Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 26-06-2018, ECLI:NL:GHARL:2018:5918

Partijen zijn de ouders van:

- [dochter] (hierna: [dochter] ), geboren op [geboortedatum] te [geboorteplaats] .

[dochter] woont bij de vader.

De vader is met drie grieven in hoger beroep gekomen van de bestreden beschikking. De grieven zien op het gezag.

De vader verzoekt het hof, voor zoveel mogelijk uitvoerbaar bij voorraad, de bestreden beschikking, naar het hof begrijpt gedeeltelijk, te vernietigen en alsnog het verzoek van de vader tot wijziging van het ouderlijk gezag toe te wijzen in die zin dat hij alleen belast wordt met het ouderlijk gezag over [dochter] , dan wel de behandeling van het hoger beroep aan te houden in afwachting van de uitslag van het onderzoek van Intermetzo.

Ingevolge artikel 1:253n van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan de rechter op verzoek van de niet met elkaar gehuwde ouders of van een van hen het gezamenlijk gezag beëindigen als nadien de omstandigheden zijn gewijzigd of bij het nemen van de beslissing op grond waarvan het gezamenlijk gezag is ontstaan van onjuiste of onvolledige gegevens is uitgegaan. De rechter kan dan bepalen dat het gezag over een kind aan één van hen toekomt indien:

a. er een onaanvaardbaar risico is dat het kind klem of verloren zou raken tussen de ouders en niet te verwachten is dat hierin binnen afzienbare tijd voldoende verbetering zou komen, of
b. wijziging van het gezag anderszins in het belang van het kind noodzakelijk is.

De vader stelt dat de communicatie tussen de ouders uiterst moeizaam verloopt en continu voor problemen en spanningen zorgt bij [dochter] . De moeder voert een aanhoudende strijd tegen de vader. Zij laat haar eigen belang prevaleren boven het belang van [dochter] . De vader vindt het zorgelijk dat de moeder een advocaat – mr. Simons – voor [dochter] heeft gezocht zonder de vader hierin te betrekken. [dochter] komt hierdoor nog meer in een loyaliteitsconflict. De moeder vertraagt regelmatig trajecten en de nodige besluitvorming en neemt een vijandige houding aan jegens de vader. Indien partijen er niet uitkomen, neemt de jeugdbeschermer uiteindelijk de beslissing. Dit is al jaren het geval en hierin is geen verbetering gekomen of te verwachten. Het gezamenlijk gezag kan niet in stand blijven. De GI is intensief betrokken, heeft goed zicht op de situatie en steunt het verzoek van de vader.

Recent heeft de moeder het vervolgtraject van Intermetzo vertraagd door in eerste instantie moeilijk beschikbaar te zijn voor gesprekken en na afronding van het rapport om aanvullende gesprekken te verzoeken. De behandeling die Intermetzo heeft geadviseerd is hierdoor nog niet gestart.

De moeder voert aan dat zij een manier heeft gevonden om met de vader over [dochter] te communiceren waardoor steeds alle noodzakelijke gezagsbeslissingen worden genomen. De moeder stelt zich op het standpunt dat de vader geen voorbeelden heeft aangedragen waaruit blijkt dat zij gezagsbeslissingen tegenwerkt. Er is dan ook geen reden om het gezag te wijzigen. Daarbij zullen partijen moeten blijven communiceren nu de moeder een uitgebreide contactregeling met [dochter] heeft.

De moeder voert aan dat haar betrokkenheid bij de verzorging en opvoeding van [dochter] door de vader op een negatieve manier werd uitgelegd, de reden waarom zij zich hierover niet meer uitlaat zodat discussies op dit punt zullen uitblijven. De strijd wordt door de vader voortgezet, omdat hij voortdurend procedures start terwijl rust in het belang is van [dochter] . De moeder heeft de afgelopen jaren gekozen voor rust. De moeder heeft [dochter] in contact gebracht met mr. Simons omdat [dochter] een stem wilde hebben. De moeder is hierbij inhoudelijk niet betrokken.

De moeder staat open voor behandeling van [dochter] , zoals geadviseerd door Intermetzo.

De voormalige jeugdbeschermer koos, aldus de moeder, partij voor de vader en onderhield nauwelijks contact met de moeder.

De raad voert ter zitting aan dat de afgelopen jaren zonder resultaat is ingezet op de verbetering van de communicatie en samenwerking tussen de ouders. De moeder blijft het verblijf van [dochter] bij de vader ter discussie stellen en geeft daarmee een verkeerd signaal af aan [dochter] . [dochter] wordt hierdoor onder druk gezet. Dit doet de moeder ook doordat zij mr. Simons heeft ingeschakeld en de vader hierover niet heeft geïnformeerd.

De raad maakt zich zorgen over het feit dat de GI reeds zeven jaar is betrokken en desondanks niet in staat is gebleken om de ontwikkelingsbedreiging van [dochter] weg te nemen. Het is belangrijk dat er nu stappen worden gezet en dat de strijd zoveel mogelijk wordt beperkt. De raad vindt het tegen deze achtergrond in het belang van [dochter] dat het gezag bij één ouder wordt neergelegd en wel bij de vader. [dochter] woont immers al geruime tijd bij de vader en dat zal volgens de raad niet veranderen.

De GI voert aan dat zij het verzoek tot eenhoofdig gezag van de vader steunt nu haar inzet om beweging te krijgen in de ontstane situatie tussen de ouders er niet toe heeft geleid dat de ouders in gesprek zijn gegaan met elkaar. De GI verwacht inmiddels niet meer dat deze situatie nog zal verbeteren en dat de ouders in gezamenlijk overleg tot afspraken kunnen komen. Het is van belang dat er beslissingen kunnen worden genomen zonder dat de jeugdbeschermer daarbij dient te worden betrokken. Door de aanhoudende heftige strijd waarin de GI wordt betrokken, kan zij haar taak – het waarborgen van een veilige ontwikkeling van [dochter] – niet naar behoren uitvoeren. De positie van de jeugdbeschermer is door de moeder ondermijnd en onder druk gezet. De GI heeft moeite om met de moeder afspraken te maken.

De GI maakt zich zorgen over de wijze waarop [dochter] loyaal is aan de moeder. Intermetzo bevestigt dat dit kan leiden tot grote problemen. Intermetzo concludeert in haar advies dat het van belang is voor de ontwikkeling van [dochter] dat zij niet langer belast wordt met de voortdurende spanningen tussen de ouders, strijd en beschuldigingen door moeder en rechtszaken. De GI vindt het belangrijk dat zij [dochter] kan ondersteunen en ervoor kan zorgen dat de nodige hulpverlening wordt ingeschakeld nu de ouders blijven strijden en de verwachting is dat [dochter] dat op termijn niet meer kan verdragen.

Het hof is, anders dan de rechtbank, van oordeel dat [dochter] klem en verloren zit tussen de ouders en dat niet te verwachten is dat hierin binnen afzienbare tijd voldoende verbetering komt. Het hof overweegt hiertoe dat de ouders al jaren verwikkeld zijn in een strijd en dat het hen niet is gelukt om te komen tot een verbetering van de communicatie en de samenwerking. De GI heeft hierop tevergeefs jarenlang ingezet. Ter zitting is gebleken dat de GI onvoldoende in staat is de veilige ontwikkeling van [dochter] te waarborgen, omdat zij door de moeder telkens wordt betrokken in de strijd over praktische zaken. De moeder gaat onverminderd en voortdurend de discussie aan over allerlei zaken zoals school, huisarts, kleding en de bezoekregeling. Verder is het moeilijk afspraken maken met de moeder.

Recent heeft de moeder een advocaat voor [dochter] ingeschakeld zonder de vader hierover te informeren, wat ertoe leidt dat [dochter] nog meer klem raakt tussen partijen. Daarbij heeft de moeder het onderzoek van Intermetzo in twijfel getrokken waardoor de in februari 2018 geadviseerde behandeling voor [dochter] nog niet is gestart. Opmerkelijk acht het hof dat de onderzoekers van Intermetzo – een psycholoog en kinder- en jeugdpsychiater – hebben gerapporteerd dat zij zich onveilig voelden in de communicatie met de moeder, zoals ook de vader heeft aangegeven zich in de communicatie met de moeder onveilig te voelen.

Voorts blijft de moeder het verblijf van [dochter] bij de vader ter discussie stellen. Dit alles acht het hof niet in het belang van [dochter] en het kan daarom niet langer voortduren. Het hof heeft er met de vader, de raad en de GI onvoldoende vertrouwen in dat de reeds jaren bestaande situatie op korte termijn zal verbeteren en acht het van belang dat de strijd vanaf nu zoveel mogelijk wordt beperkt, zodat het hof de vader zal belasten met het eenhoofdig gezag over [dochter] .

De omstandigheid dat de vader geen concrete voorbeelden van het afgelopen jaar kan benoemen waarbij de moeder haar toestemming voor een gezagsbeslissing heeft onthouden kan in de gegeven situatie en gelet op het feit dat nog op vele momenten gezagsbeslissingen genomen zullen moeten worden, niet tot een ander oordeel leiden.