Hoge Raad 16-02-2018, ECLI:NL:HR:2018:218

Het hof heeft de beslissingen van de kinderrechter tot ondertoezichtstelling van de minderjarigen bekrachtigd. Het heeft, samengevat, onder meer het volgende overwogen.

Het hof acht aannemelijk dat de minderjarigen bij het uitblijven van de verzochte ondertoezichtstelling zodanig zullen opgroeien dat zij in hun ontwikkeling ernstig worden bedreigd en dat de zorg die in verband met het wegnemen van die bedreiging noodzakelijk is voor de minderjarigen of voor de moeder, door dezen niet of onvoldoende wordt geaccepteerd. (rov. 5.5)

Uit de stukken en ter zitting is gebleken dat de moeder steeds bereid is geweest tot het aanvaarden van hulpverlening in het vrijwillig kader. Deze hulpverlening is echter niet (meer) toereikend. Al vanaf 2007 is hulpverlening ingezet. (rov. 5.6)

Uit de stukken en hetgeen ter zitting naar voren is gekomen, is gebleken dat de moeder de in het raadsrapport van november 2016 vastgestelde doelen door middel van de in het vrijwillig kader geboden hulp, niet heeft weten te behalen. Zij heeft weliswaar zelfstandig ook hulp gezocht en geaccepteerd, maar in het rapport van de raad is ook te lezen dat de moeder soms haar instemming met de hulpverlening terugtrekt. De ene zoon vraagt vanwege zijn gedragsproblematiek bovengemiddelde opvoedingsvaardigheden en de andere zoon vraagt vanwege zorgen over zijn gezondheid veel extra aandacht. De moeder heeft langdurig de kans gehad om de situatie te verbeteren, maar het is haar niet gelukt om in voldoende mate de rust en stabiliteit te creëren die de minderjarigen zo hard nodig hebben. Het hof acht de vrijwillige hulpverlening dan ook onvoldoende om de problemen en crisissituaties in het gezin op te lossen.
De goede wil van de moeder staat wel vast, maar zij blijkt niet in staat de in het vrijwillig kader aangeboden hulp zodanig te accepteren en uit te voeren dat dit tot het nodige effect en de vermindering van de ontwikkelingsbedreiging van de minderjarigen leidt. Naar het oordeel van het hof is voldaan aan de wettelijke criteria voor ondertoezichtstelling. (rov. 5.7)

Het onderdeel berust op het uitgangspunt dat de enkele bereidverklaring van de ouder om hulp te accepteren, voldoende is om een ondertoezichtstelling tegen te houden.

Dit uitgangspunt kan echter niet worden aanvaard.
Het in art. 1:255 lid 1, aanhef en onder a, BW opgenomen vereiste dat de noodzakelijke zorg “niet of onvoldoende wordt geaccepteerd” ziet niet slechts op de bereidheid die zorg te accepteren, maar mede op het (in voldoende mate) daadwerkelijk accepteren en benutten van die zorg. Indien de ouder die het gezag uitoefent, onvoldoende in staat is de noodzakelijke zorg daadwerkelijk te benutten, staat derhalve de omstandigheid dat hij of zij zich wel bereid heeft verklaard tot acceptatie van die zorg niet in de weg aan ondertoezichtstelling van de minderjarige.

Het hof heeft vastgesteld dat de moeder weliswaar bereid is om hulp te aanvaarden, maar soms ook haar instemming met betrekking tot de hulpverlening intrekt. Zij heeft volgens het hof langdurig de kans gehad om de situatie te verbeteren, maar het is haar niet gelukt om de rust en stabiliteit te creëren die de minderjarigen nodig hebben. Naar het oordeel van het hof staat de goede wil van de moeder wel vast, maar blijkt zij niet in staat de in het vrijwillig kader aangeboden hulp zodanig te accepteren en uit te voeren dat het gewenste effect wordt bereikt.

Door (mede) op grond hiervan te oordelen dat is voldaan aan de wettelijke criteria voor ondertoezichtstelling, heeft het hof, gelet op hetgeen hiervoor in 3.3.3 is overwogen, geen blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting omtrent het vereiste dat de noodzakelijke zorg “niet of onvoldoende wordt geaccepteerd”. Het onderdeel faalt.