Gerechtshof 's-Hertogenbosch 14-06-2018, ECLI:NL:GHSHE:2018:2548

Art. 1:157 lid 1 BW bepaalt dat de rechter bij de echtscheidingsbeschikking of bij latere uitspraak aan de echtgenoot die niet voldoende inkomsten tot zijn levensonderhoud heeft, noch zich in redelijkheid kan verwerven, op diens verzoek ten laste van de andere echtgenoot een uitkering tot levensonderhoud kan toekennen. Het hangt van de concrete omstandigheden waarin partijen na de ontbinding van het huwelijk zijn komen te verkeren af of ten laste van de ene echtgenoot aan de andere daadwerkelijk een onderhoudsbijdrage moet worden toegekend. Daarbij dienen behoefte en draagkracht, mede gerelateerd aan de omstandigheden tijdens het huwelijk, tot maatstaf.

De vrouw stelt voorts dat haar huwelijksgerelateerde behoefte in 2006 op basis van de zogeheten hofnorm € 1.680,-- netto per maand bedroeg. De man maakt bezwaar tegen toepassing van de hofnorm en stelt dat de vrouw daarom haar behoefte op andere wijze had dienen te onderbouwen, maar dat zij zulks onvoldoende heeft gedaan.

Nu de man niet concreet onderbouwd heeft betoogd op grond waarvan de door de vrouw gehanteerde wijze van begroting geen juiste maatstaf zou zijn om haar huwelijksgerateerde behoefte te bepalen, en het hof ook overigens geen omstandigheden zijn gebleken die in het onderhavige geval om een andere wijze van behoefteberekening vragen, zal het hof de huwelijksgerelateerde behoefte van de vrouw overeenkomstig de hofnorm bepalen, derhalve op 60% van het netto gezinsinkomen (verminderd met de kosten van de kinderen) zoals dat was voorafgaand het uiteengaan van partijen. Naar het oordeel van het hof is deze slotsom - gelet op het hetgeen partijen over en weer hebben aangevoerd - in overeenstemming met de leer van de Hoge Raad (zoals neergelegd in HR 19 december 2003, LJN AM2379, NJ 2004/140 (https://www.navigator.nl/document/id157620031219r03040hrnj2004140dosred?h1=((Hoge%20Raad))%2C((Hoge%20Raad%20(Advocaat-Generaal)%20Conclusie%202010-06-04%20Hoge%20Raad))%2C(hofnorm)%2C(hof-norm)&idp=LegalIntelligence) en HR 03-09-2010, ECLI:NL:HR:2010:BM7050) welke, kort gezegd, luidt dat het hanteren van de hofnorm als enige maatstaf voor de behoefte niet kan wanneer daarbij voorbij gegaan wordt aan de door partijen aangevoerde relevante omstandigheden. Nu de man echter geen relevante omstandigheden heeft aangevoerd ziet het hof geen belemmering om van de op hofnorm gebaseerde behoefte uit te gaan.

Voorts is de vrouw bij het berekenen van haar behoefte uitgegaan van haar eigen netto besteedbaar inkomen in 2006 van € 800,- per maand. Ter onderbouwing hiervan verwijst zij naar twee salarisspecificaties uit 2006. Hieruit blijkt onder andere dat de vrouw in de eerste zes maanden van 2006 een bruto inkomen heeft genoten van per saldo € 5.656,75, omgerekend € 942,- bruto per maand. De enkele stelling van de man dat hij hier niet van weet, althans dat de vrouw haar netto besteedbaar inkomen in 2006 onvoldoende heeft onderbouwd, is onvoldoende om met dit inkomen geen rekening te houden bij het vaststellen van de behoefte van de vrouw.

Tussen partijen is in geschil in hoeverre de vrouw in haar aldus begrote behoefte door arbeid of anderszins zelf kan voorzien. Het hof dient aldus te beoordelen in hoeverre de vrouw behoeftig is.

Naar het oordeel van het hof heeft de vrouw ter zake haar behoeftigheid niet aan haar stelplicht voldaan. De vrouw heeft, gelet op het gemotiveerde verweer van de man dat de vrouw niet heeft voldaan aan haar inspanningsverplichting om zoveel mogelijk in haar eigen levensonderhoud te voorzien, haar stelling dat zij al het redelijkerwijs mogelijke heeft gedaan om in haar eigen levensonderhoud te voorzien, onvoldoende met feiten onderbouwd. De vrouw heeft weliswaar enkele jaaropgaven, een beperkt aantal salarisspecificaties en een beoordelingsverslag ‘Eerste jaar Ziektewet’ in het geding gebracht, maar het had op haar weg gelegen om vanaf 2006 een zo volledig mogelijk (en met voldoende stukken onderbouwd) inzicht te verschaffen in haar arbeidzaam leven, haar inspanningen tot het verkrijgen van meer, dan wel beter betaald werk, de redenen van tussentijdse werkloosheid en arbeidsongeschiktheid en haar mogelijkheden tot re-integratie. De vrouw had aldus de omvang van haar aanvullende behoefte zoveel mogelijk concreet dienen te maken. Het hof heeft de vrouw, gezien haar afwezigheid ter zitting, op dit punt niet in persoon nader kunnen bevragen, hetgeen voor haar rekening en risico dient te blijven. Nu een bewijsaanbod zowel in hoger beroep als in eerste aanleg ontbreekt, dient het verzoek van de vrouw om een bijdrage in haar levensonderhoud daarom, zij het op andere gronden dan door de rechtbank gehanteerd, te worden afgewezen.

Op grond van hetgeen hiervoor is overwogen zal het hof de bestreden beschikking bekrachtigen en beslissen als volgt.

Het hof zal de proceskosten in hoger beroep compenseren, nu partijen gewezen echtgenoten zijn en de procedure de bijdrage in het levensonderhoud van de vrouw betreft.