Gerechtshof Amsterdam 13-08-2019, ECLI:NL:GHAMS:2019:2972

2.1

De man is op 25 juli 2018 in hoger beroep gekomen van een deel van voormelde beschikking van 25 april 2018, aangevuld bij aanvullende beschikking van 24 oktober 2018.

2.2

De vrouw heeft op 25 september 2018 een verweerschrift ingediend.

2.3

Bij het hof zijn voorts de volgende stukken ingekomen:

- een journaalbericht van de zijde van de man van 29 januari 2019 met een bijlage (proces-verbaal mondelinge behandeling rechtbank), ingekomen op dezelfde datum;

- een brief van de zijde van de vrouw van 22 februari 2019 met bijlagen, ingekomen op dezelfde datum;

- een journaalbericht van de zijde van de man van 27 februari 2019 met bijlagen, ingekomen op 28 februari 2019.

2.4

De mondelinge behandeling heeft op 13 maart 2019 plaatsgevonden. Verschenen zijn:

- de man, bijgestaan door zijn advocaat;

- de vrouw, bijgestaan door haar advocaat.

Beide advocaten hebben ter zitting een pleitnotitie overgelegd.

3.1

Het hof gaat uit van de door de rechtbank vastgestelde feiten voor zover daartegen in hoger beroep niet is opgekomen. Onder meer staat het volgende vast.

3.2

Partijen zijn [in] 2009 gehuwd. Het huwelijk is op 30 juli 2018 ontbonden door inschrijving van de echtscheidingsbeschikking van 25 april 2018 in de registers van de burgerlijke stand.

3.3

Het hof heeft, voor zover hierna bedragen zijn genoemd, deze telkens afgerond, tenzij anders vermeld.

3.4

Ten aanzien van de man is het volgende gebleken.

- € 1.078,- aan hypotheekrente;

- € 375,- aan premie levensverzekering gekoppeld aan de hypotheek;

- € 95,- aan forfait overige eigenaarslasten;

- € 120,- aan premie zorgverzekering;

- € 32,- aan eigen risico;

- € 995,- aan aflossing rekening-courant schuld;

- € 955,- aan rente rekening-courant schuld.

3.5

Ten aanzien van de vrouw is het volgende gebleken.

4.1

Bij de bestreden beschikking is op verzoek van de man de echtscheiding uitgesproken en voorts is, op verzoek van de vrouw, voor zover thans van belang, bepaald dat de man:

- € 5.015,- bruto per maand dient te betalen aan de vrouw als uitkering tot levensonderhoud, met ingang van de dag van inschrijving van de beschikking tot echtscheiding in de registers van de burgerlijke stand, telkens bij vooruitbetaling te voldoen;

- met ingang van 1 mei 2019 een uitkering tot levensonderhoud aan de vrouw dient te voldoen van € 4.668,- bruto per maand;

- met ingang van 1 mei 2020 een uitkering tot levensonderhoud aan de vrouw dient te voldoen van € 4.147,- bruto per maand.

De vrouw had verzocht een bijdrage vast te stellen van € 5.153,- bruto per maand.

4.2

De man heeft in hoger beroep aanvankelijk, met vernietiging van de bestreden beschikking in zoverre, verzocht:

- de door hem aan de vrouw te betalen uitkering tot levensonderhoud vast te stellen op de bedragen zoals door hem primair, subsidiair en meer subsidiair is berekend in de punten 54, 55 en 70 van het hoger beroepschrift;

- de eventuele door de man aan de vrouw te betalen uitkering tot levensonderhoud met ingang van 1 augustus 2023 te limiteren althans op nihil te stellen.

- indien de behoefte van de vrouw aan een bijdrage in haar levensonderhoud van de man niet door de man kan worden voldaan uit zijn bruto basissalaris van € 180.000,-, de vrouw ieder jaar recht heeft op een bepaald percentage van de eventueel door de man te ontvangen commissie zodat de behoefte van de vrouw aan een bijdrage van de man in haar levensonderhoud volledig wordt vervuld;

- de vrouw aan de man de door de man teveel betaalde partneralimentatie vanaf de datum van inschrijving van de echtscheidingsbeschikking in de registers van de burgerlijke stand, te weten 30 juli 2018, tot de datum van de te dezen te wijzen beschikking, dient terug te betalen als zijnde onverschuldigd betaald.

4.3

De vrouw verzoekt de man niet-ontvankelijk te verklaren in het door hem ingestelde hoger beroep, dan wel de verzoeken van de man af te wijzen en de bestreden beschikking te bekrachtigen.

5.1

5.2

5.3

5.4

5.5

Het hof overweegt als volgt. De hoogte van behoefte van de vrouw is mede gerelateerd aan de welstand tijdens het huwelijk. Bij de bepaling van de hoogte van de behoefte dient rekening te worden gehouden met alle relevante omstandigheden. Dit betekent dat de rechter zowel in aanmerking zal moeten nemen wat de inkomsten tijdens de laatste jaren van het huwelijk zijn geweest, als een globaal inzicht zal moeten hebben in het uitgavenpatroon in dezelfde periode om daaruit te kunnen afleiden in welke welstand partijen hebben geleefd. De behoefte zal daarnaast zo veel mogelijk aan de hand van concrete gegevens betreffende de reële of de met een zekere mate van waarschijnlijkheid te verwachten – en gelet op de welstand redelijke – kosten van levensonderhoud door de rechter worden bepaald.

5.6

Door de man is niet gegriefd tegen de navolgende, door de rechtbank vastgestelde behoefteposten van de vrouw. Uit de door de vrouw in hoger beroep overgelegde behoeftelijst blijkt dat de vrouw op onderdelen uitgaat van hogere bedragen dan waarvan de rechtbank is uitgegaan. Zoals hierboven reeds is overwogen, heeft de vrouw ter zitting in hoger beroep echter verklaard zich neer te leggen bij hetgeen de rechtbank ten aanzien van haar behoefte heeft bepaald en heeft zij van haar kant geen incidenteel hoger beroep ingesteld. Er bestaat bij onderstaande behoefteposten dan ook geen aanleiding uit te gaan van andere – maandelijkse - bedragen dan de rechtbank heeft gedaan.

- € 344,- aan autokosten

- € 45,34 aan belastingen

- € 30,- aan cadeaus

- € 128,75 aan persoonlijke verzorging

- € 96,05 aan gas, water en Nuon

- € 125,47 aan ziektekosten

- € 12,- aan inboedel

- € 0,- aan pensioensparen

- € 82,08 aan uitvaart, levensverzekering en overlijdensrisico

- € 0,- aan garantieverzekering wasmachine

- € 1.115,- aan huurlasten

- € 25,- aan klein onderhoud woning

- € 80,- aan kosten hond

De door de rechtbank vastgestelde maandelijkse behoefteposten van de vrouw die in geschil zijn tussen partijen zal het hof hierna bespreken.

5.7

Het hof is van oordeel dat de vrouw, tegenover de gemotiveerde betwisting door de man, de hoogte van het door haar gestelde en door de rechtbank bepaalde bedrag aan boodschappen van € 628,- per maand onvoldoende heeft onderbouwd. Het hof zal, bij gebreke van andere gegevens, aansluiting zoeken bij de richtlijnen van het Nibud Persoonlijk Budgetadvies 2019, bij een netto inkomen van € 4.000,- per maand, en zal uitgaan van een bedrag aan boodschappen van € 269,- per maand.

5.8

Het hof ziet aanleiding, mede gelet op het welstandsniveau van partijen ten tijde van hun huwelijk, om uit te gaan van het door de vrouw met stukken onderbouwde en door de rechtbank bepaalde bedrag van € 300,- per maand. De man heeft hier in hoger beroep onvoldoende tegenover gesteld.

5.9

De man heeft ter zitting ingestemd met het door de vrouw in hoger beroep opgevoerde bedrag van € 16,42 per maand voor kosten aan krant en maandblad, zodat ook het hof daarvan zal uitgaan.

5.10

Het hof zal uitgaan van het door de rechtbank vastgestelde bedrag van € 30,50 per maand, nu de vrouw, tegenover de gemotiveerde betwisting door de man, voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat zij maandelijks bijdraagt aan goede doelen en voorts dat partijen dergelijke uitgaven, die gelet op het welstandsniveau van partijen niet buitensporig zijn, gewoon waren.

5.11

De man heeft ter zitting verklaard in te stemmen met het door de vrouw in hoger beroep opgevoerde bedrag van € 118,- per maand aan kosten voor TV, ICT en Mobiel, zodat ook het hof daarvan zal uitgaan.

5.12

De man kan instemmen met het door de vrouw in hoger beroep opgevoerde bedrag van € 142,50 per maand aan kosten voor sport, hobby’s en vrije tijd, maar acht het opgevoerde bedrag voor vakanties (€ 5.000,- per jaar) te hoog. De vrouw heeft dit bedrag volgens hem niet aangetoond en de man betwist dat partijen dat tijdens hun huwelijk uitgaven. Het door de rechtbank bepaalde bedrag van € 312,50 per maand, acht het hof, mede gelet op het welstandsniveau van partijen tijdens hun huwelijk, voldoende aannemelijk. De man heeft hier in hoger beroep onvoldoende tegenover gesteld. Het hof gaat aldus uit van een totaalbedrag van € 455,- per maand.

5.13

5.14

Tussen partijen is in geschil in hoeverre de vrouw zelf in staat is in deze behoefte te voorzien. De man stelt dat van de vrouw kan worden gevergd dat zij, nu en binnen afzienbare tijd, zich meer inkomsten verwerft dan zij nu doet. De vrouw weerspreekt dit en betoogt dat de rechtbank terecht heeft overwogen dat op dit moment niet van haar kan worden gevergd dat zij, thans en binnen afzienbare tijd, zich meer inkomsten verwerft dan zij nu doet en daarmee aanvullend in haar behoefte voorziet.

5.15

5.16

Gelet op het voorgaande komt het hof, na brutering, tot een aanvullende behoefte van de vrouw tot 1 mei 2019 van € 3.171,- bruto per maand. Daarnaast komt het hof tot een aanvullende behoefte van de vrouw vanaf 1 mei 2019 van € 2.947,- bruto per maand, en vanaf 1 mei 2020 van € 2.463,- bruto per maand.

5.17

Het hof zal thans de draagkracht van de man beoordelen. Het hof gaat daarbij uit van de feiten en omstandigheden zoals vermeld onder 3.4 en 3.5, behoudens voor zover daar in het navolgende vanaf wordt geweken.

5.18

5.19

5.20

Voorts is tussen partijen in geschil van welk bedrag aan kosten van de kinderen van de man dient te worden uitgegaan. Gelet op het advies van de Expertgroep Alimentatienormen ziet het hof aanleiding om, zoals door de vrouw gesteld en door de rechtbank bepaald, aan te sluiten bij de normbedragen uit de Wet Studiefinanciering 2000 (de WSF-norm) en niet bij de door de man gestelde werkelijke kosten. Voor de vaststelling van de behoefte van jongmeerderjarigen zijn thans nog geen (andere) maatstaven ontwikkeld en niet gebleken is dat er sprake is van een zodanig bijzondere situatie dat van andere, hogere, bedragen dient te worden uitgegaan. Het hof zal daarom uitgaan van het door de rechtbank bepaalde bedrag van € 1.037,36 per kind per maand, en dat bedrag bij het bepalen van de draagkracht betrekken op de wijze zoals de man dat heeft gedaan in zijn draagkrachtberekening. Ten overvloede overweegt het hof dat de man na betaling van de hierna te bepalen partneralimentatie voldoende financiële ruimte overhoudt (onaangewende draagkracht en vrije ruimte) om aan zijn kinderen een hoger bedrag te betalen als hij dat wenst.

5.21

Hieruit volgt een draagkrachtruimte van € 3.301,- netto per maand waarbij € 1.981,- beschikbaar is voor partneralimentatie, derhalve € 4.122,- bruto per maand. Nu de aanvullende behoefte van de vrouw tot 1 mei 2019 € 3.171,- bruto per maand bedraagt, per 1 mei 2019 € 2.947,- bruto per maand en per 1 mei 2020 € 2.463,- bruto per maand, wordt de door de man betalen bijdrage door deze bedragen begrensd.

5.22

Het hof acht het redelijk om, zoals door de man is verzocht, de financiële situatie van partijen op basis van ieders inkomsten en lasten te vergelijken door middel van een jusvergelijking. Aan de zijde van de man zal worden uitgegaan van de inkomsten en lasten als hiervoor onder rechtsoverweging 3.4 genoemd. Aan de zijde van de vrouw zal worden uitgegaan van de inkomsten als hiervoor genoemd onder 3.5, alsmede de eveneens in die rechtsoverweging genoemde bedragen van € 1.115,- aan woonlasten, € 125,- aan premie ziektekostenverzekering en het eigen risico van € 385,- per jaar. Het hof zal ook rekening houden met de door de vrouw gestelde en met stukken onderbouwde kosten van haar kinderen van € 200,- per maand nu deze het hof niet excessief en onredelijk voorkomen.

5.23

Uit deze berekening blijkt dat de vrouw bij een partneralimentatie van € 3.171,- bruto per maand niet meer vrij te besteden overhoudt dan de man, zodat er geen reden is deze alimentatie te matigen.

5.24

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, is het hof van oordeel dat een door de man te betalen partneralimentatie van € 3.171,- bruto per maand per 30 juli 2018, € 2.947,- bruto per maand per 1 mei 2019 en € 2.463,- bruto per maand per 1 mei 2020 redelijk en billijk en in overeenstemming met de wettelijke maatstaven is.

5.25

Als gevolg van de onderhavige uitspraak in hoger beroep ontstaat een terugbetalingsverplichting aan de zijde van de vrouw. Bij de beantwoording van de vraag of die terugbetalingsverplichting in redelijkheid kan worden aanvaard weegt het hof enerzijds mee dat de man belang heeft bij terugbetaling van het teveel betaalde en dat de door de rechtbank bepaalde alimentatie de aanvullende behoefte van de vrouw ruimschoots overschreed. Anderzijds is van belang dat de vrouw ter zitting heeft verklaard niet over spaargeld te beschikken, hetgeen de man niet, althans onvoldoende heeft bestreden, en dat zij een lager inkomen heeft dan man. Daarbij komt dat de man in 2018 niet zijn gehele netto-ontslagvergoeding heeft behoeven aan te wenden voor het verwerven van certificaten van aandelen [B.V.] en dat uit de door hem overgelegde stukken valt op te maken dat hij in elk geval per einde 2017 nog over (enige) spaargelden beschikte. Onder deze omstandigheden acht het hof een verplichting tot terugbetaling door de vrouw van een derde deel van de teveel betaalde partneralimentatie aanvaardbaar.

5.26

5.27

Het hof overweegt als volgt. Op grond van artikel 1:157 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) kan de rechter de partneralimentatie toekennen onder vaststelling van een termijn. Ingevolge artikel 1:157, lid 4, BW eindigt de verplichting tot levensonderhoud, indien de rechter geen termijn heeft vastgesteld, na het verstrijken van een termijn van twaalf jaren, die aanvangt op de datum van inschrijving van de echtscheidingsbeschikking in de registers van de burgerlijke stand. In verband met de ingrijpende gevolgen van limitering worden volgens vaste jurisprudentie hoge eisen gesteld aan de te stellen en zo nodig te bewijzen bijzondere omstandigheden die limitering op een kortere termijn rechtvaardigen. Aan die zware stelplicht heeft de man naar het oordeel van het hof niet voldaan, zodat van limitering geen sprake kan zijn. Gelet op hetgeen hiervoor ten aanzien van de verdiencapaciteit van de vrouw is overwogen, de omstandigheid dat partijen ruim negen jaren waren gehuwd (en nog langer hebben samengewoond), de vrouw tijdens het huwelijk niet altijd heeft gewerkt, (mede) de zorg voor opgroeiende kinderen heeft gehad en het gegeven dat het inmiddels op 11 december 2018 door de Eerste Kamer aanvaarde initiatiefwetsvoorstel “Wet herziening partneralimentatie” (nr. 34.2311) na inwerkingtreding alleen voor nieuwe gevallen zal gelden, ziet het hof geen aanleiding om de door de man te betalen partneralimentatie te limiteren of op termijn op nihil te stellen.

5.28

Dit alles leidt tot de volgende beslissing.