Gerechtshof Amsterdam 27-11-2018, ECLI:NL:GHAMS:2018:4429

Appellant (hierna: klager) heeft op 24 april 2018 een beroepschrift - met bijlagen - bij het hof ingediend tegen de beslissingen van de kamer voor het notariaat in het ressort 's‑Hertogenbosch (hierna: de kamer) met voormelde nummers, beide van 26 maart 2018 (ECLI:NL:TNORSHE:2018:4 en ECLI:NL:TNORSHE:2018:3). De kamer heeft in de bestreden beslissing met nummer SHE/2017/85 de klacht van klager tegen geïntimeerde (hierna: de notaris) ongegrond verklaard en in de bestreden beslissing met nummer SHE/2017/110 klager niet‑ontvankelijk verklaard in zijn klacht tegen de notaris.

De notaris heeft op 24 juli 2018 een verweerschrift in beide zaken bij het hof ingediend.

Klager heeft op 30 augustus 2018 nadere stukken ingediend.

De zaken zijn gelijktijdig behandeld ter openbare terechtzitting van het hof van 13 september 2018. Klager en de notaris zijn verschenen en hebben het woord gevoerd; klager aan de hand van een aan het hof overgelegde pleitnota.

Ter zitting heeft klager nog nadere stukken overgelegd. De notaris heeft hiertegen bezwaar gemaakt aangezien deze stukken geen verband houden met hem of met de klachten. Het hof heeft daarop ter zitting beslist dat op deze stukken acht wordt geslagen, omdat deze kort en eenvoudig te doorgronden zijn. Het hof heeft de notaris de gelegenheid geboden behoorlijk van die stukken kennis te nemen en zich deugdelijk voor te bereiden op een verweer daartegen en heeft daartoe de mondelinge behandeling voor een leespauze geschorst.

Het hof heeft de mondelinge behandeling geschorst, nadat klager tijdens de terechtzitting een verzoek had ingediend tot wraking van mrs. J.H. Lieber, J.W.M. Tromp en B.J.M. Gehlen. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt.

Het wrakingsverzoek is aansluitend behandeld. Bij beslissing van 13 september 2018 heeft de wrakingskamer van het gerechtshof Amsterdam het verzoek tot wraking van voormelde raadsheren afgewezen.

De mondelinge behandeling van de zaken is daarop direct voortgezet, waar klager is verschenen. De notaris is niet verschenen.

Het hof verwijst voor de feiten naar hetgeen de kamer in de bestreden beslissingen heeft vastgesteld. Klager heeft tegen de vaststelling van die feiten bezwaar gemaakt. Het hof zal hiermee (voor zover relevant) bij de beoordeling rekening houden.

Het gaat in deze zaak - in de kern - om het volgende.

In zijn klacht met nummer SHE/2017/85 verwijt klager de notaris - in de kern - dat:

1. hij heeft nagelaten de beheersregeling en het bewind over de woning, alsmede de gevolgen van de beslissing van het hof van 12 juli 2016 voor het registergoed en de eigenaren in te schrijven in de Spaanse openbare registers, als gevolg waarvan derden langdurig onjuist zijn geïnformeerd;

2. hij, nadat hij volgens klager zijn functie per 1 juli 2016 had neergelegd, geen verslag heeft gedaan van zijn werkzaamheden;

3. hij niet heeft gereageerd op de informatie die klager hem heeft verstrekt met betrekking tot zijn uitgaven ten behoeve van de woning;

4. hij niet heeft gereageerd op het verzoek van klager om bij zijn beroepsaansprakelijkheidsverzekering te melden dat klager hem aansprakelijk had gesteld vanwege zijn slechte bewind;

5. hij zich schuldig heeft gemaakt aan laster en smaad door tegen klager aangifte te doen van ‘stalking’, althans dat hij onbetamelijk heeft gehandeld door te beweren dat hij daarvan aangifte had gedaan terwijl daarvan geen sprake is.

In zijn klacht met nummer SHE/2017/110 verwijt klager de notaris - in de kern - dat:

1. hij als bewindvoerder heeft nagelaten de beheersregeling en het bewind in te schrijven in de Spaanse registers;

2. de woning niet zonder de bemoeienis van de notaris had kunnen worden overgedragen, omdat de bevoegdheid met betrekking tot de woning bij de bewindvoerder lag, zodat de akte van overdracht van de (Spaanse) notaris nietig is;

3. hij nog steeds geen verslag heeft gemaakt inzake zijn geëindigde werkzaamheden.

Daarnaast heeft klager onder verwijzing naar artikel 162 Wetboek van Strafvordering (Sv) verzocht de zaak aan te bieden aan het Openbaar Ministerie.

Voorop staat dat een notaris tuchtrechtelijk aansprakelijk kan zijn voor het handelen in een andere hoedanigheid dan notaris dat voldoende verband houdt met zijn hoedanigheid van notaris in relatie tot het daarbij passende gedragsniveau, zonder dat het handelen uitsluitend aan een notaris is voorbehouden. Evenals de kamer is het hof van oordeel dat de handelwijze van de notaris in zijn hoedanigheid van bewindvoerder zodanig verband houden met het gedragsniveau dat van een notaris mag worden verwacht, dat de notaris zich voor zijn handelen als bewindvoerder tuchtrechtelijk moet verantwoorden.

De notaris heeft een beroep gedaan op het ne-bis-in-idem-beginsel. Hij heeft in dit verband aangevoerd dat hij na de eerste klacht (SHE/2015/67) van klager over zijn handelen als bewindvoerder geen handelingen als bewindvoerder meer heeft verricht. Klager dient dan ook in zijn beide klachten niet‑ontvankelijk te worden verklaard, aldus de notaris.

Volgens vaste rechtspraak van het hof geldt in het notariële tuchtrecht het ne-bis-in-idem-beginsel. Dit beginsel brengt mee dat na beoordeling van een klacht door de tuchtrechter, een latere klacht over “hetzelfde feit” niet opnieuw kan worden beoordeeld. Er kan dus niet met succes herhaaldelijk over dezelfde gedraging van een notaris worden geklaagd.

De eerdere klacht van klager tegen de notaris, zoals hiervoor onder 3.2.5 weergegeven, had weliswaar eveneens betrekking op het handelen van de notaris als bewindvoerder over de woning, maar de onderhavige klachtonderdelen, zoals hiervoor onder 4.1 en 4.2 weergegeven, zien op andere gedragingen van de notaris dan die waarover is geklaagd in de eerdere tuchtrechtelijke procedure die eindigde met voormelde beslissing van dit hof van 22 juni 2017. Het gaat daarom niet om een beoordeling door de tuchtrechter van dezelfde feiten. Klager is dan ook ontvankelijk in zijn beide klachten.

Het bezwaar van klager tegen de gang van zaken in eerste aanleg behoeft geen nadere bespreking, nu het hof de zaak opnieuw in volle omvang behandelt en klager in de gelegenheid is gesteld om in hoger beroep alles naar voren te brengen wat hem dienstig voorkomt.

Het hof ziet aanleiding om klachtonderdeel 1 van beide klachten hieronder gezamenlijk te bespreken. Hetzelfde geldt voor klachtonderdeel 2 van klacht SHE/2017/85 en klachtonderdeel 3 van klacht SHE/2017/110.

De notaris betwist dat hij de beheersregeling en het bewind over de woning alsmede de gevolgen van de beschikking van dit hof van 12 juli 2016 voor de onroerende zaak en de eigenaren had moeten inschrijven in de Spaanse openbare registers. Hiertoe voert hij aan dat het in dit geval geen zakelijk recht betreft, maar een persoonlijk recht, zoals ook het hof in zijn beschikking van 12 juli 2016 heeft vastgesteld. Een dergelijk recht behoeft niet te worden ingeschreven in de Spaanse openbare registers, aldus de notaris.

In het licht van de gemotiveerde betwisting door de notaris heeft klager zijn stelling dat de beheersregeling en het bewind over de onroerende zaak alsmede de gevolgen van de beschikking van dit hof van 12 juli 2016 voor deze onroerende zaak en de eigenaren door de notaris hadden moeten worden ingeschreven in de Spaanse openbare registers onvoldoende onderbouwd. Klager heeft de door hem gestelde verplichting van de notaris tot inschrijving in de Spaanse openbare registers dan ook niet aannemelijk gemaakt. Evenals de kamer acht het hof dit klachtonderdeel derhalve ongegrond.

De notaris heeft ter zitting in hoger beroep aangevoerd dat in beginsel rekening en verantwoording dient te worden afgelegd over de bewindvoering, maar dat er in dit geval niets was om rekening en verantwoording over af te leggen, omdat hij zijn werkzaamheden als bewindvoerder vanwege het niet verlenen van medewerking door klager niet heeft kunnen uitoefenen en daarom heeft afgezien van het opmaken van een verslag van zijn werkzaamheden.

Klager heeft niet althans onvoldoende weersproken dat er mede door zijn toedoen geen werkzaamheden waren waarover rekening en verantwoording kon worden afgelegd. Dit klachtonderdeel is alleen daarom al ongegrond.

De notaris heeft aangevoerd dat hij weliswaar e-mails van klager ontving, waarin bedragen werden opgevoerd die klager ten behoeve van de woning zou hebben betaald, maar dat klager hiervan geen bewijsstukken meestuurde. Om die reden en omdat klager zich verzette tegen zijn benoeming als bewindvoerder, heeft hij die informatie voor kennisgeving aangenomen, aldus de notaris.

Het hof is, evenals de kamer, van oordeel dat het de notaris niet tuchtrechtelijk kan worden verweten dat hij de desbetreffende e-mailberichten van klager slechts voor kennisgeving heeft aangenomen. Het hof maakt het oordeel van de kamer en de gronden waarop het rust, tot het zijne. In hoger beroep heeft klager geen argumenten naar voren gebracht, die tot een ander oordeel moeten leiden. Met de kamer komt het hof dan ook tot ongegrondverklaring van dit klachtonderdeel.

Het hof verenigt zich met hetgeen de kamer over dit klachtonderdeel heeft geoordeeld en maakt dit oordeel en de gronden waarop het rust tot het zijne. In hoger beroep heeft klager geen argumenten naar voren gebracht, die tot een ander oordeel moeten leiden. Dit klachtonderdeel is derhalve ongegrond.

De notaris heeft aangevoerd dat zijn kantoor contact heeft gehad met de politie [naam] over klager. Hij heeft in dit verband een e-mailbericht van 15 juni 2016 van de politie aan zijn kantoorgenoot in het geding gebracht.

Het hof is van oordeel dat dit klachtonderdeel geen duidelijk kenbare klacht over een gedraging of nalaten van de notaris bevat die hem tuchtrechtelijk kan worden verweten. Dit klachtonderdeel is reeds daarom ongegrond.

Er zijn in deze procedure geen concrete feiten en/of omstandigheden gebleken die tot een dergelijke verwijzing nopen.

Hetgeen partijen verder nog naar voren hebben gebracht, kan buiten beschouwing blijven omdat het niet van belang is voor de beslissing in deze zaak.

Het hiervoor overwogene leidt tot de volgende beslissing.