Rechtbank Den Haag 23-01-2018, ECLI:NL:RBDHA:2018:1420

De kinderrechter heeft kennisgenomen van de stukken, waaronder thans ook:

Op 23 januari 2018 heeft de kinderrechter de zaak ter zitting met gesloten deuren behandeld. Daarbij zijn verschenen:

De advocaat van de moeder heeft ter terechtzitting onder meer een geschrift overgelegd van de ‘Supreme Judiciary Council’ van de ‘Republic of Iraq’ ter onderbouwing van de stelling dat de ouders zijn gehuwd en gezamenlijk belast zijn met het gezag over de minderjarigen. De kinderrechter overweegt dat uit het geschrift en de overige stukken uit het dossier op dit moment nog onvoldoende aanwijzingen volgen om aan te nemen dat de vader gezag heeft of een rol speelt bij de verzorging en opvoeding van de minderjarigen. De kinderrechter merkt de vader daarom in dit stadium niet als belanghebbende aan.

De gecertificeerde instelling heeft aangegeven het eens te zijn met het verzoek van de Raad en aangevoerd dat er momenteel nog veel onduidelijkheid is over de situatie van de minderjarigen.

Mr. Van Leer heeft, namens de moeder, bepleit het verzoek tot voorlopige ondertoezichtstelling af te wijzen en geen verweer gevoerd tegen het verzoek tot het verlenen van een machtiging tot uithuisplaatsing in een netwerkpleeggezin. De raadsvrouw heeft aangevoerd dat de moeder bereid is mee te werken aan het onderzoek van de Raad, omdat zij het beeld dat is ontstaan weg wil nemen. De moeder heeft altijd in Bagdad verbleven en is erg geschrokken van wat er is gebeurd.

Rechtsmacht en relatieve bevoegdheid

De kinderrechter zal, voordat zij toekomt aan een inhoudelijke beoordeling van het verzoek, nagaan of de Nederlandse rechter bevoegd is op het verzoek te beslissen. Bepalend hiervoor is het moment van indiening van het verzoek. De kinderrechter overweegt dat, voor zover uit de stukken blijkt, de moeder en de minderjarigen op het moment van indiening van het verzoek in Turkije verbleven en het vermoeden bestaat dat zij de periode daarvoor in IS-gebied hebben verbleven. Vanwege dit grensoverschrijdende karakter, dient de rechtsmacht te worden bepaald aan de hand van het Verdrag van 19 oktober 1996 (Trb. 1997, 299) inzake de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning, de tenuitvoerlegging en de samenwerking op het gebied van ouderlijke verantwoordelijkheid en maatregelen ter bescherming van kinderen (hierna te noemen: het Verdrag). Een verzoek tot voorlopige ondertoezichtstelling en het verlenen van een machtiging tot uithuisplaatsing in een netwerkpleeggezin valt, gelet op art. 3, binnen het materiële toepassingsgebied van het Verdrag. Nederland en Turkije zijn bovendien beiden partij bij het Verdrag.
Blijkens art. 5 van het Verdrag zijn de rechterlijke en administratieve autoriteiten van de Verdragsluitende Staat waar het kind zijn gewone verblijfplaats heeft bevoegd maatregelen te nemen die strekken tot de bescherming van zijn persoon of vermogen. Omdat de minderjarigen ten tijde van het indienen van het verzoek in Turkije verbleven en het vermoeden bestaat dat zij in de periode daarvoor in IS-gebied hebben verbleven, kan worden vastgesteld dat zij hun gewone verblijfplaats niet in Nederland hadden toen het verzoek werd ingediend.

Inmiddels verblijven de moeder en de minderjarigen echter op Nederlands grondgebied. Uit art. 11, eerste lid, van het Verdrag volgt dat in alle spoedeisende gevallen de autoriteiten van iedere Verdragsluitende Staat op welks grondgebied het kind of vermogen van het kind zich bevindt, bevoegd is om alle noodzakelijke beschermende maatregelen te nemen. De kinderrechter overweegt dat de vader (in Turkije) en de moeder (in Nederland) zich beiden in detentie bevinden en daarom niet in staat zijn de verzorging en opvoeding van de minderjarigen op zich te nemen. De kinderrechter is daarom van oordeel dat er sprake is van een spoedeisend geval en ziet zich genoodzaakt om zich over het verzoek tot het verlenen van de kinderbeschermingsmaatregelen te buigen en daarmee van de hoofdregel – art. 5 van het Verdrag – af te wijken. Op basis hiervan neemt de kinderrechter rechtsmacht aan.

Nu Nederlandse rechtsmacht kan worden aangenomen, zal worden ingegaan op de vraag welke Nederlandse rechter bevoegd is op het verzoek te beslissen. Bepalend hiervoor is het moment van indiening van het verzoek. Uit artikel 265 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering volgt dat in zaken betreffende minderjarigen bevoegd is de rechter van de woonplaats of, bij gebreke van een woonplaats in Nederland, van het werkelijk verblijf van de minderjarige. Daarnaast volgt uit artikel 1:12 van het Burgerlijk Wetboek dat een minderjarige de woonplaats van hem die het gezag over hem uitoefent volgt. Omdat de moeder en de minderjarigen in Nederland geen vaste woon- of verblijfplaats hebben en zij bovendien niet in Nederland verbleven ten tijde van indiening van het verzoek, wijzen
Art. 262 tot en met 268 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (hierna: Rv) geen rechter als relatief bevoegde rechter aan. In een dergelijk geval is de rechter te ’s-Gravenhage bevoegd (art. 269 Rv) . De kinderrechter acht zich daarom bevoegd van het verzoek kennis te nemen.

Inhoudelijke beoordeling van het verzoek

Op grond van de informatie, zoals gebleken uit het verzoekschrift en de daarbij gevoegde bijlagen en uit de verklaringen van de gehoorde personen, komt de kinderrechter tot het oordeel dat het dringend en onverwijld noodzakelijk is dat de minderjarigen, hangend een nader in te stellen onderzoek naar de vraag of de ondertoezichtstelling geboden is, voorlopig onder toezicht worden gesteld. Daarnaast is de kinderrechter van oordeel dat het dringend en onverwijld noodzakelijk is dat de machtiging tot uithuisplaatsing, hangend een nader in te stellen onderzoek naar de vraag of de uithuisplaatsing geboden is, wordt verleend. Daartoe wordt in aanmerking genomen dat thans voldoende gebleken is dat de in artikel 1:265b, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek genoemde gronden aanwezig zijn. De gecertificeerde instelling zal dan ook voorlopig worden gemachtigd – zulks in afwachting van het rapport en advies van de Raad – om de minderjarigen gedurende dag en nacht uit huis te plaatsen in een voorziening voor netwerkpleegzorg.

Daarbij overweegt de kinderrechter in het bijzonder dat, zoals reeds vermeld, de vader en de moeder zich momenteel in detentie bevinden en daarom niet in staat zijn om de verzorging en opvoeding van de minderjarigen op zich te nemen. Daar komt bij dat het vermoeden bestaat dat zij, samen met de minderjarigen, in IS-gebied hebben verbleven. Er bestaat nog veel onduidelijkheid over de opvoedingssituatie van de minderjarigen en de mogelijke traumatische ervaringen die zij aldaar hebben opgedaan. De kinderrechter ziet hierin voldoende gronden om de voorlopige kinderbeschermingsmaatregelen uit te spreken.

De kinderrechter acht het van belang dat de komende periode – met de nodige voortvarendheid – wordt onderzocht wat de gesteldheid is van de minderjarigen en of zij, hoewel zij nog erg jong zijn, hulp behoeven. De kinderrechter verzoekt de Raad daarom in hun rapport in ieder geval antwoord te geven op de navolgende vragen:

 kan er, gezien de jonge leeftijd van de minderjarigen, diagnostiek plaatsvinden en zo ja, hoe zal dit worden vormgegeven?

 welke ondersteuning zal door de gecertificeerde instelling worden ingezet voor zowel de minderjarigen als de netwerkpleegouders;

 hoe zal de omgang tussen de moeder en [minderjarige 1] worden vormgegeven, gezien het gegeven dat de moeder zich momenteel in detentie bevindt?

De kinderrechter overweegt tot slot dat de stukken die door de raadsvrouw zijn overgelegd
– het geschrift van de ‘Supreme Judiciary Council’ van de ‘Republic of Iraq’, een kopie van het Irakese identiteitsbewijs van [minderjarige 1] en de geboorteakte van [minderjarige 2] – in de respectievelijk Engelse, (vermoedelijk) Arabische en (vermoedelijk) Turkse taal zijn geschreven. De kinderrechter verzoekt de Raad de vertaling van deze stukken en de controle op authenticiteit van de stukken op zich te nemen.

De beslissing van de kinderrechter is daarom als volgt.

stelt [minderjarige 1] en [minderjarige 2] van 24 januari 2018 tot 12 april 2018 voorlopig onder toezicht van Stichting Jeugdbescherming Gelderland;

en

machtigt Stichting Jeugdbescherming Gelderland om [minderjarige 1] en [minderjarige 2] gedurende dag en nacht uit huis te plaatsen in een voorziening voor netwerkpleegzorg voor de duur van de voorlopige ondertoezichtstelling en verklaart deze beslissing uitvoerbaar bij voorraad;

houdt de behandeling van het verzoek voor het overige aan tot een terechtzitting gelegen vóór 12 april 2018;

gelast de griffier tegen die nader te bepalen terechtzitting op te roepen:

* de Raad voor de Kinderbescherming, regio Gelderland;

* Stichting Jeugdbescherming Gelderland;

* de moeder;

* de advocaat van de moeder, mr. M.L. van Leer.