Gerechtshof 's-Hertogenbosch 04-04-2019, ECLI:NL:GHSHE:2019:1247

Het hof overweegt als volgt.

Naar het oordeel van het hof is op basis van het verhandelde ter zitting en de door de man naar voren gebrachte gegevens, die door de vrouw onvoldoende gemotiveerd zijn betwist, voldoende komen vast te staan dat er een verschil in prijspeil is tussen Nederland en Polen, zodat het niet redelijk is om bij de vaststelling van de behoefte van de kinderen geen rekening te houden met de omstandigheid dat zij nu (vooralsnog) voor onbepaalde tijd in Polen wonen. In de onderhavige situatie zal het hof dan ook in redelijkheid de zogenaamde Big Mac-index toepassen. De Big Mac-index is in het onderhavige geval een bruikbaar instrument. De Big Mac-index betreft een informele berekeningswijze om de koopkracht van twee landen te vergelijken (koopkrachtpariteit), gebaseerd op de prijs van een Big Mac in een bepaald land. De rechtvaardiging van deze index is dat een Big Mac een soort ‘mandje’ van producten is (vlees, brood, sla, maar ook arbeid en elektriciteit), reden waarom de prijs van een Big Mac een redelijke doorsnee oplevert van het prijsniveau in een lokale economie. Aangezien McDonalds bijna overal gevestigd is en overal lokaal inkoopt, is de vergelijking indicatief. Volgens gegevens van The Economist kost een Big Mac in 2018 in Nederland $ 4,74 en in Polen $ 2,74. Dit brengt mee dat een kortingspercentage van (afgerond) 42% toegepast moet worden op de door de rechtbank vastgestelde behoefte van de kinderen van € 547,-- per maand. Het hof bepaalt de behoefte van de kinderen daarom op een bedrag van afgerond € 317,-- per maand.

Draagkracht van de man

Het hof overweegt als volgt.

Uit de stukken en het verhandelde ter zitting in hoger beroep is naar voren gekomen dat de vrouw samen met de kinderen inwoont bij haar moeder in Polen en dat zij daar werkzaamheden verrichtte als naaister waarmee zij ca. 200 tot 500 Poolse zloty per maand verdiende. Het hof gaat er vanuit dat de vrouw in staat is dit inkomen – naar eigen zeggen te verwerven door twee keer in de week haar werkzaamheden te verrichten – gelet op haar leeftijd, de leeftijd van de kinderen, haar woonsituatie (zij woont bij haar moeder) alsook de voor haar geldende onderhoudsverplichting voor de kinderen, te realiseren. Het hof zal daarom overeenkomstig de toepasselijke draagkrachttabel 2018, aan de zijde van de vrouw uitgaan van een minimum draagkracht van € 25,-- per kind per maand. Onder verwijzing naar hetgeen het hof hiervóór in rov. 5.4.4 heeft overwogen, gaat het hof na toepassing van de zogenoemde Big Mac-index voor wat betreft de draagkracht van de vrouw uit van een minimum draagkracht van € 14,50 per kind per maand.

Draagkrachtvergelijking

De draagkracht van de onderhoudsplichtigen vergeleken, dient:

de man 462/491 x € 317,-- = € 298,-- en dient

de vrouw 29/491 x € 317,-- = € 19,--

aan te wenden voor een bijdrage in het eigen aandeel van de kosten van de kinderen.

Vermindering met de zorgkorting

Hij voert aan dat sinds 1 januari 2012 art. 10:56 BW bepaalt dat de Nederlandse rechter inzake de ontbinding van een huwelijk zijn eigen recht toepast, dus het Nederlandse recht. Daarnaast is Nederlands recht van toepassing omdat Nederland de staat is waar de partners tot één jaar voor de echtscheiding hun laatste verblijfplaats hadden en waar nog een van de partners woont.

Het hof overweegt als volgt.

Het hof zal, evenals de rechtbank, Pools recht toepassen op de verdeling. Gezien de huwelijksdatum van partijen, 30 juni 2012, wordt het huwelijksregime van partijen beheerst door het Verdrag inzake het recht dat van toepassing is op het huwelijksvermogensregime van 14 maart 1978 (Trb. 1978, nr. 130; het Haags Huwelijksvermogensverdrag 1978, hierna te noemen: Verdrag). Dit verdrag is op 1 september 1992 (ook) voor Nederland in werking getreden en heeft, blijkens art. 2, een universeel formeel toepassingsgebied.

Als niet weersproken staat vast dat partijen vóór noch staande het huwelijk een rechtskeuze hebben uitgebracht zoals bedoeld in art. 3 respectievelijk art. 6 van het Verdrag. Dit betekent dat de vraag naar het op het huwelijksvermogensregime van partijen toepasselijke recht dient te worden beantwoord op basis van de objectieve verwijzingsregel van art. 4 van het Verdrag.

Ingevolge art. 4 lid 1 van het Verdrag wordt, indien de echtgenoten vóór het huwelijk het toepasselijke recht niet hebben aangewezen, hun huwelijksvermogensregime beheerst door het interne recht van de staat op welks grondgebied zij hun eerste gewone verblijfplaats na het huwelijk vestigen. Op deze hoofdregel bestaat een aantal uitzonderingen. Overeenkomstig één ervan, neergelegd in art. 4, aanhef, lid 2, sub 2, onder a van het Verdrag, wordt het huwelijksvermogensregime van de echtgenoten beheerst door het interne recht van de staat van hun gemeenschappelijke nationaliteit, indien i) die staat geen partij is bij het Verdrag, ii) die staat een zogenoemd nationaliteitsland is en iii) de echtgenoten hun eerste gewone verblijfplaats na het huwelijk vestigen a) in een staat die de in art. 5 van het Verdrag bedoelde verklaring heeft afgelegd. Deze uitzondering doet zich thans voor, immers de man en de vrouw hebben reeds vóór hun huwelijkssluiting de Poolse nationaliteit gemeenschappelijk, i) Polen is geen partij bij het Verdrag, ii) Polen is een nationaliteitsland en naar het oordeel van het hof iii) is de eerste huwelijksdomicilie van partijen gelegen in Nederland, a) welk land de in art. 5 van het Verdrag bedoelde verklaring heeft afgelegd. Hieruit volgt dat het huwelijksvermogensregime van partijen vanaf de datum van de huwelijksvoltrekking wordt beheerst door Pools recht, zijnde het interne recht van de staat van hun gemeenschappelijke nationaliteit.

Fiat Stilo (grief 2)

Het hof overweegt als volgt.

Tussen partijen is niet in geschil dat de Fiat Stilo aan de man kan worden toegedeeld tegen de waarde per peildatum 13 juni 2017. Partijen verschillen van mening over de waarde waartegen toedeling aan de man kan plaatsvinden. Het hof ziet aanleiding om uit te gaan van een (gemiddelde) waarde van de auto van (3.000 + 550 / 2 = ) € 1.775.--. Daartoe is van belang dat de man alleen een waardebepaling van een BOVAG-garage heeft overgelegd (productie 10, beroepschrift) waaruit blijkt dat de auto is gewaardeerd op € 550,-- per datum van 9 mei 2018 en dus geruime tijd na de peildatum. Van de man had mogen worden verwacht dat hij daarnaast nog andere stukken in het geding had gebracht die zijn stelling staven dat de waarde van de Fiat Stilo (juist) per peildatum 13 juni 2017 € 550,-- bedraagt (bijvoorbeeld prints van online autoverkoopplatforms, zoals Marktplaats (waaruit blijkt voor welke prijs vergelijkbare auto’s (qua merk; bouwjaar; motortype etc.,) worden aangeboden). De vrouw heeft daarentegen niet onderbouwd waarom van een waarde van € 3.000,-- moet worden uitgegaan.

Nu de waarde van de auto aldus op € 1.775,-- wordt vastgesteld, dient de man ter zake van de auto een bedrag van € 887,50 aan de vrouw te betalen. Mitsdien slaagt de grief van de man gedeeltelijk.

Schulden (grief 3)

Partijen hebben € 1.500,-- geleend van de oma van de man. Partijen hebben dit geld gebruikt voor de aanschaf van de auto (Fiat Stilo). Verder hebben partijen in de periode 2014-2016 geld geleend van de zus van de man. Het gaat in totaal om een bedrag van € 10.000,--. De man zat die periode in de ziektewet en partijen hadden geld nodig voor hun levensonderhoud en om de kamer van [minderjarige 2] te verbouwen en in te richten.

De schuld aan de oma van de man

De vrouw heeft het bestaan van een geldlening bij de oma van de man voldoende gemotiveerd betwist. De man noemt (als noodzaak voor de schuld) de aanschaf van een auto. Enige specificatie van de kosten daarvan laat hij na te geven en de vrouw heeft (de noodzaak) van de uitgave betwist. Bovendien ontbreken bewijsstukken van het bestaan van de lening (zoals een rekeningafschrift, een kwitantie, verklaring van de oma of een overeenkomst van geldlening).

De schuld aan de zus van de man

De vrouw heeft het bestaan van de lening bij de zus van de man voldoende gemotiveerd betwist. De man noemt (als noodzaak voor de schuld) het kunnen voorzien in het levensonderhoud van partijen gedurende de periode dat de man in de ziektewet verbleef, alsmede het kunnen verbouwen en inrichten van de kamer van [minderjarige 2] . Enige specificatie van de kosten daarvan laat hij na te geven en de vrouw heeft (de noodzaak van) de uitgaven betwist. Ook ontbreken bewijsstukken van het bestaan van de lening (zoals een rekeningafschrift, een kwitantie, verklaring van de zus of een overeenkomst van geldlening).

Conclusie

Nu de man van zijn stellingen ter zake van de schulden geen bewijsaanbod heeft gedaan, is de slotsom van het voorgaande dat de grief van de man faalt.

Bankrekeningen van de vrouw (grief 4)

De man weet dat de vrouw nog meer bankrekeningen heeft dan dat zij eerder heeft gemeld. De vrouw moet daarom openheid van zaken geven met betrekking tot haar bankrekeningen in Polen, Nederland en Engeland, zodat de saldi van die rekeningen kunnen worden verdeeld.

3.15.3.1. Het hof overweegt als volgt.

De bestreden beschikking is van 24 april 2018. Het eerste exemplaar van de aanvullende grief is ontvangen op 24 juli 2018, derhalve binnen de beroepstermijn. De man is daarom ontvankelijk in zijn verzoek.

In het licht van de gemotiveerde betwisting door de vrouw, heeft de man zijn stelling dat de vrouw nog andere bankrekeningen heeft, dan de bankrekeningen die de rechtbank in rov. 3.58 en 3.59 van de bestreden beschikking heeft opgesomd, onvoldoende (nader) geconcretiseerd en onderbouwd. Zo heeft de man nagelaten een bank te noemen (en/of een rekeningnummer). Daarom gaat het hof aan die stelling voorbij. Mitsdien faalt grief 4 van de man.

3.15.3.2. De Poolse bankrekening van de man is reeds door de rechtbank in de verdeling (bij helfte) betrokken, zodat daar niet meer over hoeft te worden beslist. Voor de volledigheid stelt het hof vast dat het saldo van deze rekening, zoals blijkt uit het door de man bij journaalbericht van 7 februari 2019 verstrekte bankafschrift, op de peildatum een bedrag van 0,98 groszy bedroeg. Bij journaalbericht van 27 februari 2019 heeft ook de vrouw het saldo doorgegeven van haar Poolse bankrekening. Uit het door haar verstrekte bankafschrift blijkt dat het saldo op de peildatum 13,99 Zloty bedroeg.