Rechtbank Rotterdam 21-12-2018, ECLI:NL:RBROT:2018:10918

Aan de orde is allereerst de vraag of de Nederlandse rechter rechtsmacht toekomt ten aanzien van het verzoek van de man.

Aangezien het in dit geval gaat om alimentatie dient de internationale bevoegdheid van de Nederlandse rechter te worden beoordeeld aan de hand van de Alimentatieverordening (Verordening EG nr. 4/2009 Raad van 18 december 2008 betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen en de samenwerking op het gebied van onderhoudsverplichtingen (hierna ook: Ali-vo)). De Ali-vo heeft een universeel toepassingsgebied. Het is dus niet vereist dat verweerder woonplaats heeft in een lidstaat.

De man stelt dat de Nederlandse rechter rechtsmacht toekomt op grond van artikel 6 Ali-vo, welke bepaling inhoudt:

De man stelt dat onder partijen als bedoeld in dit artikel, moet worden verstaan de man en de minderjarige. Omdat de man en de minderjarige beiden de Nederlandse nationaliteit hebben, is de Nederlandse rechter, als gerecht van de lidstaat van de gemeenschappelijke nationaliteit, bevoegd, aldus de man. Dat de man en de minderjarige overigens een dubbele nationaliteit hebben, doet daar volgens hem niet aan af.

De vrouw heeft gemotiveerd verweer gevoerd. Zij stelt dat onder partijen in artikel 6 Ali-vo moet worden verstaan de man en de vrouw. Aangezien de man en vrouw alleen de Turkse nationaliteit gemeenschappelijk hebben, komt de Nederlandse rechter geen rechtsmacht toe. Bovendien kan het volgens haar niet de bedoeling zijn van de verordening dat de Nederlandse rechter een beslissing neemt over een kinderbijdrage ten behoeve van een minderjarige die woonachtig is in Turkije.

De rechtbank overweegt dat de Ali-vo geen definitie geeft van het begrip partijen. Het Europese Hof van Justitie heeft zich evenmin uitgelaten over de betekenis van dit begrip. De rechtbank dient derhalve uit te leggen wat onder het begrip partijen moet worden verstaan. Gelet op het autonome karakter van de Europese rechtsorde, waartoe ook de Ali-vo behoort, zal dit begrip niet kunnen worden uitgelegd naar het nationale recht. Er moet dus aan het begrip een verordeningsautonome betekenis worden gegeven, zodat de rechtbank bij de uitleg hiervan zoveel mogelijk aansluiting zal zoeken bij de Ali-vo.

Punt 19 van de preambule van de Ali-vo biedt naar het oordeel van de rechtbank voor genoemde uitleg een aanknopingspunt. Daarin is opgenomen dat teneinde de rechtszekerheid, de voorspelbaarheid en de autonomie van partijen te vergroten, de verordening partijen de mogelijkheid dient te bieden in onderlinge overeenstemming het bevoegde gerecht te kiezen op basis van bepaalde aanknopingsfactoren. Met het oog op de bescherming van de zwakkere partij moet een degelijke forumkeuze worden uitgesloten voor onderhoudsverplichtingen ten aanzien van kinderen jonger dan achttien jaar. Een grammaticale uitleg brengt dus mee dat een minderjarige in de Ali-vo als partij, zij het een zwakkere partij, wordt aangemerkt. Daarnaast zijn de man en de vrouw het erover eens dat de minderjarige de onderhoudsgerechtigde is.

Het toepasselijk recht wordt beoordeeld aan de hand van het Protocol van 23 november 2007 inzake het recht dat van toepassing is op onderhoudsverplichtingen (hierna: Haags Alimentatieprotocol). Ingevolge artikel 3 worden onderhoudsverplichtingen beheerst door het recht van de staat waar de onderhoudsgerechtigde zijn gewone verblijfplaats heeft. Partijen zijn het erover eens dat de gewone verblijfsplaats van de minderjarige in Turkije is, zodat het Turks recht van toepassing is op de verzoeken van de man.

De vergoeding van kosten van verzorging en opvoeding van kinderen is geregeld in de artikelen 327 tot en met 331 van het Turks Burgerlijk Wetboek. De rechtbank stelt vast dat het Turks recht net als het Nederlandse recht uitgaat van de begrippen behoefte en draagkracht.

Volgens artikel 331 van het Turks Burgerlijk Wetboek stelt de rechter bij een wijziging van omstandigheden het bedrag voor levensonderhoud opnieuw vast of beëindigt hij de verplichting tot betaling van het levensonderhoud.

De man heeft gesteld dat de omstandigheden zijn gewijzigd ten opzichte van 2010. Deze wijziging van omstandigheden bestaat uit een daling van zijn inkomen. Dit is door de vrouw niet bestreden.

Gelet op de onweersproken stelling van de man dat zijn inkomen is gedaald ten opzichte van 2010, zal de rechtbank de kinderbijdrage opnieuw beoordelen.

De man stelt dat de behoefte van de minderjarige opnieuw dient te worden bepaald. De behoefte van de minderjarige is volgens de man afgenomen, omdat in Turkije een lagere levensstandaard geldt.

De vrouw heeft dit gemotiveerd betwist.

De rechtbank overweegt dat op basis van de stellingen van partijen het Turks recht geen richtlijnen geeft over hoe de behoefte dient te worden bepaald. Partijen zijn het er echter over eens dat als uitgangspunt geldt de behoefte van de minderjarige zoals deze is vastgesteld bij beschikking van 25 augustus 2010. In deze beschikking is de behoefte van de minderjarige bepaald op € 213,- per maand. Geïndexeerd naar 2018 bedraagt de behoefte van de minderjarige € 236,40 per maand.

De man heeft vervolgens gesteld dat deze behoefte nu lager is en met toepassing van de Big Mac-index moet worden gesteld op € 147,18 per maand, omdat de koopkracht in Turkije anders is dan in Nederland. De rechtbank overweegt dat rekening wordt gehouden met een verschillend kostenniveau in een ander land, tenzij wordt aangetoond dat de kosten gelijk zijn gebleven ten opzichte van het verblijf in Nederland. De vrouw heeft gesteld dat de kosten van de minderjarige juist zijn toegenomen, omdat de schoolkosten van de minderjarige erg hoog zijn. De minderjarige bezoekt particulier onderwijs in Turkije. De man heeft echter ter zitting onweersproken gesteld dat vlakbij de woning van de vrouw en de minderjarige een openbare school is gelegen en dat de kwaliteit van het openbaar onderwijs aldaar goed is. Het openbaar onderwijs in Turkije is kosteloos. Ter zitting is verder gebleken dat de vrouw de man niet heeft geraadpleegd over de schoolkeuze voor de minderjarige, terwijl partijen het gezamenlijk gezag uitoefenen over hem. De rechtbank is dan ook van oordeel dat de eenzijdige beslissing van de vrouw voor particulier onderwijs, waarvan zij de noodzaak en kosten overigens niet genoegzaam heeft aangetoond, niet kan afwentelen op de man. De rechtbank zal de Big Mac-index toepassen, op grond waarvan de behoefte afgerond € 147,- per maand (€ 236,40 x 0,6226) bedraagt.

- de algemene heffingskorting

- de arbeidskorting.

De vrouw heeft geen inkomen. Partijen zijn het er echter over eens dat de vrouw een minimum draagkracht heeft van € 25,- per maand.

Omdat de gezamenlijke draagkracht van partijen lager is dan de behoefte van de minderjarige kan een draagkrachtvergelijking achterwege blijven.

De man stelt aanspraak te kunnen maken op toepassing van een zorgkorting van 35%. De vrouw voert verweer.

Sinds de verhuizing van de vrouw en de minderjarige naar Turkije is de minderjarige tweemaal naar Nederland gereisd voor omgang met de man. Gelet hierop, is naar het oordeel van de rechtbank een zorgkorting van 15% passend. Hierin zijn ook de kosten van vliegtickets en dergelijke begrepen.

Omdat de draagkracht van beide ouders tezamen onvoldoende is om volledig in de behoefte van de minderjarige te voorzien, wordt het tekort aan beide ouders voor de helft toegerekend. Omdat de helft van dit tekort hoger is dan de zorgkorting kan de man de zorgkorting niet in mindering brengen op de eerder berekende bijdrage.

Omdat de man aanbiedt een bedrag van € 87,- per maand te betalen, zal de rechtbank laatstgenoemd bedrag vaststellen als bijdrage in de kosten van verzorging en opvoeding van de minderjarige.

Op deze alimentatie is van rechtswege de wettelijke indexering van toepassing.

De vrouw verweert zich niet tegen de verzochte ingangsdatum, zodat de kinderbijdrage met ingang van die datum, te weten 7 maart 2018, zal worden gewijzigd.

De vrouw heeft hiertegen gemotiveerd verweer gevoerd.

De man stelt dat hij iedere week boodschappen heeft gedaan voor de vrouw en gebruiksgoederen van de minderjarige heeft vervangen, zodat hij het onredelijk acht dat hij de termijnen over het verleden is verschuldigd. Naar het oordeel van de rechtbank heeft de man onvoldoende aangetoond dat hij in het verleden heeft bijgedragen in de kosten van de minderjarige, terwijl vaststaat dat hij de vastgestelde kinderbijdrage nooit heeft betaald. Indien de man verder beëindiging van de kinderbijdrage wenst met terugwerkende kracht, had het op zijn weg gelegen om eerder een verzoek in te dienen, dan wel had hij inkomensgegevens over de voorgaande jaren in het geding dienen te brengen op grond waarvan zijn draagkracht had kunnen worden bepaald. De rechtbank zal het verzoek van de man daarom afwijzen.

Gelet op de aard van de procedure bepaalt de rechtbank dat elk van de partijen de eigen kosten draagt.