Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 19-07-2018, ECLI:NL:GHARL:2018:6700

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het beroepschrift met producties, ingekomen op 30 mei 2018;

- het verweerschrift van de moeder.

De mondelinge behandeling heeft op 19 juni 2018 plaatsgevonden. De grootmoeder is in persoon verschenen, bijgestaan door haar advocaat. De moeder is in persoon verschenen, bijgestaan door haar advocaat. Namens de GI zijn R. Kraak en G.J.M. Kamsma verschenen. Namens de raad voor de kinderbescherming (verder: de raad) is, met kennisgeving vooraf, niemand verschenen. De vader is, hoewel behoorlijk opgeroepen, niet verschenen.

Uit de inmiddels verbroken affectieve relatie tussen de moeder en de vader is op [geboortedatum] te [geboorteplaats] [minderjarige] geboren. De ouders zijn gezamenlijk belast met het gezag over [minderjarige] .

Bij beschikking van 15 juli 2008 heeft de kinderrechter [minderjarige] onder toezicht gesteld van Stichting Bureau Jeugdzorg Utrecht en de uitvoering van deze maatregel opgedragen aan de William Schrikker Stichting Jeugdbescherming (thans de GI). Deze ondertoezichtstelling is nadien steeds verlengd, laatstelijk bij beschikking van 2 oktober 2017 tot 14 oktober 2018.

[minderjarige] woont bij de grootmoeder sinds 20 december 2010 op basis van een machtiging tot uithuisplaatsing. Daarvoor heeft [minderjarige] in een ander pleeggezin gewoond. De machtiging tot uithuisplaatsing is laatstelijk verlengd bij beschikking van de kinderrechter van 2 oktober 2017 tot 14 oktober 2018.

Bij beschikking van 23 mei 2017 heeft de kinderrechter in de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, het verzoek van de GI tot wijziging van de verblijfplaats van [minderjarige] naar een gezinshuis afgewezen.

De ouders hebben tot augustus 2017 een relatie gehad en ingewoond bij de grootmoeder. Nadat de relatie tussen de ouders is geëindigd, is de vader bij de grootmoeder en [minderjarige] blijven wonen en heeft de moeder een andere woning betrokken.

Bij - uitvoerbaar bij voorraad verklaarde - beschikking van 21 maart 2018 heeft de kinderrechter de GI toestemming verleend tot wijziging van het verblijf van [minderjarige] naar een verblijf accommodatie zorgaanbieder 24-uurs.

De grootmoeder is met één grief in hoger beroep gekomen van voornoemde beschikking (hierna: de bestreden beschikking). De grief beoogt het geschil in hoger beroep in volle omvang aan de orde te stellen. De grootmoeder verzoekt het hof bij beschikking, uitvoerbaar bij voorraad, de bestreden beschikking te vernietigen en, opnieuw beschikkende, het verzoek van de GI om de verblijfplaats van [minderjarige] te wijzigen alsnog af te wijzen en - indien de GI inmiddels is overgegaan tot plaatsing van [minderjarige] in een gezinshuis hangende de procedure in hoger beroep - te bepalen dat [minderjarige] haar verblijfplaats bij de grootmoeder zal hebben met ingang van de datum van de te wijzen beschikking in hoger beroep, dan wel met ingang van een datum die het hof juist acht.

De moeder voert verweer. Zij verzoekt het hof het verzoek van de grootmoeder in hoger beroep af te wijzen en de bestreden beschikking te bekrachtigen.

De GI voert ook verweer, hetgeen zij mondeling tijdens de behandeling ter zitting op 19 juni 2018 naar voren heeft gebracht. Zij verzoekt het hof het verzoek van de grootmoeder in hoger beroep af te wijzen en de bestreden beschikking te bekrachtigen.

[minderjarige] woont langer dan één jaar bij de grootmoeder. Ingevolge artikel 798 lid 1 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering wordt de grootmoeder daarom aangemerkt als belanghebbende en is zij ontvankelijk in haar verzoek in hoger beroep.

De grootmoeder stelt dat de rechtbank ten onrechte toestemming heeft verleend aan de GI voor wijziging van de verblijfplaats van [minderjarige] . Zij voert aan dat zij de zorg en opvoeding aan [minderjarige] kan bieden die zij nodig heeft en daarvoor de verantwoordelijkheid neemt. De stelling van de GI, dat de vader in plaats van de grootmoeder het voor het zeggen heeft met betrekking tot [minderjarige] , betwist de grootmoeder. De grootmoeder acht een wijziging van de verblijfplaats van [minderjarige] in strijd met haar ontwikkelingsbelangen en wijst daarbij ook op de hechtingsproblematiek van [minderjarige] . Verder stelt de grootmoeder, onder verwijzing naar jurisprudentie van het EHRM, dat de uithuisplaatsing een herenigingsdoelstelling heeft en [minderjarige] ook daarom bij haar moet kunnen blijven wonen met de inzet van de hulpverlening die voor de ontwikkeling van [minderjarige] nodig is.

De moeder meent dat de rechtbank terecht toestemming heeft verleend aan de GI voor wijziging in het verblijf van [minderjarige] . Zij voert, kort gezegd, aan dat doordat de vader nog steeds bij de grootmoeder en [minderjarige] woont, er sprake is van een schadelijke leefsituatie voor [minderjarige] . De grootmoeder kan onvoldoende weerstand bieden tegen de vader, waardoor de grootmoeder niet de opvoeder van [minderjarige] kan zijn en aan [minderjarige] niet de duidelijkheid in de opvoeding wordt geboden die zij nodig heeft. De situatie dat de vader inwoont bij de grootmoeder leidt ook tot ongelijkheid tussen de ouders, zo stelt de moeder verder, onder andere in het contact met [minderjarige] .

De GI voert aan, dat het belangrijk is dat [minderjarige] alléén door de grootmoeder wordt opgevoed. Zij verwijst daarbij naar de beschikking van de kinderrechter van 23 mei 2017 (hiervoor genoemd onder rechtsoverweging 3.4), waarin de kinderrechter heeft overwogen ervan uit te gaan dat de ouders er voor zorgen dat zij over uiterlijk een half jaar verhuisd zijn. Volgens de GI levert de vader geen bewijs van zijn zoektocht naar een andere woning en heeft hij meerdere keren aangegeven dat hij bij de grootmoeder wil blijven wonen. Omdat de vader weigert te vertrekken bij de grootmoeder en het onwenselijk is dat de vader medeopvoeder van [minderjarige] is, stelt de GI zich op het standpunt dat het verblijf van [minderjarige] bij de grootmoeder moet worden gewijzigd naar een plaatsing in een gezinshuis. De mogelijkheid van plaatsing van [minderjarige] in een leefgroep in de woonomgeving van de grootmoeder, zoals door de grootmoeder als mogelijkheid ter zitting is genoemd, acht de GI niet in het belang van [minderjarige] . Nadat duidelijkheid bestaat over de verblijfplaats van [minderjarige] zal Reinaerde de hulpverlening gaan bieden die verder nodig is, aldus de GI.

Uit de processtukken en het verhandelde ter zitting komt naar voren dat [minderjarige] een kwetsbaar en beïnvloedbaar meisje is, dat gedragsproblemen vertoont en te kampen heeft met hechtingsproblematiek. Uit het verslag van De Rading pleegzorgbegeleiding van maart 2018, dat als bijlage is gehecht aan het verzoekschrift van de GI in eerste aanleg, volgt dat De Rading zich al jaren zorgen maakt over de ontwikkeling van [minderjarige] en de opstelling van het systeem, bestaande uit de grootmoeder en de ouders. In dit verslag staat dat De Rading zich in september 2016 op het standpunt stelt:

Concluderend is het naar het oordeel van het hof dan ook niet in het belang van [minderjarige] om het verzoek van de GI tot wijziging van de verblijfplaats af te wijzen.