Rechtbank Noord-Nederland 25-03-2019, ECLI:NL:RBNNE:2019:1793

Deze procedure is ingeleid met een verzoekschrift van [verzoekster 1] dat de rechtbank heeft ontvangen op 25 februari 2019.

Op 21 maart 2019 heeft de rechtbank een verweerschrift met daarin zelfstandige verzoeken van [verzoekster 2] ontvangen.

Op 25 maart en 17 april 2019 heeft de rechtbank heeft de bijzonder curator aan de rechtbank schriftelijk verslag uitgebracht en aan de rechtbank een tweetal verzoeken gedaan.

Op 24 april 2019 heeft de rechtbank de zaak ter zitting met gesloten deuren behandeld. Verschenen en gehoord zijn partijen, hun advocaten, de bijzondere curator, vergezeld met een stagiaire, en de heer [vertegenwoordiger van de raad] die de Raad voor de Kinderbescherming (hierna "de Raad") vertegenwoordigt.

De rechtbank kan bij de beoordeling uitgaan van de volgende feiten.

Partijen zijn met elkaar gehuwd geweest. De echtscheidingsbeschikking is op 17 januari 2019 ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.

Op [geboortedatum] 2008 is in [geboorteplaats], [minderjarige 1] geboren, (hierna "[minderjarige 1]"). [verzoekster 1] is haar biologische moeder.

Op 10 juni 2015 is de geslachtsnaam van [minderjarige 1] gewijzigd in [naam verzoekster 2].

Op [geboortedatum] 2012 in de gemeente [geboorteplaats] [minderjarige 2] geboren, (hierna: [minderjarige 2]"). [verzoekster 2] is haar biologische moeder.

[verzoekster 1] en [verzoekster 2] hebben over en weer elkaars kind erkend.

[verzoekster 1] en [verzoekster 2] verzoeken de rechtbank ieder voor zich, verkort weergegeven, de erkenning van elkaars kind te vernietigen. [verzoekster 1] verzoekt de rechtbank bovendien de geslachtsnaam van [minderjarige 1] te wijzigen in haar geslachtsnaam. Daartoe stellen [verzoekster 1] en [verzoekster 2], samengevat weergegeven, dat zij elkaars kinderen hebben erkend, maar dat hun verstandhouding zodanig is verslechterd dat zij geen invulling meer geven aan het gezamenlijk ouderschap. [verzoekster 1] stelt bovendien dat het in het belang van [minderjarige 1] is dat haar geslachtsnaam wordt gewijzigd.

De bijzonder curator heeft de rechtbank verzocht om de erkenning van beide kinderen te vernietigen. Daartoe heeft de bijzondere curator aangevoerd, samengevat weergegeven, dat partijen destijds voor de erkenning van elkaars kinderen hebben gekozen, omdat zij daarmee beoogden te regelen dat bij het overlijden van één van hen zij voor elkaars kind zouden kunnen zorgen. De bijzonder curator stelt dat de omstandigheden zich na de echtscheiding zodanig hebben ontwikkeld, dat er sprake is van een verstoorde verstandhouding en van een gezamenlijk ouderschap geen sprake meer is. De bijzondere curator acht het in de gegeven omstandigheden in het belang van [minderjarige 1] en [minderjarige 2] als de erkenning wordt vernietigd.

In deze procedure staat te beoordelen of de erkenning van partijen van elkaars kind moet worden vernietigd en of het verzoek tot wijzing van de geslachtsnaam van [minderjarige 1] kan worden toegewezen. Ten aanzien van de hierop gerichte verzoeken wordt als volgt overwogen.

[verzoekster 1] en [verzoekster 2] kunnen vernietiging van de erkenning verzoeken, mits aan de voorwaarden is voldaan die art. 1:205 en 205a BW daarvoor stellen. Aan die voorwaarden is niet volledig voldaan. Weliswaar staat vast dat beiden als erkenner niet de genetische moeder zijn, maar [verzoekster 1] en [verzoekster 2] hebben geen van beiden voor zover zij erkenner zijn of de moeder waaruit het kind is geboren, (tijdig) wilsgebreken aan hun verzoeken ten grondslag gelegd, zoals op grond van de wet voor toewijzing van de verzoeken is vereist. [verzoekster 1] en [verzoekster 2] zullen daarom in hun verzoeken tot vernietiging niet-ontvankelijk moeten worden verklaard.

Voor de uitkomst van deze procedure is dit niet van belang. De bijzonder curator die de beide kinderen vertegenwoordigt, heeft eveneens vernietiging van de erkenning verzocht. Zijn verzoeken zullen als op de wet gegrond en gedragen door de door bijzonder curator naar voren gebrachte feiten en belangen van de kinderen, mede gelet op het advies van de Raad, worden toegewezen.

Rest de beoordeling van het verzoek van [verzoekster 1] tot wijziging van de geslachtsnaam van [minderjarige 1]. Ten aanzien van dat verzoek geldt dat wijziging van de geslachtsnaam geschiedt bij koninklijk besluit op verzoek van de betrokken of diens wettelijk vertegenwoordiger (art. 1:7 BW) . Een wijzigingsverzoek wordt beoordeeld door het Ministerie van Justitie en Veiligheid en niet door de rechtbank. [verzoekster 1] kan daarom niet in haar verzoek tot geslachtsnaamwijziging worden ontvangen.

Echter, zoals hierna zal blijken, bij een verzoek tot wijziging heeft [verzoekster 1] geen belang in de zin van art. 3:303 BW. Daarvoor is redengevend dat in deze procedure de vernietiging van de erkenning van [minderjarige 1] door [verzoekster 2], wordt vernietigd. Die vernietiging heeft terugwerkende kracht (art. 1:206 BW) . Dit brengt met zich dat de erkenning door [verzoekster 2] geacht wordt nimmer gevolgen te hebben gehad. Dit betekent dat [minderjarige 1] nimmer geacht wordt [verzoekster 2] als moeder te hebben gehad en voor het naamrecht [minderjarige 1] alleen tot [verzoekster 1] in een familierechtelijke betrekking staat. Om eventuele onduidelijkheid hierover weg te nemen, zal de rechtbank in deze beschikking voor recht verklaren dat [minderjarige 1] als geslachtsnaam [verzoekster 1] heeft.

Deze beschikking zal niet zoals wel is verzocht, uitvoerbaar bij voorraad worden verklaard, gelet op wat art. 1:206 lid 1 BW bepaalt. Dat artikellid bepaalt dat de beschikking houdende de vernietiging van de erkenning in kracht van gewijsde is gegaan, geacht wordt nimmer gevolg te hebben gehad. De uitvoerbaar verklaring bij voorraad heeft door die bepaling geen effect.

De rechtbank zal op de voet van art. 237 lid 1 tweede volzin Rv de proceskosten tussen partijen compenseren in die zin dat ieder van partijen de eigen kosten draagt.