Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 01-03-2018, ECLI:NL:GHARL:2018:1966

In de beschikking van het gerechtshof Amsterdam, nevenzittingsplaats Arnhem, van 15 maart 2012 is bepaald

dat de man aan de vrouw een bedrag van € 370,00 per kind per maand dient te betalen in de

kosten van verzorging en opvoeding van [kind 2] en [kind 3].

In de beschikking van het gerechtshof Amsterdam van 15 maart 2012 is verder bepaald dat de man aan de vrouw een bedrag van € 4.205,00 per maand dient te betalen voor het levensonderhoud van de vrouw met ingang van de dag van de inschrijving van de

echtscheidingsbeschikking in de registers van de burgerlijke stand. Op grond van de

wettelijke indexering is dit bedrag in 2017 € 4.557,05 en in 2018 € 4.566,05 per maand.

De man heeft in eerste aanleg - onder meer - verzocht zijn bijdrage in het levensonderhoud van de vrouw met ingang van 1 juli 2015 op nihil te stellen, althans op een in goede justitie vast te stellen bijdrage en de termijn voor de verplichting van de man bij te dragen te stellen op maximaal vijf jaar na echtscheiding.

Bij de bestreden - uitvoerbaar bij voorraad verklaarde - beschikking van 18 april 2017 heeft

de rechtbank:

2015 gewijzigd en de bijdrage van de man met ingang van 1 juli 2015 tot levensonderhoud

van de vrouw op nihil gesteld;

De vrouw is met zeven grieven in hoger beroep gekomen van de beschikking van

18 april 2017. De vrouw verzoekt om bij beschikking uitvoerbaar bij voorraad:

De man is op zijn beurt met twee grieven in incidenteel hoger beroep gekomen.

De man verzoekt het hof bij beschikking uitvoerbaar bij voorraad, de verzoeken van de vrouw in het principaal hoger beroep af te wijzen en de bestreden beschikking te bekrachtigen en in het incidenteel hoger beroep de beschikking van het gerechtshof Amsterdam van 15 maart 2012 in die zin te wijzigen dat de lotsverbondenheid tussen partijen verbroken is waardoor de onderhoudsverplichting, van de man jegens de vrouw , beëindigd wordt en dat de vrouw veroordeeld wordt in de proceskosten van beide instanties.

De man voert onder grief 1 onder punt 70 achttien punten aan op grond waarvan sprake is van dusdanig grievend gedrag dat de lotsverbondenheid tussen partijen en daarmee zijn alimentatieplicht is geëindigd. Volgens de man heeft de vrouw onder meer gelogen over de uitkomst van een schadestaatprocedure, waarbij partijen betrokken waren, heeft zij de man gediskwalificeerd en heeft zij de kinderen betrokken bij de echtscheidingsstrijd. Ook heeft de vrouw volgens de man onvoldoende rekening gehouden met zijn ziekte en bedrijfsvoering.

De vrouw voert in haar verweer aan dat zij tijdens de ziekte van de man wel coulance heeft getoond, dat zij de kinderen niet heeft betrokken in de procedure en dat zij de man niet heeft gediskwalificeerd. De vrouw stelt dat haar gedrag niet als grievend gedrag of wangedrag kan worden aangemerkt, laat staan dat haar gedrag zodanig grievend is geweest dat daarmee de lotsverbondenheid is komen te ontbreken.

De vrouw betwist de stellingen van de man en motiveert haar betwisting. De man biedt geen bewijs van zijn stellingen aan. Hetgeen de man stelt over grievend gedrag van de vrouw is dus niet komen vast te staan. Het hof is van oordeel dat de man op grond van de lotsverbondenheid tussen partijen gehouden blijft bij te dragen in het levensonderhoud van de vrouw, voor zover zij daarvoor niet voldoende inkomsten heeft noch zich deze in redelijkheid kan verwerven en dat voor matiging of beëindiging van deze verplichting geen aanleiding is en dat ook voor een beperking van de alimentatieduur als door de man verzocht geen plaats is. Grief I van de man in het incidenteel hoger beroep faalt. De grieven I en II van de vrouw in het principaal hoger beroep - die de overwegingen van de rechtbank over het door de man gestelde grievend gedrag betreffen - behoeven geen nadere beoordeling.

Behoefte

Partijen zijn het erover eens dat de eerder vastgestelde behoefte van de vrouw moet worden aangepast in verband met een gewijzigde woonlast van de vrouw. De vrouw voert aan dat bij de vaststelling van de behoefte in 2012 aan de hand van een behoeftelijst is uitgegaan van een huurlast van € 1.350,- en dat zij op dit moment een hypotheeklast heeft van

€ 1.516,34.

Daarmee is volgens de vrouw haar behoefte toegenomen. De man stelt dat de vrouwhaar woonlast onvoldoende heeft onderbouwd.

Het hof is met de man van oordeel dat de vrouw onvoldoende inzichtelijk heeft gemaakt wat haar netto hypotheeklast is. De vrouw heeft enkel betalingsbewijzen overgelegd van hetgeen zij bruto betaalt. Een compleet overzicht ontbreekt. Het hof zal daarom evenals de rechtbank uitgaan van een netto (gecorrigeerde) behoefte van € 4.056,- per maand. Grief III van de vrouw faalt.

Behoeftigheid

De vrouw stelt dat zij niet geheel in deze behoefte kan voorzien. Zij is sinds 2010 in loondienst bij Mondhygiënistenpraktijk [A]. Zij heeft een 28-urige werkweek. Haar belastbaar inkomen uit loondienst bedroeg in 2015 € 46.376,- en in 2016

€ 47.525,-. In 2017 bedroeg haar bruto inkomen uit loondienst € 3.631,- per maand. Daarnaast had zij in 2015 volgens eigen zeggen een bruto inkomen van € 285,- per maand in haar eenmanszaak. In 2016 heeft de vrouw vanwege ziekte geen werkzaamheden in deze eenmanszaak verricht. Sinds juni 2017 werkt zij 8 uren per week als mondhygiëniste in haar eenmanszaak Mondhygiënistenpraktijk [verzoekster] in een praktijk in [plaats]. In de periode van juni 2017 tot en met december 2017 heeft zij daarmee gemiddeld een opbrengst van € 626,- per maand gerealiseerd en afgerond € 345,- per maand aan bruto inkomen verkregen.

De man voert aan dat de vrouw zich onvoldoende heeft ingespannen en inspant om in haar eigen behoefte te voorzien. De man stelt dat de vrouw voltijd moet gaan werken. Daarnaast betwist de man de juistheid van de door de vrouw overgelegde stukken ten aanzien van haar omzet als ZZP-er. Volgens de man is het door de vrouw gehanteerde tarief niet marktconform en is er geen reden waarom de vrouw een lagere verdiencapaciteit heeft dan haar beroepsgenoten. Volgens de man moet worden uitgegaan van een verdiencapaciteit van € 1.602,18 per dag in plaats van de door de vrouw gestelde omzet van € 156,50 per dag.

Het hof gaat uit van het salaris dat de vrouw in loondienst ontvangt en houdt als volgt rekening met het inkomen dat zij in haar eenmanszaak verwerft. In 2017 heeft zij over de maanden juni tot november een totale omzet van € 3.885,11 of gemiddeld een omzet van

€ 647,52 per maand gerealiseerd (facturen bij productie 34 van de vrouw). Op basis van de door haar gesloten overeenkomst van opdracht tot praktijkmedewerking (productie 34) mag zij 40% van de door haar gerealiseerde omzet behouden. Dat is een bedrag van € 259,- per maand. De vrouw stelt zelf haar maandelijkse inkomsten uit haar eenmanszaak in 2017 afrondend op € 345,-. Zij heeft ter mondelinge behandeling aangevoerd dat zij op haar werkdagen als ZZP-er niet altijd volgeboekt is en dat afmeldingen in beginsel voor haar rekening en risico komen. De stelling van de man dat zij aanzienlijk meer zou kunnen verdienen en zelf ook tandartswerkzaamheden zou kunnen verrichten heeft zij gemotiveerd weersproken. De man heeft onvoldoende aannemelijk gemaakt dat de vrouw de door hem geschatte bedragen kan verdienen. Het hof houdt voor het jaar 2017 rekening met maandelijkse inkomsten uit eigen onderneming van € 345,- per maand en voor het jaar 2015 met het door de vrouw gestelde bedrag van € 285,- per maand. Voor 2016 zal het hof geen rekening houden met inkomsten uit eigen onderneming vanwege de ziekte van de vrouw. Het hof gaat ervan uit dat de vrouw zich zal blijven inspannen om de inkomsten uit haar eigen onderneming waar mogelijk te vergroten en de man daarover zo nodig te informeren.

Het hof acht de stellingen van de man ten aanzien van inkomen uit vermogen en overbedeling aan de zijde van de vrouw tegenover de gemotiveerde betwisting daarvan door de vrouw onvoldoende onderbouwd. Uit de aangifte IB 2016 en de stukken omtrent de schadestaat-uitkering, de vergoeding van DAS en de overeenkomst van geldlening blijkt niet dat aan de zijde van de vrouw sprake is van het door de man gestelde vermogen van

€ 290.000,-.

draagkracht van de man

Bij de woonlasten houdt het hof rekening met het eigenwoningforfait op jaarbasis, afgeleid van de WOZ-waarde, van € 4.523,-. Tevens houdt het hof rekening met een bijdrage in de woonlast van [B] van € 752,- per maand. Het gerechtshof Amsterdam heeft bij beschikking van 15 maart 2012 bepaald dat [B] 1/3 van haar winst dient bij te dragen. Op basis van de winst in 2014 van € 27.062,- is die bijdrage volgens de vrouw

€ 752,-. De man heeft de door de vrouw bepaalde bijdrage van zijn nieuwe partner niet betwist. Ook is niet gesteld of gebleken is dat [B] dit bedrag niet meer kan bijdragen, zodat het hof daarvan uitgaat.

De rechtbank heeft de vrouw veroordeeld de vanaf 1 juli 2015 door haar te veel ontvangen partneralimentatie terug te betalen. De vrouw komt met haar grieven V-VII op tegen deze beslissing. Volgens vaste rechtspraak (zie bijvoorbeeld HR 6 februari 2015, ECLI:NL:HR:2015:232, NJ 2015/92) dient de rechter die een onderhoudsverplichting verlaagt met ingang van een vóór zijn uitspraak gelegen datum, steeds aan de hand van hetgeen ten processe is gebleken te beoordelen in hoeverre een daaruit voortvloeiende terugbetalingsverplichting in redelijkheid kan worden aanvaard. Bij die beoordeling is onder meer van belang in hoeverre de eerder betaalde bijdragen reeds zijn verbruikt en of deze bijdragen in overeenstemming waren met de behoefte. Een onderhoudsgerechtigde die te hoge bedragen heeft ontvangen, zal immers in beginsel gehouden zijn tot terugbetaling daarvan.

Het hof is van oordeel dat van de vrouw kan worden verlangd dat zij het te veel betaalde aan de man terugbetaalt. Dit betreft een bedrag van ongeveer € 30.000,-. Het te veel betaalde ziet immers op een bedrag waaraan de vrouw geen behoefte had omdat zij deels in haar eigen behoefte kon voorzien. Daar komt bij dat de vrouw in de afgelopen jaren vermogen had, maar dat zij dit heeft gebruikt op een door haar gekozen wijze terwijl zij dit ook had kunnen reserveren.

in het incidenteel hoger beroep