en onder c, Rv heeft overwogen. Dit laat echter onverlet dat het hof, nu het de rechtsmacht opnieuw dient te beoordelen, gelet op wat de Hoge Raad daarover heeft overwogen, allereerst zal moeten bezien of het op grond van artikel 3, aanhef en onder a, Rv rechtsmacht heeft. De vraag van de rechtsmacht van de Nederlandse rechter betreft immers in procesrechtelijke zin een aangelegenheid van openbare orde, hetgeen het hof ambtshalve dient te beoordelen. Volgens de uitspraak van de Hoge Raad volgt uit de bevoegdheidsregeling van artikel 3 Rv dat onderdeel c van deze bepaling pas aan bod komt wanneer onderdeel a van deze bepaling geen rechtsmacht oplevert voor de Nederlandse rechter.

9. Op grond van artikel 3, aanhef en onder a, Rv heeft de Nederlandse rechter rechtsmacht indien hetzij de verzoeker of, indien er meer verzoekers zijn, een van hen, hetzij een van de in het verzoekschrift genoemde belanghebbenden, in Nederland zijn woonplaats of gewone verblijfplaats heeft. Niet in geschil is dat de woonplaats van de verzoekster, de moeder, in Nederland is gelegen. Anders dan de rechtbank, is het hof van oordeel dat de toets of in India een met een verdragsprocedure vergelijkbare en snelle procedure tot teruggeleiding mogelijk is hierbij niet ter zake doet. Zoals ook de Advocaat-Generaal overweegt in zijn conclusie van 5 april 2019 bij deze zaak, vindt dit criterium geen grondslag in de wet. Het hof acht zich daarom op grond van het vorenoverwogene op grond van het bepaalde in artikel 3, aanhef en onder a, Rv bevoegd om van het verzoek tot teruggeleiding kennis te nemen.

10. Indien al met de vader zou worden aangenomen dat de internationale bevoegdheid van de Nederlandse rechter beoordeeld zou moeten worden volgens artikel 3, aanhef en onder c, Rv en dus artikel 3, aanhef en onder a, Rv toepassing mist, is het hof van oordeel dat de zaak voldoende verbonden is met de rechtssfeer van Nederland, zodat ook in dat geval rechtsmacht voor de Nederlandse rechter kan worden aangenomen. Immers, zoals hierna in rechtsoverweging 14 zal worden overwogen, is komen vast te staan dat de gewone verblijfplaats van [de minderjarige] tot [datum in] 2016 in Nederland was gelegen. Ook is de gewone verblijfplaats van de moeder en het halfzusje van [de minderjarige] in Nederland gelegen. Het hof heeft bij zijn overwegingen destijds aangenomen dat het zwaartepunt van de procedures in India was gelegen. Uit de inmiddels overgelegde stukken is echter gebleken dat in India de beslissingen ten aanzien van de bevoegdheid in de gezagszaak en eveneens, indien de Indiase rechter zich bevoegd acht in deze zaak, de beslissing ten gronde, nog genomen moeten worden, zodat die conclusie van het hof achteraf bezien niet gerechtvaardigd was. Tegen deze achtergrond is het hof dan ook van oordeel dat de zaak voldoende verbonden is met de rechtssfeer van Nederland, zodat tot bevoegdheid van de Nederlandse rechter ook op die grond moet worden geoordeeld.

11. Aan het hof ligt ter beoordeling voor of sprake is van internationale kinderontvoering en of de onmiddellijke terugkeer van [de minderjarige] gelast dient te worden.

12. Het verzoek van de moeder is gebaseerd op het HKOV. Vast staat dat Nederland partij is bij dit verdrag en India niet. Artikel 2 van de Uitvoeringswet bepaalt dat het HKOV tevens van toepassing is in de gevallen van internationale ontvoering van kinderen die niet door een verdrag worden beheerst. Het hof zal het HKOV daarom analoog toepassen.

13. Ingevolge artikel 3 HKOV wordt het overbrengen of het niet doen terugkeren van een kind als ongeoorloofd beschouwd, wanneer:

a. a) dit geschiedt in strijd met een gezagsrecht, dat is toegekend aan een persoon, een instelling of enig ander lichaam, alleen of gezamenlijk, ingevolge het recht van de Staat waarin het kind onmiddellijk voor zijn overbrenging of vasthouding zijn gewone verblijfplaats had; en

b) dit recht alleen of gezamenlijk daadwerkelijk werd uitgeoefend op het tijdstip van het overbrengen of het niet doen terugkeren, dan wel zou zijn uitgeoefend, indien een zodanige gebeurtenis niet had plaatsgevonden.

Ingevolge artikel 12, eerste alinea, HKOV gelast de betrokken autoriteit de onmiddellijke terugkeer van het kind, wanneer dat kind ongeoorloofd is overgebracht of wordt vastgehouden in de zin van artikel 3 en er minder dan één jaar is verstreken tussen de overbrenging of het niet doen terugkeren en het tijdstip van de indiening van het verzoek bij de rechterlijke of administratieve autoriteit van de Verdragsluitende Staat waar het kind zich bevindt.

14. Het hof overweegt als volgt. De rechtbank heeft in de bestreden beschikking vastgesteld dat [de minderjarige] in ieder geval vanaf [datum in] 2015 tot [datum in] 2016, derhalve onmiddellijk voor haar overbrenging naar India , haar gewone verblijfplaats in Nederland had. Tegen deze vaststelling heeft de vader geen grief gericht, zodat het hof dit als uitgangspunt neemt. Met de rechtbank is het hof dan ook van oordeel dat de vraag of de overbrenging van [de minderjarige] naar India is geschied in strijd met het gezagsrecht naar Nederlands recht beoordeeld dient te worden.

15. Op grond van artikel 1:251, eerste lid, Burgerlijk Wetboek (BW) oefenen de ouders gedurende het huwelijk het gezag gezamenlijk uit. Dit betekent dat partijen slechts gezamenlijk een beslissing over de wijziging van het hoofdverblijf kunnen nemen.

16. Op grond van artikel 13 lid 1 sub b van het HKOV is de rechter van de aangezochte staat niet gehouden de terugkeer van het kind te gelasten, indien de persoon die zich tegen de terugkeer verzet aantoont dat er een ernstig risico bestaat dat het kind door zijn terugkeer wordt blootgesteld aan een lichamelijk of geestelijk gevaar, dan wel op enigerlei andere wijze in een ondragelijke toestand wordt gebracht. Het doel en de strekking van het HKOV brengen met zich mee dat de weigeringsgrond restrictief moet worden uitgelegd.

17. De vader voert aan dat er momenteel een Europees Arrestatiebevel op zijn naam staat en dat hij, indien de teruggeleiding gelast wordt, wordt gescheiden van zijn dochter. De vader is de hoofdverzorger en [de minderjarige] woont sinds [datum in] 2016 al bij de vader. Een scheiding van hem zou [de minderjarige] in een ondragelijke toestand brengen. Daarnaast ligt er reeds een rechterlijke beslissing dat [de minderjarige] India niet uit mag. Zou de vader gehoor geven aan een eventueel bevel tot teruggeleiding, dan zou hij strafrechtelijk vervolgd worden. Tot slot zou teruggeleiding een schending van artikel 8 EVRM en 3 IVRK opleveren.

18. De moeder stelt hier tegenover dat teruggeleiding juist in het belang van [de minderjarige] is en haar family life waarborgt. Het family life van de moeder met [de minderjarige] is in grotere mate geschonden dan dat van de vader, nu [de minderjarige] stelselmatig van de moeder, haar halfzusje en de rest van de familie wordt vervreemd. [de minderjarige] zal vanzelfsprekend moeten wennen na teruggeleiding, maar dat betekent niet dat ze geestelijk gevaar zou lopen of anderszins in een ondragelijke toestand zal komen. Gezien haar leeftijd zou zij nog prima kunnen wennen in Nederland, waar ze met open armen ontvangen wordt. [de minderjarige] kan hierbij contact houden met de vader op afstand via Skype. Het is de vader deze situatie zelf in het leven heeft geroepen door [de minderjarige] tegen de wil van de moeder mee te nemen naar India .

19. Het hof stelt voorop dat de weigeringsgrond van artikel 13 lid 1 sub b HKOV restrictief moet worden uitgelegd. De rechter van de aangezochte Staat mag de in voornoemd artikel gestelde voorwaarden niet reeds vervuld achten louter op grond van zijn oordeel dat het belang van de minderjarige in het land van herkomst minder goed gediend is dan in het land van de aangezochte rechter. Dat [de minderjarige] in geval van teruggeleiding van haar vader gescheiden zal worden en uit de voor haar bekende omgeving getrokken zal worden kan een factor van belang zijn, maar nu er geen zicht is (verkregen) op de opvoedingssituatie van [de minderjarige] in India , is niet duidelijk wat het voor haar zal betekenen om India te verlaten. Bovendien is het de vader zelf die deze situatie heeft bewerkstelligd door, in weerwil van de eerdere beslissingen van de rechtbank Den Haag en van het gerechtshof Den Haag van respectievelijk 6 juli 2015 en 19 augustus 2015, [de minderjarige] bij de moeder weg te halen. Bij terugkeer in Nederland zal zij door haar moeder, met wie zij onbetwist een goede band heeft en die haar jarenlang heeft verzorgd en opgevoed, worden opgevangen. De enkele scheiding van haar vader is onder deze omstandigheden onvoldoende om aan te nemen dat sprake zal zijn van een zodanige situatie, dat de minderjarige bij terugkeer naar Nederland zal worden blootgesteld aan een lichamelijk of geestelijk gevaar, dan wel op enigerlei andere wijze in een ondragelijke toestand zullen worden gebracht. Het hof is zodoende van oordeel dat de vader niet heeft aangetoond dat sprake is van een weigeringsgrond als bedoeld in artikel 13 lid 1 sub b HKOV.

20. Voor zover de vader wil betogen dat artikel 8 EVRM zich tegen de toewijzing van het verzoek tot terugkeer van [de minderjarige] verzet, faalt dit eveneens. De enkele omstandigheid dat het kind inmiddels geworteld is geraakt in het land waar het zich na de ontvoering bevindt, is onvoldoende om de terugkeer in strijd te achten met art. 8 EVRM (Hoge Raad 28 september 2007, ECLI:NL:HR:2007:BB3192). Het feit dat de teruggeleiding van [de minderjarige] naar Nederland tot gevolg zal hebben dat zij van haar vader wordt gescheiden, is in het kader van de beoordeling van de weigeringsgrond van artikel 13 lid 1 sub b HKOV al door het hof meegewogen en leidt, in het licht van artikel 8 EVRM bezien, niet tot een andere beslissing. Anders dan de vader stelt is geen sprake van omstandigheden die de zaak vergelijkbaar maken met de zaak Neulinger/Zwitserland (EHRM 6 juli 2010, NJ 2010/644).

21. Ten aanzien van het beroep van de vader op artikel 3 IVRK overweegt het hof als volgt. In zaken als de onderhavige, waarbij sprake is van ongeoorloofde overbrenging en vasthouding, wordt het in het belang van de minderjarige geacht dat hij of zij enerzijds de banden met diens familie, derhalve beide ouders, kan behouden en dat anderzijds verzekerd wordt dat diens ontwikkeling plaatsvindt in een veilige omgeving. Als onvoldoende gemotiveerd weersproken is komen vast te staan dat de vader de voornoemde ‘orders’ van de Supreme Court of India , om [de minderjarige] beschikbaar te maken voor Skype contacten met de moeder, niet of nauwelijks nakomt. Zou [de minderjarige] naar Nederland gaan, dan zou zij contact hebben met haar moeder en halfzusje, hetgeen haar nu wordt ontzegd. Hoewel niet in geschil is dat tegen de vader een arrestatiebevel is uitgevaardigd, hetgeen hem belemmert om in Nederland contact te hebben met [de minderjarige] , heeft de moeder toegezegd dat zij de vader wel Skype toegang met [de minderjarige] zal geven. Bij teruggeleiding zal de minderjarige dus in staat zijn om enerzijds de banden met de vader te behouden en anderzijds de banden met haar moeder en haar halfzusje te herstellen.

22. Voor zover de vader stelt dat een bevel tot teruggeleiding van een Nederlandse rechter niet in het belang van de minderjarige is, omdat deze beslissing in India niet uitvoerbaar is, faalt ook dit betoog. Gebleken is immers uit diverse aangehaalde uitspraken dat de Indiase rechter kennis neemt van de Nederlandse uitspraken en deze meeneemt in zijn overwegingen. Blijkens de uitspraak van de High Court van 13 april 2018 vindt hierbij het principe van “Comity of Courts” toepassing wat, kort gezegd, inhoudt dat de Indiase rechter acht zal moeten slaan op de beslissingen die door een niet- Indiase rechter tussen partijen zijn gegeven.

23. Nu er geen sprake is van de door de vader aangevoerde weigeringsgronden en het hof ook anderszins niet is gebleken dat door toewijzing van het verzoek afbreuk wordt gedaan aan het belang van de minderjarige zoals dit door het EVRM en het IVRK wordt beschermd, is het hof van oordeel dat de rechtbank terecht de teruggeleiding van de minderjarige heeft gelast zodat onmiddellijke teruggeleiding dient te volgen. Aangezien deze maatregel een ordemaatregel betreft en aldus snelheid vereist is, zal het hof deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad verklaren. Het verzoek van de moeder tot het geven van een bevel tot tenuitvoerlegging met behulp van de sterke arm zal worden afgewezen, nu de Nederlandse rechter niet bevoegd is de Indiase autoriteiten dit op te leggen.

24. Gezien de aard en de ernst van de onderhavige zaak, waarbij [de minderjarige] op abrupte wijze uit haar vertrouwde omgeving is gehaald en haar door de weigerachtige houding van de vader het contact met de moeder stelselmatig onthouden wordt, ziet het hof aanleiding om de vader te veroordelen tot het betalen van een dwangsom ter hoogte van € 10.000,- voor elke dag dat hij na de betekening van deze beschikking weigert uitvoering te geven aan het bevel tot teruggeleiding, met een maximum van € 1.000.000,-.

25. De moeder verzoekt de vader in de kosten van de procedure te veroordelen, daarin begrepen de kosten van teruggeleiding, zijnde totaal € 12.000,-. Zij onderbouwt deze kosten met een lijstje met een schatting van de kosten. De vader betoogt dat, gelet op het familierechtelijk karakter van de procedure de proceskosten zoals gewoonlijk moeten worden gecompenseerd. Het hof is van oordeel dat, gezien de aard en de ernst van de onderhavige zaak, de vader, die verantwoordelijk is voor de ontvoering van [de minderjarige] , in dit geval veroordeeld dient te worden tot betaling van het griffierecht (te weten € 318,-) en de eigen bijdrage van de moeder (te weten € 143,-). De door de moeder opgevoerde kosten in het kader van de teruggeleiding van [de minderjarige] zal het hof afwijzen, nu deze tegenover de gemotiveerde betwisting van de vader onvoldoende onderbouwd zijn en onzeker is of deze daadwerkelijk gemaakt zullen worden. Onduidelijk is nog op welke wijze uitvoering zal worden gegeven aan deze beschikking.

BESLISSING OP HET PRINCIPALE EN HET INCIDENTELE HOGER BEROEP

- griffierecht € 318,-;

- eigen bijdrage € 143,-;