Gerechtshof 's-Hertogenbosch 21-06-2018, ECLI:NL:GHSHE:2018:2697

Ter beoordeling ligt derhalve voor de vraag of de feiten en omstandigheden in de onderhavige zaak met zich brengen dat kan worden gesproken van een relatie die qua hechtheid vergelijkbaar is met die tussen echtgenoten of geregistreerde partners. De bewijslast ligt hierbij bij [appellante] , nu zij zich er op beroept dat zij als levensgezel in de zin van artikel 1:204 lid 4 BW dient te worden beschouwd.

Naar het oordeel van het hof is hiervan geen sprake. Hieraan legt het hof het volgende ten grondslag.

Vast staat dat er tussen partijen een affectieve relatie is geweest. Echter, het enkele bestaan van een affectieve relatie kan, zonder enige informatie over de hechtheid daarvan, niet op één lijn gesteld worden met een door betrokkenen beleefde nauwe lotsverbondenheid.

Derhalve zal het hof de in rechtsoverweging 3.8.3.genoemde relevante aspecten in ogenschouw nemen teneinde de hechtheid van de relatie te onderzoeken.
Het hof is van oordeel dat niet is komen vast te staan dat partijen een gemeenschappelijke huishouding hadden. Tegenover de gemotiveerde betwisting door [verweerster] , onder meer inhoudende dat sprake was van een LAT-relatie die zich voornamelijk in de avonduren afspeelde, [appellante] niet bij haar bleef slapen en ontbijten, ieder een eigen woning had en geen sprake was van enige financiële bijdrage van [appellante] , heeft [appellante] onvoldoende onderbouwd dat van een gemeenschappelijke huishouding sprake was. Uit de stukken en ter zitting blijkt weliswaar dat partijen regelmatig bij elkaar verbleven en dat er tijdens die verblijven wel sprake was van enige gezamenlijkheid met betrekking tot huishoudelijke taken zoals samen koken, wassen, enzovoorts, maar dat gegeven is onvoldoende om te spreken van een gezamenlijke huishouding. Een gezamenlijke huishouding vraagt naar het oordeel van het hof ook enige vorm van economische verwevenheid, dan wel van financiële afspraken met betrekking tot de huishouding. Daarvan is niet danwel onvoldoende gebleken.

Voorts hecht het hof bij de beoordeling van de hechtheid van de relatie gewicht aan de omstandigheid dat uit de stukken en ter zitting is gebleken dat de verhouding tussen partijen ongelijkwaardig en onevenwichtig was. Immers, [appellante] was de professionele ambulant hulpverleenster die bij [verweerster] over de vloer kwam, op het moment dat zij op haar beurt zeer kwetsbaar was vanwege haar psychische/psychiatrische problematiek en haar recente ontslag uit de instelling. Ter zitting is gebleken dat [appellante] goed op de hoogte was van de psychische problemen waar [verweerster] destijds mee kampte, aangezien [appellante] ter zitting de psychiatrische aandoeningen van [verweerster] heeft benoemd. Derhalve staat vast dat [verweerster] ten tijde van het aangaan van de relatie, en in de hulpverleningsperiode daarna, in geestelijk opzicht kwetsbaar en zwak was en ten opzichte van [appellante] in een afhankelijkheidspositie verkeerde. Het hof is gelet hierop en gelet op de in het verweerschrift en ter zitting gegeven toelichting van [verweerster] over haar gemoedstoestand in die periode, van oordeel dat voldoende is komen vast te staan dat [verweerster] zich geïntimideerd heeft gevoeld door [appellante] , zij geen weerstand aan haar kon bieden en er, ook na de hulpverleningsperiode, een afhankelijkheidssrelatie tussen partijen bestond waarin [verweerster] niet tegen [appellante] opgewassen was. [appellante] heeft naar het oordeel van het hof in de gegeven omstandigheden dan ook misbruik gemaakt van haar positie als professioneel hulpverleenster. Aan de stelling van [appellante] in haar verweerschrift in incidenteel appel, dat er niet enkel sprake was van beroepshalve contact, maar dat er een relatie was ontstaan nadat de dienstverlening was beëindigd, gaat het hof voorbij, nu dat niet afdoet aan de omstandigheid dat de relatie vanuit een afhankelijkheids- c.q. misbruiksituatie is ontstaan. Gelet hierop wijkt naar het oordeel van het hof de relatie die partijen hadden af van de normale, gelijkwaardige relatie zoals die tussen echtgenoten of geregistreerde partners gebruikelijk is. De ongelijkwaardigheid in de relatie klemt naar het oordeel van het hof in een situatie als deze des te meer, nu de sterkere persoonlijkheid ( [appellante] ) claimt dat zij levensgezel is terwijl de kwetsbare persoon ( [verweerster] ) dat betwist.

Daarnaast is de omstandigheid van belang dat de relatie (in ieder geval een zeer lange tijd) geheim is geweest, mede vanwege de repercussies die de relatie kon hebben voor de functie van [appellante] . Partijen hebben dus in ieder geval naar de buitenwereld toe geen kenbare nauwe persoonlijke betrekking van een zekere hechtheid onderhouden. Dit terwijl, om te kunnen spreken van het zijn van elkaars levensgezel, volgens de hiervoor onder 3.8.3. aangehaalde parlementaire geschiedenis, de hechtheid vergelijkbaar moet zijn met die tussen echtgenoten en geregistreerd partners; bij een relatie tussen echtgenoten en geregistreerd partners hoort naar het oordeel van het hof onder andere dat betrokkenen naar buiten toe kenbaar hebben gemaakt dat zij het leven samen delen, dat zij bij elkaar horen of op enige manier met elkaar verbonden zijn. De relatie tussen partijen kan derhalve ook vanwege het geheime karakter ervan qua hechtheid niet zonder meer worden gelijkgesteld met die tussen echtgenoten en geregistreerd partners. Weliswaar is het niet ondenkbaar dat iemand een “geheime” levensgezel heeft, maar mede gelet op de gemotiveerde betwisting door [verweerster] , brengt het geheime karakter van de relatie met zich mee dat het moeilijker wordt om vast te stellen of partijen “kennelijk” uitgingen van een nauwe lotsverbondenheid.
Het feit dat [verweerster] een testament heeft opgemaakt waarin [appellante] is benoemd als voogdes, alsmede het feit dat [appellante] bij het eerste kind het “informed consent”-formulier heeft getekend voor een K.I.D. (kunstmatige inseminatie met donorsperma), ziet het hof in het licht van de toentertijd ongelijkwaardige verhouding tussen partijen. Ook de therapiegesprekken die partijen in 2016 zijn gestart moet in dat licht worden bezien.

Het feit dat [appellante] niet in het geboorteregister is opgetekend, zij niet op het geboortekaartje is genoemd, zij niet was betrokken bij de tweede “K.I.D.” en zij de kinderen nimmer op een eerder moment in samenspraak met [verweerster] heeft mogen erkennen, zijn omstandigheden die, gezien in het licht van het complete feitencomplex, er eveneens op wijzen dat tussen partijen geen sprake was van een nauwe persoonlijke betrekking van een zekere hechtheid.

Gelet op alle feiten en omstandigheden tezamen en in onderlinge samenhang bezien, komt het hof tot de slotsom dat [appellante] , tegenover de gemotiveerde betwisting van [verweerster] , niet heeft aangetoond dat zij de levensgezel is geweest van [verweerster] , zoals bedoeld in artikel 1:204 lid 4 BW. [appellante] heeft overigens geen bewijsaanbod gedaan. Het beroep van [verweerster] in het incidentele appel slaagt.

Het hof is van oordeel dat [appellante] niet in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot de kinderen en overweegt hiertoe als volgt.

Zoals hiervoor reeds overwogen kan [appellante] niet worden gekwalificeerd als de voormalige levensgezel van [verweerster] , de biologische moeder van de kinderen. Er is geen biologische en ook geen juridische verwantschap tussen [appellante] en de kinderen. Uit de stukken en het gestelde ter zitting blijkt dat evenmin de feitelijke gang van zaken een nauwe persoonlijke betrekking tussen haar en de kinderen met zich heeft gebracht: [appellante] had niet regelmatig maar slechts sporadisch contact met de kinderen en inmiddels heeft zij reeds twee jaar geen enkel contact met de kinderen gehad. [minderjarige 1] is thans ruim 5 jaar en [minderjarige 2] is 3, bijna 4 jaar. Tijdens het laatste contactmoment met [appellante] waren [minderjarige 1] en [minderjarige 2] derhalve ruim 3 respectievelijk 2 jaar. Mocht er al sprake zijn van enige band tussen [appellante] en de kinderen in het verleden, dan is deze band, mede gezien de jonge leeftijd van de kinderen, inmiddels verbleekt. Er bestaat geen grond voor een omgangsregeling tussen [appellante] en de kinderen. Het hof zal ook dit verzoek [appellante] afwijzen.