Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 27-06-2019, ECLI:NL:GHARL:2019:5388

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het beroepschrift met productie(s), ingekomen op 21 januari 2019;

- een journaalbericht van mr. M.E. Beeker van 12 februari 2019 met productie(s);

- een brief van de raad van 22 februari 2019;

- een brief van de GI van 7 mei 2019;

- een faxbericht van de raad van 9 mei 2019 met productie(s).

De minderjarige [de minderjarige1] (verder te noemen: [de minderjarige1] ), geboren [in] 2007, heeft bij brief, ingekomen ter griffie van het hof op 25 maart 2019, aan het hof zijn mening kenbaar gemaakt met betrekking tot het verzoek.

De mondelinge behandeling heeft op 13 mei 2019 plaatsgevonden. De moeder is verschenen, bijgestaan door haar advocaat. Namens de raad is de heer [C] verschenen. Namens de GI is mevrouw [D] verschenen. Ook is ter zitting als informant toegelaten mevrouw [E] (pleegzorgmedewerker bij [F] ).

De moeder heeft drie kinderen, te weten: [de minderjarige1] , [de minderjarige2] (verder te noemen: [de minderjarige2] ), geboren [in] 2010 en [de minderjarige3] (verder te noemen: [de minderjarige3] ), geboren [in] 2012, over wie zij het ouderlijk gezag uitoefent.

De kinderen zijn op 14 september 2018 erkend door de huidige partner van de moeder, de heer [G] . De achternamen van de kinderen zijn nadien gewijzigd van [verzoekster] in [G] .

[de minderjarige1] en [de minderjarige2] wonen sinds augustus 2016 bij de pleegouders, eerst in een vrijwillig kader en sinds 24 oktober 2018 op basis van een machtiging tot uithuisplaatsing.

[de minderjarige3] heeft tussen juni 2017 en december 2017 en tussen februari 2018 en april 2018 op basis van een (spoed)machtiging tot uithuisplaatsing in een pleeggezin (de familie [H] ) gewoond.

Bij beschikking van de rechtbank Noord-Nederland, locatie Assen, van 26 juli 2018, is [de minderjarige3] voorlopig onder toezicht gesteld van de GI tot 26 oktober 2018, en is een voorlopige machtiging tot uithuisplaatsing afgegeven voor de duur van vier weken. Bij beschikking van 8 augustus 2018 is een machtiging tot uithuisplaatsing verleend voor de duur van de voorlopige ondertoezichtstelling.

[de minderjarige3] woont bij dezelfde pleegouders als [de minderjarige1] en [de minderjarige2] .

De raad heeft ter zitting mondeling verweer gevoerd.

In eerste aanleg heeft de rechtbank de heer [G] niet als belanghebbende aangemerkt bij het verzoek van de raad tot ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing van de kinderen waaronder [de minderjarige3] . De moeder verzoekt het hof dit in onderhavige procedure alsnog te doen.

Artikel 798 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) bepaalt dat onder belanghebbende dient te worden verstaan degene op wiens rechten of verplichtingen de zaak rechtstreeks betrekking heeft. Daarbij is aangegeven dat degene die niet de ouder is, wordt aangemerkt als belanghebbende, als hij de minderjarige op wie de zaak betrekking heeft gedurende ten minste een jaar als behorende tot zijn gezin heeft verzorgd en opgevoed. Het hof is van oordeel dat de heer [G] geen belanghebbende is, omdat hij niet (mede) het gezag over [de minderjarige3] uitoefent en hij evenmin duurzaam (gedurende een jaar) in gezinsverband met [de minderjarige3] heeft geleefd. De moeder woont sinds januari 2018 samen met de heer [G] die zich in augustus 2018 daadwerkelijk op haar adres heeft ingeschreven. Op dat moment was de heer [G] nog gehuwd. Toen [de minderjarige3] in juli 2018 uit huis geplaatst werd woonde de heer [G] pas een half jaar bij de moeder en [de minderjarige3] . De moeder stelt dat de heer [G] stiefouder is geworden omdat hij [de minderjarige3] in september 2018 heeft erkend en dat daarom voor hem het criterium geldt dat hij met de verzorgende ouder dient samen te leven en de minderjarige tot zijn gezin behoort. Het hof acht het feit dat de heer [G] [de minderjarige3] heeft erkend - op het moment dat [de minderjarige3] al twee maanden in het pleeggezin verbleef - onvoldoende om hem aan te merken als belanghebbende in de zin van artikel 798 lid 1 Rv. Het hof wijst het verzoek van de moeder hiertoe af. Het hof ziet ook geen aanleiding om de heer [G] als informant aan te merken in de zin van artikel 800 lid 2 Rv, omdat het hof zijn verklaring in het kader van de beoordeling van het verzoek niet van betekenis acht.

Ingevolge het bepaalde in artikel 1:255, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan de rechter een minderjarige onder toezicht stellen van een gecertificeerde instelling indien die minderjarige zodanig opgroeit, dat hij in zijn ontwikkeling ernstig wordt bedreigd, en:

a. de zorg die in verband met het wegnemen van de bedreiging noodzakelijk is voor de minderjarige of voor zijn ouders of de ouder die het gezag uitoefenen, door dezen niet of onvoldoende wordt geaccepteerd, en

b. de verwachting gerechtvaardigd is dat de ouders of de ouder die het gezag uitoefenen binnen een gelet op de persoon en de ontwikkeling van de minderjarige aanvaardbaar te achten termijn, de verantwoordelijkheid voor de verzorging en opvoeding, bedoeld in artikel 1:247, tweede lid, BW, in staat zijn te dragen.

Ingevolge artikel 1:265b, eerste lid, BW kan de kinderrechter de gecertificeerde instelling, bedoeld in artikel 1.1 van de Jeugdwet, die belast is met de uitvoering van de ondertoezichtstelling, op haar verzoek machtigen de minderjarige gedurende dag en nacht uit huis te plaatsen indien dit noodzakelijk is in het belang van de verzorging en opvoeding van de minderjarige of tot onderzoek van diens geestelijke of lichamelijke gesteldheid.

Op grond van de stukken en hetgeen tijdens de mondelinge behandeling naar voren is gekomen is het hof van oordeel dat de gronden voor de ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing van [de minderjarige1] , [de minderjarige2] en [de minderjarige3] aanwezig zijn. Het hof overweegt daartoe als volgt.

Volgens de raad is de moeder niet in staat om [de minderjarige1] , [de minderjarige2] en [de minderjarige3] , die gelet op hun leeftijd, belaste verleden en problematiek extra zorg en begeleiding nodig hebben, op een veilige en adequate manier op te voeden. De raad ziet onvoldoende mogelijkheden om hulp en ondersteuning in de thuissituatie in te zetten gelet op het gebrek aan inzicht van de moeder in de noodzaak hiervan en haar afwerende houding, al dan niet onder invloed van haar partner, en is van mening dat het perspectief van de kinderen bij de pleegouders ligt.

Het hof is van oordeel dat [de minderjarige3] niet, zoals de moeder heeft gesteld, uit huis is geplaatst alleen op basis van een paar zorgmeldingen uit de buurt zonder dat daar daadwerkelijk onderzoek naar is uitgevoerd. [de minderjarige3] is op jonge leeftijd en in betrekkelijk korte tijd (drie jaar) drie keer met spoed uit huis geplaatst.

Het hof overweegt dat de ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing van [de minderjarige1] en [de minderjarige2] noodzakelijk werd op het moment de moeder niet meer kon instemmen met hun (reeds jarenlange) verblijf bij de pleegouders. Beide kinderen lieten in de periode dat zij bij de moeder woonden gedragsproblemen zien en zijn gediagnosticeerd met verschillende ontwikkelingsstoornissen. De GGZ stelt in 2015 dat bij [de minderjarige2] sprake is van een verstoorde gehechtheidsrelatie, sensorische integratieproblemen en (ouder-kind) relatieproblemen. Het gaat op dit moment (naar omstandigheden) goed met [de minderjarige1] en [de minderjarige2] in het pleeggezin, waar zij inmiddels bijna drie jaar wonen en gewend zijn. Zij ontwikkelen zich, ook op school, positief en hun eerdere gedragsproblemen en gestelde diagnoses worden niet meer als zodanig herkend. [de minderjarige1] heeft op dit moment nog wel last van zindelijkheidsproblemen en hij heeft een groeistoornis. [de minderjarige2] heeft psychosomatische klachten (buikpijn) en vaak oorpijn, waardoor zij de lessen op school moeilijk kan volgen. Voor [de minderjarige2] wordt behandeling voor het omgaan met emoties aangeraden, alsook buisjes voor haar oren. De moeder heeft hiervoor (nog) geen toestemming gegeven. Ook in het verleden heeft zij haar toestemming meerdere keren geweigerd en/of voorwaarden gesteld voor (medische) behandelingen of onderzoek van de kinderen.

Het hof heeft mede uit de verklaringen van de moeder ter zitting de indruk gekregen dat zij moeilijk te bereiken is, geen probleembesef heeft en vanuit haar wantrouwen naar allerlei instanties hulpverlening voor de kinderen (en diagnostisch onderzoek voor [de minderjarige3] ) en zichzelf afhoudt. De moeder heeft een sterke wens om de kinderen thuis te laten wonen maar onderbouwt op geen enkele wijze dat zij thans, in tegenstelling tot het verleden wel in staat zou zijn om de kinderen een veilige en stimulerende opvoedsituatie te bieden. De moeder lijkt zich niet te realiseren wat voor invloed haar gedrag en de keuzes die zij en haar partner maken op de (identiteit van de) kinderen hebben.

Het hof is alles afwegende van oordeel dat [de minderjarige1] , [de minderjarige2] en [de minderjarige3] ernstig in hun ontwikkeling worden bedreigd en dat de moeder niet in staat is om hen een opvoedingsklimaat te bieden waarin de continuïteit van en veiligheid in hun dagelijkse verzorging en opvoeding is gewaarborgd, zodat een uithuisplaatsing noodzakelijk is.