Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 08-01-2019, ECLI:NL:GHARL:2019:52

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het beroepschrift met productie(s) van de vrouw, ingekomen op 22 december 2017;

- een journaalbericht van mr. Leijzer van 29 januari 2018 met bijlagen (procesdossier in eerste aanleg);

- een journaalbericht van de bijzondere curator van 20 augustus 2018.

De mondelinge behandeling heeft op 23 augustus 2018 plaatsgevonden. Op deze zitting zijn gekomen de vrouw met haar advocaat en [Belanghebbende] , de man met zijn advocaat en [Medewerker Raad voor de Kinderbescherming] , namens de Raad voor de Kinderbescherming (verder: de raad).

- een journaalbericht van de bijzondere curator van 26 oktober 2018;

- een journaalbericht van de bijzondere curator van 5 november 2018 met bijlagen;

- een journaalbericht van mr Oosterhuis-Boeve van 7 november 2018;

- een journaalbericht van mr. Leijzer van 8 november 2018.

Uit de vrouw is op 13 september 2013 geboren [Het kind] (hierna [Het kind] ).

[Het kind] is woonachtig bij de vrouw en haar partner [Belanghebbende] .

De man heeft op 17 november 2016 de rechtbank verzocht om hem vervangende toestemming te verlenen voor de erkenning van [Het kind] . In de loop van de procedure heeft de man ook verzocht om samen met de vrouw met het ouderlijk gezag over [Het kind] te worden belast en een omgangsregeling vast te stellen maar deze verzoeken heeft de man in december 2017 ingetrokken.

Op 23 november 2016 heeft [Belanghebbende] [Het kind] erkend. [Belanghebbende] en de moeder hebben op 24 november 2016 in het gezagsregister laten aantekenen dat zij voortaan gezamenlijk het gezag over [Het kind] uitoefenen.

Bij beschikking van 13 januari 2017 heeft de rechtbank [Bijzondere curator] benoemd tot bijzondere curator over [Het kind] . Ook is een deskundigenbericht gelast naar de vraag of de man de vader is van [Het kind] aan de hand van DNA-materiaal van de man, de vrouw en [Het kind] . Uit het deskundigenbericht van 19 april 2017 volgt dat de man met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de vader is van [Het kind] .

Bij de bestreden beschikking heeft de rechtbank (voor zover hier aan de orde) aan de man vervangende toestemming verleend tot erkenning van [Het kind] en opdracht gegeven aan de ambtenaar van de burgerlijke stand tot doorhaling akte van erkenning door [Belanghebbende] door middel van een latere vermelding aan de geboorteakte en opdracht gegeven aan de griffier tot doorhaling in het gezagsregister van de aantekening omtrent het gezamenlijk gezag van de moeder en [Belanghebbende] .

Tussen partijen is in geschil de vervangende toestemming tot erkenning van [Het kind] .

De vrouw is met twee grieven in hoger beroep gekomen van de bestreden beschikking. De grieven zien op de voorwaardelijke erkenning door [Belanghebbende] en op de belangenafweging bij de vervangende toestemming tot erkenning van [Het kind] . De vrouw verzoekt de bestreden beschikking te vernietigen en (zo begrijpt het hof) opnieuw rechtdoende bij beschikking het inleidend verzoek van de man af te wijzen.

Op grond van vaste jurisprudentie van de Hoge Raad (o.a. HR 31 mei 2002, ECLI:NL:HR:2002:AE 0745 en HR 30 oktober 2015, ECLI:ANL:HR:2015:3196) geldt dat vanaf het moment waarop een verzoek van de biologische vader tot het verlenen van vervangende toestemming voor erkenning bij de rechtbank is ingediend en totdat daarop definitief is beslist, de moeder aan een ander slechts voorwaardelijk toestemming tot erkenning kan verlenen. Die toestemming heeft in dat geval alleen gevolg indien de door de verwekker gevraagde toestemming bij een definitief geworden rechterlijke uitspraak is geweigerd. Nu de man zijn verzoekschrift op 17 november 2016 heeft ingediend, moet de verleende toestemming van de vrouw aan [Belanghebbende] voor zijn erkenning op 23 november 2016 dan ook worden aangemerkt als een voorwaardelijke toestemming. De vrouw stelt dat de erkenning door [Belanghebbende] niet als een voorwaardelijke erkenning moet worden aangemerkt omdat de vrouw geen misbruik heeft gemaakt van haar bevoegdheid tot het geven van toestemming tot erkenning door [Belanghebbende] . Dit standpunt van de vrouw is niet op de wet gebaseerd nu aan de wettelijke mogelijkheid om een verzoek tot vervangende toestemming erkenning in te dienen geen voorwaarden worden gesteld of uitzonderingen gemaakt. Het vraagstuk misbruik van bevoegdheid bij erkenning komt pas aan de orde indien een verzoek tot vervangende toestemming erkenning wordt ingediend nadat de moeder aan een ander al toestemming tot erkenning had gegeven.

Volgens artikel 1:204 lid 3 onder a van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan de toestemming van de vrouw wier kind de leeftijd van zestien jaren nog niet heeft bereikt, op verzoek van de persoon die het kind wil erkennen, door de toestemming van de rechtbank worden vervangen, tenzij dit de belangen van de vrouw bij een ongestoorde verhouding met het kind schaadt of een evenwichtige sociaalpsychologische en emotionele ontwikkeling van het kind in het gedrang komt, mits deze persoon de verwekker van het kind is.

Het hof heeft ook gelet op de adviezen van zowel de bijzondere curator en de raad inhoudend dat de vervangende toestemming tot erkenning door de man kan worden bekrachtigd.

Op grond van hetgeen hiervoor is overwogen zal het hof de bestreden beschikking, voor zover het de vervangende toestemming tot erkenning van [Het kind] betreft, bekrachtigen.

Ten overvloede overweegt het hof nog het volgende: gebleken is dat [Het kind] nog niet op de hoogte is van het biologische vaderschap van de man. Het is in het belang van [Het kind] dat gelet op haar leeftijd op korte termijn wordt gestart met statusvoorlichting. De vrouw kan hierbij hulp vragen. Wat natuurlijk niet verandert voor [Het kind] is dat [Belanghebbende] voor haar haar dagelijkse vader is en blijft.