Gerechtshof 's-Hertogenbosch 28-03-2019, ECLI:NL:GHSHE:2019:1183

De man verzoekt de bestreden beschikking te vernietigen, voor zover het betreft de daarbij uitgesproken echtscheiding en het aan de vrouw toegewezen huurrecht, en te bepalen dat het huurrecht aan hem wordt toegewezen en dat een wijze van verdeling wordt vastgesteld als geformuleerd in het beroepschrift. Ter zitting van het hof heeft de man zijn verzoek ter zake van de wijze van verdeling en de verrekening verminderd als hierna, in rov. 5.14., vermeld.

Toepasselijk recht

De vrouw voert daartegen het volgende aan.

Het huwelijk van partijen is duurzaam ontwricht. Mogelijkheden tot een verzoening zijn er niet. Evenmin is er uitzicht op herstel van de echtelijke verhoudingen. Voortzetting van de samenleving is ondraaglijk. De man belemmert haar het leven voort te zetten. De gehele procedure levert haar veel stress op, hetgeen haar gezondheid niet ten goede komt. De man denkt uitsluitend aan zijn verblijfsrechten en hoopt deze alsnog te kunnen verkrijgen. De man is met valse intenties het huwelijk ingegaan. Hoewel hij voorafgaand aan het huwelijk op de hoogte was van haar beperkingen, heeft hij hier nimmer rekening mee gehouden. De man heeft op allerlei mogelijke manieren geprobeerd een verblijfsvergunning te krijgen. Zo drong hij aan op een kind. Haar gezondheid liet dit niet toe en zijn frustraties hierover reageerde hij op haar af.

Nu de vrouw ook in appel volhardt in haar stelling dat het huwelijk duurzaam is ontwricht en dat een verzoening tussen partijen is uitgesloten, moet de duurzame ontwrichting van het huwelijk tussen partijen als vaststaand worden aangenomen.

Hiermee is aan de grond voor echtscheiding voldaan. Grief 1 van de man slaagt niet.

Het huurrecht van de echtelijke woning aan de [adres] te [plaats] (grief 2)

Bevoegdheid

Toepasselijk recht

Ten betoge dat het huurrecht van de woning aan hem moet worden toegewezen, voert de man het volgende aan.

Het is hem niet gelukt zelf woonruimte te vinden. Hij verblijft nu soms bij vrienden, soms bij familie, in Nederland maar ook in België. Hij heeft werk als schoonmaker bij [bedrijf] .

Omdat het voor de vrouw wel mogelijk is om vervangende woonruimte te vinden, moet zijn belang om in de echtelijke woning te kunnen wonen zwaarder wegen dan het door de vrouw gestelde belang.

De vrouw voert daartegen het volgende aan.

Omdat zij multiple sclerose heeft, heeft zij belang bij toewijzing van het huurrecht van de woning, waarin zij al sinds 2011 woont, aan haar. De woning is aangepast aan haar behoeften en beperkingen (zij maakt gebruik van een rolstoel en een rollator). Zo is de woning gelijkvloers, is de badkamer aangepast en heeft de woning elektrische deuren. Ook heeft zij een eigen parkeerplaats voor de deur.

De man heeft voldoende mogelijkheden om andere woonruimte te krijgen. Hij heeft vrienden en familie bij wie hij kan verblijven.

De man heeft geen verblijfsrechten in Nederland en kan daarom niet werken om de lasten van de woning te voldoen. Hij komt ook niet in aanmerking voor een uitkering.

Aan het hof ligt ter beoordeling voor aan wie van partijen het huurrecht van de woning dient te worden toegewezen. Daarbij dienen de belangen die partijen elk hebben bij het huurrecht van de woning tegen elkaar te worden afgewogen. Het hof overweegt daarover als volgt.

Niet door de man is weersproken dat de woning (waarin de vrouw thans woont) volledig aan de behoeften en beperkingen van de vrouw is aangepast, zodat daarvan kan worden uitgegaan. De man heeft vrienden en familie, zowel in Nederland als in België, waar hij afwisselend kan verblijven. Op die manier beschikt de man dus over woonruimte. Voorts woont de vrouw al sedert 2011 in de woning. De man heeft verder onvoldoende gemotiveerd weersproken dat hij de huur niet kan betalen. Weliswaar stelt de man dat hij als schoonmaker voor [bedrijf] werkt, maar hij heeft deze stelling niet onderbouwd (daarnaar gevraagd ter zitting heeft de advocaat van de man ook bevestigd dat een onderbouwing ontbreekt) noch heeft hij enig inzicht gegeven in de omvang en duur van zijn dienstverband bij [bedrijf] . Ten slotte komt daar nog bij de verklaring van de man ter zitting dat hij geen toekomst heeft in Nederland en Nederland dient te verlaten. De tweede grief faalt eveneens.

De verdeling en de verrekening (grief 3)

Bevoegdheid

Toepasselijk recht

“Onduidelijk is gebleven hoe de door de man genoemde te vergoeden kosten vallen onder het finale verrekenbeding zoals onder artikel 4 van de huwelijkse voorwaarden is opgenomen. Immers, bij een finaal verrekenbeding dient een overzicht verstrekt te worden van alle verschillende vermogensbestanddelen, waarbij (onderbouwd) is aangegeven welke waarde aan elk van die bestanddelen wordt toegekend en op grond waarvan die waarden verrekend moeten worden. Voor zover de man een onderbouwd beroep had willen doen op artikel 4, geldt dat dit overzicht in ieder geval niet is verstrekt, zodat de rechtbank niet in staat is gesteld een finaal verrekenvorderingsrecht vast te stellen. Nu de man desgevraagd tevens heeft nagelaten aan te geven op welke grondslag voornoemde bedragen dan door de vrouw vergoed zouden moeten worden, ligt het gehele verzoek van de man voor afwijzing gereed.

Het voorgaande daargelaten staat tussen partijen overigens vast dat zij buiten elke gemeenschap van goederen zijn gehuwd zodat de privé-goederen van de man zijn privé-goederen blijven. De vrouw heeft ter zitting hierover nog opgemerkt dat de goederen van de man al enige tijd klaarstaan om door hem te worden opgehaald.”

te bepalen dat de vrouw de volgende kosten aan hem dient te vergoeden:

en de verdeling als volgt vast te stellen:

de man wil graag retour ontvangen: het dekbed, de matras en kleding, althans een vervangende geldwaarde van € 2.000,--;

de man wenst terug te ontvangen de goederen die hem toebehoren: tafel, stoelen, laptop en printer en persoonlijke documenten, althans een vervangende vergoeding/geldwaarde van € 2.500,--. Ten aanzien van de laptop en printer stelt de man dat hij deze in augustus 2016 voor een totaalbedrag van ongeveer € 650,-- heeft aangeschaft.

De man voert voorts het volgende aan.

Niet van hem verlangd kan worden het door de rechtbank bedoelde overzicht te overleggen, nu hij niet beschikt over de administratie. Alle gegevens liggen in de woning van de vrouw en hij heeft geen toegang daartoe. Hoewel de man dus geen overzicht kan geven van alle vermogensbestanddelen, kan wel beslist worden op de verzoeken van de man die bepaalde vermogensbestanddelen betreffen.

i) drie maanden huur

De man:

Nadat de man in juni 2017 uit de woning was getrokken en partijen uit elkaar waren, heeft hij nog drie maanden huur betaald. Die huurtermijnen wil hij graag terug.

De vrouw:

Gedurende de samenleving van partijen betaalde de man de huur en zij betaalde andere kosten. Nadat de man de woning heeft verlaten, heeft hij geen huur meer betaald.

Het hof overweegt als volgt.

De man heeft niet duidelijk gemaakt wat de grondslag is voor zijn verzoek, dat betrekking heeft op de periode dat partijen nog gehuwd waren. Reeds daarom wordt zijn verzoek afgewezen. Voor zover de man een beroep heeft willen doen op de regeling van de kosten van de huishouding genoemd in art. 1 onder b van de huwelijkse voorwaarden, gaat het evenmin op. De man heeft in het licht van de gemotiveerde betwisting daarvan door de vrouw, zijn stelling onvoldoende onderbouwd. Betalingsbewijzen van de huur over de betreffende periode zijn niet overgelegd (althans niet is duidelijk gemaakt waar deze zich in het dossier zouden bevinden).

ii) compensatie

De man:

De man had een goed bestaan in Spanje. Toen hij naar Nederland kwam om met de vrouw te gaan samenwonen, had hij daar geheel andere verwachtingen van. Hij heeft er niet op gerekend dat hij na een zo kort huwelijk weer op straat zou komen te staan. Hij wil graag compensatie voor het verlies van zijn droom in Nederland. Een bedrag van € 1.000,-- zou een goede tegemoetkoming zijn voor de kosten die hij heeft moeten maken.

De vrouw:

Partijen hadden allebei bepaalde verwachtingen voor het huwelijk. Ook voor de vrouw is het niet geworden wat zij er van verwacht had. Het is niet aan de orde daar compensatie aan te verbinden. De grondslag voor de vordering ontbreekt.

iii en iv) persoonlijke spullen van de man

De man:

Deze spullen zijn door de man aangeschaft. Bij de rechtbank was er geen discussie over dat de laptop en de printer van de man zijn. De man wil de spullen wel ophalen, maar de vraag is in welke conditie deze nu zijn.

De vrouw:

Een groot deel van zijn kleding heeft de man al opgehaald. Bij het verlaten van de woning had hij ook al zijn administratie meegenomen. De overige (persoonlijke) eigendommen heeft de man nog niet opgehaald. Deze goederen, waaronder de tafel en stoelen, staan nog steeds voor hem klaar.

Anders dan de man stelt, zijn de laptop en printer niet door hem, maar door de vrouw aangeschaft. De woning was al ingericht toen de man bij haar introk.

Omdat de laptop en printer al lang geleden door haar zijn aangeschaft, is de waarde ervan nihil.

Het hof overweegt als volgt.

Voor zover het verzoek het dekbed, de matras, kleding van de man en de tafel en stoelen betreft, is niet in geschil dat deze zaken van de man zijn, zodat het hof deze ook niet kan verdelen. Voor zover de man met zijn verzoek afgifte van deze zaken beoogt, heeft de man daarbij geen belang, omdat de vrouw heeft gesteld dat hij deze spullen kan komen ophalen.

De vrouw heeft weersproken dat zij de persoonlijke documenten van de man in haar bezit heeft. Nu het bezit van de documenten door de vrouw daardoor niet is komen vast te staan, kan het hof het verzoek tot afgifte daarvan aan de man niet toewijzen.

De discussie van partijen spitst zich dan nog toe op de laptop en printer. Beide partijen claimen daarvan eigenaar te zijn, geen van beiden kan dit bewijzen. Ingevolge art. 1:131 BW moeten de laptop en de printer dan ook geacht worden aan beide partijen, ieder voor de helft, toe te behoren.

Nu de vrouw de laptop en printer in gebruik heeft, zal het hof de laptop en printer aan de vrouw toedelen tegen vergoeding van de helft van de waarde ervan aan de man.

Over de waarde van de laptop en printer overweegt het hof als volgt.

Zoals ter zitting is besproken, is in art. 4 van de huwelijkse voorwaarden bepaald dat als het huwelijk eindigt door echtscheiding, verrekend wordt alsof tussen de echtgenoten een algehele gemeenschap van goederen heeft bestaan. De verrekenplicht eindigt in dat geval op het tijdstip van indiening van het verzoek tot echtscheiding. Van deze regel kan bij op schrift gestelde overeenkomst worden afgeweken (art. 1:141 lid 2 BW jo. art. 1:142 leden 1 en 2 BW) , doch geen van partijen heeft zich erop beroepen dat zij anders schriftelijk zijn overeengekomen.

Voor de waarde van de laptop en de printer zal het hof derhalve uitgaan van de datum van indiening van het verzoekschrift, 13 september 2017. De man heeft verklaard dat hij de laptop en printer in augustus 2016 voor een totaalbedrag van ongeveer € 650,-- heeft aangeschaft. Nu de vrouw dit onvoldoende gemotiveerd heeft betwist (bijvoorbeeld door te stellen wanneer zij de laptop en printer heeft aangeschaft en voor welk bedrag en zij geen gegevens over de laptop en printer die zij in bezit heeft, heeft verschaft, zoals merk en type, eventueel met foto’s die een waardebepaling toelaten), zal het hof ervan uitgaan dat de waarde in augustus 2016 van € 650,-- bedroeg, zoals de man stelt. Gelet hierop stelt het hof de waarde van de laptop en printer op 13 september 2017 in redelijkheid vast op € 500,--. De helft hiervan, een bedrag van € 250,--, dient de vrouw aan de man wegens overbedeling te vergoeden. In zoverre slaagt grief 3.

Bewijs