Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 27-02-2018, ECLI:NL:GHARL:2018:2120

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het beroepschrift met productie(s), ingekomen op 4 december 2017;

- een brief van mr. Mangal van 5 december 2017;

- een brief van mr. Mangal van 5 december 2017 met productie(s);

- een brief van mr. Mangal van 10 januari 2018 met productie(s);

- het verweerschrift van de GI met productie(s);

- het verweerschrift van de raad met productie(s);

- een brief van mr. Schuring van 31 januari 2018 met productie(s);

- een journaalbericht van mr. Mangal van 5 februari 2018 met productie, houdende een akte aanvulling eis;

- een journaalbericht van mr. Mangal van 5 februari 2018 met productie(s);

- een fax van de rechtbank Noord-Nederland, locatie Groningen van 7 februari 2017 met productie(s).

Tijdens de - inmiddels verbroken - affectieve relatie tussen de vader en de moeder is [in] 2012 te [A] [de minderjarige1] (verder te noemen: [de minderjarige1] ) geboren. De vader heeft [de minderjarige1] erkend. De moeder is belast met het eenhoofdig gezag over [de minderjarige1] .

De moeder heeft naast [de minderjarige1] nog een zoon, te weten: [de minderjarige2] (verder te noemen: [de minderjarige2] ), geboren te [A] [in] 2017.

De raad en de GI hebben verweer gevoerd en het hof verzocht het hoger beroep van de moeder niet-ontvankelijk te verklaren, dan wel af te wijzen met bekrachtiging van de bestreden beschikking.

Op grond van artikel 1:255, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan de kinderrechter een minderjarige onder toezicht stellen van een gecertificeerde instelling indien die minderjarige zodanig opgroeit, dat hij in zijn ontwikkeling ernstig wordt bedreigd, en:

a. de zorg die in verband met het wegnemen van de bedreiging noodzakelijk is voor de minderjarige of voor zijn ouders of de ouder die het gezag uitoefenen, door dezen niet of onvoldoende wordt geaccepteerd, en

b. de verwachting gerechtvaardigd is dat de ouders of de ouder die het gezag uitoefenen binnen een gelet op de persoon en de ontwikkeling van de minderjarige aanvaardbaar te achten termijn, de verantwoordelijkheid voor de verzorging en opvoeding, bedoeld in artikel 1:247, tweede lid, BW, in staat zijn te dragen.

De kinderrechter heeft in de bestreden beschikking de volgende ontwikkelingsbedreigingen genoemd:

- de onrustige en onstabiele opvoedingssituatie;

- de ruzies en het geweld waar [de minderjarige1] getuige en slachtoffer van is geweest;

- ouders die de belangen van [de minderjarige1] niet voorop kunnen stellen;

- de beperkte draagkracht van moeder en de vergroting van haar draaglast door de geboorte

van [de minderjarige2] en het verblijf van moeder samen met [de minderjarige2] bij [D] ;

- de ambivalente houding van moeder ten opzichte van de hulpverlening;

- [de minderjarige1] lijkt de ouders te overstijgen.

De moeder bestrijdt deze bedreigingen. Het hof is echter van oordeel dat uit het rapport van de raad van 14 augustus 2017 en uit hetgeen de vader (die het eens is met een ondertoezichtstelling) en de moeder op de zitting hebben aangegeven voldoende blijkt van ontwikkelingsbedreigingen bij [de minderjarige1] . Niet betwist is in elk geval dat bij beide ouders sprake is van psychiatrische- en/of persoonlijkheidsproblematiek en dat er in het jonge leven van [de minderjarige1] veel onrust, spanning en onveiligheid is geweest. Onrust en spanning door verhuizingen, relatieproblemen en partnerwisselingen van de moeder en onveiligheid door huiselijk geweld, in elk geval zoals de moeder erkent door de vader van [de minderjarige2] . [E] is in 2017 twee keer betrokken geweest bij het gezin vanwege huiselijk geweld.

Het hof is daarnaast van oordeel dat de noodzakelijke hulpverlening voor de moeder en [de minderjarige1] om voornoemde bedreigingen weg te nemen door de moeder onvoldoende wordt geaccepteerd en hulpverlening in vrijwillig kader dus niet mogelijk is. Het hof leidt dit af uit de informatie van hulpverleners van de moeder zoals blijkt in voornoemd raadsrapport. Al sinds meerdere jaren, vanaf december 2013 speelt in de gezinnen van de moeder de relatieproblematiek, de onrust en ook problematiek van de moeder zelf. De moeder bestrijdt de diagnose van [F] (ASS en sociale angststoornis) alsook een relatie tussen een dergelijke diagnose en haar opvoedingsvaardigheden. Echter, los van deze diagnose constateert het hof dat bij de moeder sprake is van terugkerende problematiek op het gebied van elkaar snel opvolgende en problematische relaties en huisvesting. Problematiek die uit het oogpunt van veiligheid van kinderen diagnostiek en hulpverlening vereist. Er is hulpverlening geweest door [F] te [A] en [G] en desondanks is het in de zomer van 2017 tot een zorgelijke situatie in het gezin gekomen in verband met relatieproblematiek met en huiselijk geweld door de vader van [de minderjarige2] . Vanuit het zorgoverleg zoals beschreven in het raadsrapport komt naar voren dat de moeder afspraken met hulpverleners afzegt. Wel is school positief over [de minderjarige1] , ze doet het er erg goed en ook leek de in de zomer van 2017 gestarte hulpverlening voor de moeder vanuit [H] -die echter door de uithuisplaatsing van [de minderjarige1] en [de minderjarige2] is gestopt- goed te verlopen. Het hof vindt het echter te vroeg om gelet op de lange voorgeschiedenis van bedreigingen voor [de minderjarige1] om binnen de lopende termijn van ondertoezichtstelling (tot 5 september 2018) vast te stellen dat een ondertoezichtstelling niet (meer) nodig is

Op grond van artikel 1:265b, eerste en tweede lid BW kan de kinderrechter de raad op zijn verzoek machtigen de minderjarige gedurende dag en nacht uit huis te plaatsen indien dit noodzakelijk is in het belang van de verzorging en opvoeding van de minderjarige of tot onderzoek van diens geestelijke of lichamelijke gesteldheid.

[de minderjarige1] verbleef voorafgaande aan de plaatsing bij de grootouders vaderszijde al elk weekend en in de vakanties bij hen. Begin juli 2017 is zij op vrijwillige basis vanwege vermoeidheid van de moeder en de naderende bevalling volledig bij de grootouders geplaatst. Op 5 september 2017 is deze plaatsing geformaliseerd met de machtiging uithuisplaatsing. Op 27 oktober 2017 is [de minderjarige1] overgeplaatst naar een crisispleeggezin en vervolgens doorgeplaatst naar een ander pleeggezin. Het ging niet goed met [de minderjarige1] in die pleeggezinnen. Inmiddels is [de minderjarige1] sinds 8 januari 2018 weer teruggeplaatst bij haar grootouders. De moeder heeft aangegeven dat op 25 januari 2018 een ouderschapsonderzoek is gestart bij [F] .

Het hof is van oordeel dat gelet op bovengenoemde problematiek en langdurige onrust en onveiligheid rond [de minderjarige1] de uithuisplaatsing in het belang van haar verzorging en opvoeding noodzakelijk was. De machtiging uithuisplaatsing is dus op goede gronden gegeven. Hoewel het hof voorts van oordeel is dat duidelijk moet worden of terugkeer van [de minderjarige1] naar de moeder mogelijk en structureel veilig is, zal het hof de machtiging met ingang van 27 oktober 2017 vernietigen. Met ingang van die datum heeft immers de GI de machtiging tot uithuisplaatsing voor een ander doel gebruikt dan waarvoor deze was verleend. Uit de bestreden beschikking blijkt in dat verband zonder meer dat de machtiging tot uithuisplaatsing was bedoeld om het verblijf van [de minderjarige1] bij haar grootouders -‘een voor haar veilige en vertrouwde plek’, aldus de kinderrechter- te formaliseren.

Voor zover de moeder dit verzoek nog handhaaft (dit is immers geformuleerd op het moment dat [de minderjarige1] in een neutraal gezin verbleef), overweegt het hof dat het niet in het belang is van [de minderjarige1] om haar op dit moment weer over te plaatsen. De huidige plek bij de grootouders is voor [de minderjarige1] een vertrouwde plek in een bekende omgeving.

Het hof zal de moeder in dit verzoek niet-ontvankelijk verklaren nu dit niet voor het eerst in hoger beroep gedaan kan worden.

Het hof zal dit verzoek afwijzen nu dit niet op de wet is gebaseerd.

Bij vonnis van de rechtbank Noord-Nederland in kort geding van 13 december 2017 is (zolang nog niet vaststaat dat het perspectief van de kinderen elders ligt) een omgangsregeling tussen de moeder en [de minderjarige1] vastgesteld van eenmaal per twee weken gedurende anderhalf uur. Het hof acht door de moeder onvoldoende aangevoerd welke omstandigheden sindsdien maken dat er reeds nu tot een uitbreiding van deze regeling gekomen moet worden. Het hof acht wel voorstelbaar dat in het kader van het (hierna te noemen) perspectief onderzoek meer contactmomenten dienen plaats te vinden. Voornoemd vonnis -dat uit de aard van de procedure een voorlopige regeling betreft- hoeft daar niet aan in de weg te staan.

De moeder heeft aangegeven dat inmiddels een perspectiefonderzoek is gestart door [F] . Daarmee komt het belang aan het gelasten van een dergelijk onderzoek en plan van aanpak te vervallen. Wel vindt het hof het in het belang van [de minderjarige1] , gelet op haar jonge leeftijd en de aanvaardbare termijn waarbinnen haar perspectief duidelijk moet zijn, dat dit onderzoek voortvarend plaatsvindt en dat de GI daar vaart achter zet. Ook is het daarbij van belang dat de moeder door de GI geholpen wordt om de voor haar noodzakelijke hulpverlening, gelet op haar eigen problematiek en met het oog op haar opvoedingsvaardigheden, te verkrijgen.

Mede met het oog op de opmerkingen in rechtsoverweging 5.11 wenst het hof hier zijn zorgen over de uitvoering van de ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing neer te leggen. [de minderjarige1] is in het afgelopen jaar veel heen en weer geplaatst en gelet op alle onrust, ook vanuit het verleden, is het belangrijk voor haar dat alle zeilen worden bijgezet door de GI om haar situatie te stabiliseren en haar duidelijkheid te bieden. Zowel de ouders, hun advocaten als de raad hebben op de zitting aangegeven dat de communicatie met de jeugdzorgwerker moeizaam, dan wel niet verloopt. Het hof heeft voorts moeten constateren dat de jeugdzorgwerker zonder tegenbericht dan wel latere afmelding niet op de zitting is verschenen. Ook een rappel vanuit de raad daags voor de zitting middels een voicemail is niet beantwoord. Dat kan allemaal niet in het belang van [de minderjarige1] zijn.