Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 13-11-2018, ECLI:NL:GHARL:2018:9994

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het beroepschrift met productie(s), ingekomen op 14 maart 2018;

- het verweerschrift met productie(s);

- een journaalbericht van mr. Uijt de boogaardt van 5 april 2018 met productie(s);

- een journaalbericht van mr. Uijt de boogaardt van 6 september 2018 met productie(s)

- een journaalbericht van mr. Uijt de boogaardt van 11 september 2018 met productie(s);

- een journaalbericht van mr. Uijt de boogaardt van 13 september 2018 met productie(s);

- een journaalbericht van mr. Schut van 14 september 2018 met productie(s).

De mondelinge behandeling heeft op 18 september 2018 plaatsgevonden. De man is verschenen, bijgestaan door zijn advocaat. Namens de vrouw is haar advocaat verschenen. Mr. Uijt de boogaardt heeft het woord ter zitting mede gevoerd aan de hand van een door haar overgelegde pleitnota.

Het huwelijk tussen partijen is [in] 2014 ontbonden door inschrijving van de echtscheidingsbeschikking van 2 april 2014 in de registers van de burgerlijke stand.

Bij de bestreden beschikking is, voor zover thans van belang, het verzoek van de vrouw afgewezen.

De man voert verweer en verzoekt het hof de bestreden beschikking te bevestigen, dan wel de vrouw niet-ontvankelijk te verklaren, dan wel haar verzoek tot partneralimentatie, vanwege het grievend gedrag van de vrouw, dan wel het ontbreken van behoefte, dan wel het ontbreken van behoeftigheid, dan wel het ontbreken van voldoende draagkracht, af te wijzen.

De man stelt dat de vrouw afstand heeft gedaan van haar recht op partneralimentatie in ruil voor het op zich nemen van alle echtelijke schulden door de man. De vrouw heeft dit uitdrukkelijk betwist. Nu de man geen geschrift heeft overgelegd waarin de gestelde afspraak is vastgelegd en zijn stelling ook overigens niet voldoende heeft onderbouwd, heeft de man niet aannemelijk gemaakt dat de vrouw afstand heeft gedaan van haar recht op partneralimentatie.

De man is voorts van mening dat de vrouw de grenzen van het betamelijke heeft overschreden, althans dat de gedragingen van de vrouw zodanig grievend zijn geweest dat zij daarmee het recht op partneralimentatie heeft verspeeld. De man stelt dat de vrouw hem na het verbreken van de relatie is blijven benaderen en stalken, middels honderden berichten via e-mail en WhatsApp en meer dan 120 naaktfoto's. Daarnaast heeft de vrouw volgens hem vernielingen aangericht in zijn woning - waar de vrouw voor is veroordeeld - en heeft zij hem in elkaar laten slaan. Tevens heeft de vrouw vele discriminerende opmerkingen gemaakt per e-mail en WhatsApp over de huidige partner van de man, waarvan de man en de huidige partner aangifte hebben gedaan.

Blijkens jurisprudentie van de Hoge Raad kan de door het huwelijk in het leven geroepen lotsverbondenheid als een grondslag voor het ontstaan van de alimentatieverplichting worden beschouwd, maar berust het voortduren van die verplichting niet op het voortduren van de lotsverbondenheid. Daarom kan het ‘afnemen’ of ‘vervallen’ van lotsverbondenheid geen grond zijn voor beëindiging van de alimentatieverplichting, ook niet in samenhang met andere omstandigheden (Hoge Raad 4 mei 2018, ECLI:NL:HR:2018:695). De rechter kan, buiten het in de wet geregelde geval van artikel 1:160 Burgerlijk Wetboek (BW), een lopende alimentatieverplichting slechts doen eindigen wegens andere omstandigheden dan ontbrekende draagkracht of behoefte en/of behoeftigheid als het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is om van de gewezen echtgenoot nog langer een bijdrage in het levensonderhoud te verlangen. Gelet op het voorgaande overweegt het hof dat een eventuele afname of zelfs het verbreken van lotsverbondenheid tussen partijen geen grond oplevert tot beëindiging van de alimentatieverplichting van de man jegens de vrouw.

Het hof dient te beoordelen of het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat de vrouw van de man een bijdrage in de kosten van haar levensonderhoud verlangt. De enkele constatering van wangedrag of grievend gedrag jegens de onderhoudsplichtige van degene die alimentatie verzoekt is hiertoe onvoldoende. In het algemeen geldt dat bij de beoordeling in een concreet geval of een zodanige situatie zich voordoet, terughoudendheid dient te worden betracht, mede gelet op het onherroepelijke karakter van een dergelijke beëindiging dan wel matiging. Voorts dient bedacht te worden dat het op zichzelf niet ongebruikelijk is dat een relatiebreuk dan wel echtscheiding gepaard gaat met emoties. Niet iedere vorm van wangedrag dan wel grievend gedrag is daarom aanleiding om de onderhoudsverplichting te matigen of te beëindigen.

Het hof is van oordeel dat hetgeen de man heeft aangevoerd weliswaar door hem als grievend zal zijn ervaren, maar onvoldoende is om tot de conclusie te leiden dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat de vrouw van de man een bijdrage in haar levensonderhoud verlangt.

Ter zitting van het hof zijn partijen het eens geworden dat de behoefte van de vrouw in 2014 € 1.943,- per maand bedroeg. Gelet op de wettelijke indexering bedroeg haar behoefte in 2017 (afgerond) € 2.026,- per maand.

Aangezien de vrouw om een bijdrage van de man in de kosten van haar levensonderhoud vraagt, ligt het in beginsel op haar weg om aan te tonen dat zij behoefte heeft aan een dergelijke bijdrage van de man. De rechtbank heeft geoordeeld dat aan de hand van de stukken niet geconcludeerd kon worden dat de vrouw niet in staat is haar verdiencapaciteit (volledig) te benutten en dat de vrouw haar behoeftigheid onvoldoende had onderbouwd. De rechtbank heeft het verzoek van de vrouw om partneralimentatie vast te stellen om die reden afgewezen. De advocaat van de vrouw heeft ter zitting van het hof gesteld dat de vrouw sinds 16 maart 2018 weer onder behandeling is van een GZ-psycholoog. Dit is echter op zichzelf onvoldoende om te concluderen dat de vrouw niet in staat is om betaalde arbeid te verrichten. Daarnaast heeft de vrouw een overzicht overgelegd van door haar verrichte sollicitaties. Hiermee heeft zij echter onvoldoende aangetoond actief op zoek te zijn naar een betaalde baan. Het overzicht zonder de hierbij horende brieven en afwijzingen acht het hof hiertoe onvoldoende. Bovendien valt op dat de functies waar de vrouw op solliciteert niet aansluiten bij de werkervaring die de vrouw heeft. Zo solliciteert zij bijvoorbeeld niet op functies in de thuiszorg en/of schoonmaak. Nu de vrouw ook niet ter zitting van het hof is verschenen, zijn de vragen die het hof heeft over haar mogelijkheden om haar verdiencapaciteit volledig te benutten en haar sollicitatiepogingen onbeantwoord gebleven. Mede gelet op de gemotiveerde betwisting door de man had het op de weg van de vrouw gelegen om duidelijkheid te geven over haar pogingen om inkomsten te verwerven en de door haar gestelde behoefte aan een bijdrage van de man in de kosten van haar levensonderhoud te voorzien van een genoegzame onderbouwing. Het hof is gelet op het vorenstaande van oordeel dat de vrouw onvoldoende heeft onderbouwd dat zij niet in staat is om haar verdiencapaciteit volledig te benutten. De vrouw heeft derhalve niet aannemelijk gemaakt dat zij behoefte heeft aan een bijdrage van de man in de kosten van haar levensonderhoud. Het hof zal de bestreden beschikking daarom bekrachtigen.

Nu het hof van oordeel is dat de vrouw haar behoeftigheid niet heeft aangetoond, komt het hof niet toe aan een bespreking van hetgeen partijen verder omtrent de draagkracht van de man naar voren hebben gebracht.