Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 10-01-2019, ECLI:NL:GHARL:2019:204

Partijen zijn de ouders van:

- [de minderjarige] (hierna [de minderjarige] ), geboren [in] 2013 te [C] . De vader heeft [de minderjarige] erkend. De moeder oefent het ouderlijk gezag over [de minderjarige] alleen uit.

Bij de bestreden beschikking van 18 april 2018 is, voor zover hier van belang, bepaald dat de moeder de vader in de maanden januari, april, juli en oktober van ieder jaar schriftelijk op de hoogte stelt van belangrijke ontwikkelingen met betrekking tot [de minderjarige] en daarbij telkens een recente foto van [de minderjarige] zal sturen onder voorwaarde dat gedurende de eerste vier keren de vader telkens in de eerste week van de maand waarin de informatie zal worden gestuurd, aan [de minderjarige] een foto, een kaartje of een tekening stuurt.

De verzoeken van de vader om hem gezamenlijk met de moeder te belasten met het gezag over [de minderjarige] en een zorg-/omgangsregeling tussen hem en [de minderjarige] vast te stellen, zijn door de rechtbank in navolging van het advies van de raad bij diezelfde beschikking, afgewezen.

Volgens artikel 1:253c lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan de tot het gezag bevoegde ouder van het kind, die nimmer het gezag gezamenlijk met de moeder uit wie het kind is geboren heeft uitgeoefend, de rechtbank verzoeken de ouders met het gezamenlijk gezag dan wel hem alleen met het gezag over het kind te belasten. Het tweede lid van dit artikel bepaalt dat indien het verzoek ertoe strekt de ouders met het gezamenlijk gezag te belasten en de andere ouder met gezamenlijk gezag niet instemt, het verzoek slechts wordt afgewezen indien

a. er een onaanvaardbaar risico is dat het kind klem of verloren zou raken tussen de ouders en niet te verwachten is dat hierin binnen afzienbare tijd voldoende verbetering zou komen of b. afwijzing anderszins in het belang van het kind noodzakelijk is.

Het ouderlijk gezag omvat de plicht en het recht van een ouder om zijn minderjarige kind te verzorgen en op te voeden. Het ouderlijk gezag houdt een aantal bevoegdheden in die nodig zijn voor de opvoeding en verzorging, zoals onder andere de bevoegdheid om belangrijke beslissingen in het leven van het kind (zoals over de verblijfplaats, de school, medische zaken, geloofsbeleving, vrije tijdsbesteding) te nemen. In geval van gezamenlijk gezag worden dergelijke beslissingen samen met de andere gezaghebbende ouder genomen.

Voor gezamenlijk gezag is dan ook in het algemeen vereist dat de ouders feitelijk in staat zijn tot een behoorlijke gezamenlijke gezagsuitoefening en dat zij beslissingen van enig belang over hun kinderen in gezamenlijk overleg kunnen nemen

De vader heeft aangevoerd dat er geen bezwaren zijn om hem samen met de moeder met het gezag te belasten. Dat de ouders nu niet kunnen samenwerken en de moeder geen vertrouwen in hem heeft kan veranderen door hulpverlening zoals ouderschapsbemiddeling in te zetten. De vader denkt dat het de moeder wel zal lukken met hem in gesprek te gaan. De vader heeft bezwaren (en ook een klacht ingediend) tegen het rapport van de raad en de wijze van totstandkoming hiervan. Hij vindt dat de lezing van de moeder over het gedrag van de vader tijdens de relatie en erna klakkeloos is overgenomen en dat het rapport een te éénzijdig beeld schept.

De moeder ziet geen mogelijkheid voor gezamenlijk gezag en ook niet voor ouderschapsmediation omdat zij bang is voor (contact met) de vader. Zij heeft, ook door zijn criminele levenswandel, geen vertrouwen in hem als ouder.

Het hof vindt al met al dat nu elke vorm van communicatie tussen de ouders ontbreekt, dat er geen zicht is op totstandkoming van deze communicatie op afzienbare termijn en dat er mede gelet op de onduidelijkheid die er bestaat over de nu nog openstaande strafzaak (nog) geen mogelijkheden zijn om hiervoor op korte termijn hulpverlening in te zetten.

Dit maakt dat het hof het in het belang van [de minderjarige] noodzakelijk vindt om geen gezamenlijk ouderlijk gezag te bepalen.

Omgang

De vader begrijpt dat er op dit moment geen omgangsregeling gestart kan worden maar ook hier vindt hij dat ouderschapsbemiddeling de manier is om de communicatie tussen partijen te verbeteren zodat omgang gerealiseerd kan worden.

De moeder verzet zich tegen omgang, zij heeft geen enkel vertrouwen in de vader, nergens blijkt uit dat hij zijn criminele levenswandel achter zich heeft gelaten en zij vindt dat hij door de vele detenties niet betrouwbaar is in het nakomen van een eventuele omgangsregeling.

Informatieregeling

Het hof ziet, anders dan de vader, de voorwaarde inhoudend dat hij de eerste vier keren voordat hij van de moeder periodieke informatie over [de minderjarige] krijgt zelf een initiatief neemt in de vorm van een bericht, foto of kaartje, als waardevol en belangrijk om vertrouwen bij de moeder op te bouwen. De vader geeft zelf aan dat hij denkt dat de moeder wel met hem zal kunnen samenwerken als ouder en het gesprek met hem aan zal kunnen gaan. Dat vereist nogal wat van de moeder en van de vader mag dan ook iets worden verwacht om de moeder hiertoe te bewegen. Een initiatief zoals omschreven in de door de rechtbank gestelde voorwaarde is een minimale inspanning die hier van de vader verwacht mag worden.

Het hof zal die voorwaarde dus in stand laten. Op de zitting is gebleken dat de vader wel een keer aan die voorwaarde heeft voldaan door een kaartje te sturen maar dat door een misverstand dit niet bij de moeder terecht is gekomen. Het is jammer dat hierdoor de informatieverschaffing nog niet van de grond is gekomen. Het hof gaat er daarom vanuit dat opnieuw wordt gestart door partijen met de informatieplicht en de voorwaarde bij de eerstvolgende vier keer informatieverschaffing door de moeder.

Het hof ziet geen reden om de frequentie van de informatieverplichting hoger te stellen dan de rechtbank heeft gedaan.

Ten overvloede

De vader is de vader van [de minderjarige] en [de minderjarige] heeft er daarom recht op haar vader te leren kennen en hem een plek in haar leven te laten krijgen. Dat vereist van beide ouders een inspanning. Aan de zijde van de vader om zijn leven van gevangenis in en uit achter zich te laten en om naar de moeder open te zijn over zijn leef-, woon-, en financiële situatie en te zorgen dat de moeder weer vertrouwen in hem krijgt. Ook om te tonen dat hij een stabiele betrouwbare vader voor [de minderjarige] kan zijn die belangstelling in haar heeft, op wie zij met een zekere regelmaat kan rekenen, die haar continuïteit en veiligheid kan bieden en in wie zij niet teleurgesteld zal worden. Aan de zijde van de moeder om verder te gaan met de statusvoorlichting naar [de minderjarige] , bij zichzelf tijdens of na haar therapie ruimte en erkenning te vinden voor een plek van de vader in het leven van [de minderjarige] en om aansluitend op de statusvoorlichting op zoek te gaan naar mogelijkheden van begeleide omgang tussen de vader en [de minderjarige] bijvoorbeeld bij [D] .

Van beide ouders mag worden verwacht dat zij hun best doen zich in te leven in elkaars gevoelens. Het gevoel van de vader van miskend zijn als vader en zich buitengesloten voelen. Het gevoel van de moeder richting de vader van wantrouwen en onveiligheid.

De invoering en nakoming van de informatieplicht ziet het hof als de eerste stap richting verdere invulling van de vader in zijn wens om ook feitelijk een plek in het leven van zijn dochter te krijgen.