Gerechtshof Amsterdam 15-08-2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:3300

De man is geboren [in] 1968. Hij is sinds oktober 2004 woonachtig in België en is [in] 2005 in het huwelijk getreden met mevrouw [Y] .

Hij was tot 1 april 2014 in dienst bij [werkgever] . Blijkens de vaststellingsovereenkomst met genoemde werkgever bedroeg zijn laatstgenoten salaris bij ontslag € 4.425,- bruto per maand exclusief vakantietoeslag (€ 57.556,- per jaar) en heeft de man een beëindigingsvergoeding ontvangen van € 13.275,- bruto. De man is medeaandeelhouder van de gewone commanditaire vennootschap (hierna: de GCV) naar Belgisch recht genaamd [de onderneming] . De GCV heeft drie zaakvoerders, de man, zijn echtgenote en de heer [A] . De man bezit 49% van de aandelen, zijn echtgenote bezit eveneens 49%. De man en zijn echtgenote bezitten gezamenlijk ook 1% van de aandelen. De overige 1% berust bij de heer [B] .

Uit de overgelegde (concept)jaarstukken van [de onderneming] van de jaren 2015, 2014 en 2013 blijken de volgende cijfers (in euro’s):

2013 2014 2015

Omzet € 9.730,00 € 73.901,45 € 159.981,06

Bedrijfskosten € 8.791,53 € 35.529,20 € 109.155,86

Eigen vermogen € 23.604,19 € 6.111,49 € 34.173,89

Bedrijfsresultaat € 898,86 € 36.244,22 € 44.144,12

2013 2014 2015

Winst boekjaar na belasting € 898,33 € 29.715,68 € 28.062,40

De man heeft stukken overgelegd waaruit zijn maandelijkse bezoldiging uit de GCV vanaf januari 2016 blijkt. De periodieke bezoldiging van de man is op grond van deze productie € 2.000,- bruto per maand. De netto bezoldiging bedraagt € 1.400,-.

De vrouw is geboren [in] 1974. [de minderjarige] woont bij haar. Zij is [in] 2015 gehuwd met de heer [X] (hierna: [X] ). Niet in geschil tussen partijen is dat [X] vanaf die datum mede-onderhoudsplichtig is jegens [de minderjarige] .

Zij is werkzaam in loondienst bij de [stichting] . De vrouw had – blijkens de door haar overgelegde aanslag inkomstenbelasting 2015 – een bruto jaarloon van € 22.382,-. Blijkens haar jaaropgave 2016 had zij een fiscaal loon van € 23.060,- in dat jaar.

[X] heeft, blijkens de door de vrouw overgelegde aangifte inkomstenbelasting 2015 in dat jaar een fiscale winst uit zijn eenmanszaak [de eenmanszaak] van € 7.003,-. In 2016 bedroeg de winst € 11.232,-. [X] had daarnaast inkomsten uit loondienst bij [bedrijf] van € 40.398,- bruto in 2015. In 2016 had [X] een fiscaal loon blijkens zijn jaaropgave van € 40.972,-.

Ingangsdatum

Behoefte [de minderjarige]

Draagkracht van de man

De man is van mening dat hij ten gevolge van zijn ontslag bij [werkgever] op 1 april 2014 onvoldoende draagkracht heeft om een bijdrage te kunnen voldoen in de kosten van verzorging en opvoeding van [de minderjarige] , dan wel dat hij een lagere bijdrage dan in 2004 vastgesteld, kan voldoen. De man dreef al voor zijn ontslag (hobbymatig), sedert 2011, de reeds bestaande onderneming GCV, vanuit zijn woonplaats in België. Volgens de Belgische wetgeving heeft de man daardoor na zijn ontslag geen recht op een werkeloosheidsuitkering. De man heeft wel gesolliciteerd, maar in zijn branche is het vinden van een baan moeilijk. De man heeft zich om die reden genoodzaakt gezien zijn bedrijf verder uit te bouwen. Nu het bedrijf van de man echter niet voldoende winst behaalt om over te kunnen gaan tot het doen van winstuitkeringen, heeft de man geen draagkracht voor het voldoen van een kinderbijdrage. Mocht er al een mogelijkheid zijn tot het uitkeren van winst/tantième, dan dient deze in gelijke delen aan de vennoten en zaakvoerders te worden gedaan.

De vrouw betwist dit alles. Zij is van mening dat de man onvoldoende heeft gesolliciteerd. Hij heeft nagelaten aan te tonen dat hij er alles aan doet om een inkomen te verwerven, teneinde in de behoefte van [de minderjarige] te voorzien. De vrouw kan zich voorts niet aan de indruk onttrekken dat de man zichzelf bewust geen winst uitkeert om zijn draagkracht zo laag mogelijk te houden. De afgelopen jaren is de omzet en het banksaldo in de GCV van de man flink omhoog gegaan. Een winstuitkering zou, aldus de vrouw, tot de mogelijkheden behoren. Uit de stukken blijkt niet dat de zaakvoerders meedelen bij een winstuitkering. Nu ook de echtgenote van de man elders werkzaam is, kan er van worden uitgegaan dat de man de enige is aan wie een beloning of winstuitkering toekomt. De vrouw heeft tevens aangevoerd dat er een hoge post op de jaarrekening 2015 is betreffende Algemene Onderaannemingen. De man heeft niet met facturen onderbouwd dat deze post niet op hem of zijn echtgenote, dan wel op een eventueel tweede vestiging van de onderneming te [plaats] ziet. De man heeft bovendien de hoge onkostenvergoedingen op de jaarrekening niet nader toegelicht. De vrouw stelt dat de man een luxe leven leidt en heeft dit onderbouwd met berichten van sociale media (vanaf 2014) waaruit etentjes, reisjes enzovoorts blijken. De vrouw vraagt zich af hoe de man en zijn echtgenote dit kunnen realiseren wanneer hij geen tot weinig inkomen heeft.

Het hof overweegt hieromtrent als volgt.

Het laatstgenoten bruto jaarsalaris van de man bij [werkgever] bedroeg over het jaar 2013 blijkens de door de man overgelegd stukken € 57.556,-. Vast staat dat het dienstverband van de man bij [werkgever] met ingang van 1 april 2014 is beëindigd en dat de man sindsdien als enige inkomensbron een onderneming drijft onder de naam [de onderneming] Deze onderneming heeft sinds 2014 geen winstuitkeringen gedaan. Sinds 2016 ontvangt de man een maandelijkse bezoldiging van € 2.000,- bruto.

Het ligt op de weg van de man te onderbouwen dat hij onvoldoende draagkracht heeft om aan zijn verplichting tot het betalen van kinderalimentatie te voldoen. Naar het oordeel van het hof heeft de man hier niet aan voldaan. Zijn stelling dat hij zich niet meer uit het bedrijf, dat sedert 2014 winstgevend is, heeft uitgekeerd dan de maandelijkse bezoldiging van € 2.000,- bruto per 1 januari 2016 en voordien geen inkomsten uit het bedrijf heeft ontvangen, heeft de man onvoldoende onderbouwd. Onbetwist is de stelling van de vrouw dat de man er een luxe levensstijl op na houdt die niet overeenstemt met het door hem gestelde inkomen. De stelling van de man dat hij in al die jaren geleefd heeft van spaargeld en leningen bij zijn broer, heeft hij in dit verband niet nader onderbouwd, terwijl dit wel op zijn weg had gelegen. Voorts heeft de man met betrekking tot de hoge post ‘Algemene Onderaannemingen’ op de jaarrekening van 2015 geen onderliggende facturen overgelegd, en daarmee heeft hij de stelling van de vrouw dat hij zichzelf inhuurt, onvoldoende weersproken. Ook de post onkostenvergoedingen in de resultatenrekening 2015 van € 12.259,88 heeft de man niet inzichtelijk gemaakt door hiervan specificaties over te leggen. Gelet op het vorenstaande heeft de man niet voldaan aan de verplichting van art. 21 Rv tot een juiste en volledige voorlichting van de rechter en de wederpartij. Ingevolge deze bepaling staat het het hof vrij daaraan de gevolgtrekkingen te verbinden die hij geraden acht.

Het hof is voorts van oordeel dat het op de weg van de man had gelegen om zich, in het licht van zijn onderhoudsverplichting en de in dat kader van belang zijnde inspanningsverplichting om voldoende draagkracht te verkrijgen, in te spannen om op andere wijze inkomen te verkrijgen, bijvoorbeeld door (actief) te solliciteren op een functie in loondienst, toen de onderneming naar zijn zeggen niet renderend genoeg bleek om voldoende inkomsten uit te ontvangen. Voor dit oordeel is van belang dat de man de onderneming reeds in 2011 in mede-eigendom had en naar zijn zeggen in ieder geval vanaf april 2014 door middel van zijn werkzaamheden geprobeerd heeft inkomsten uit het bedrijf te krijgen. Dat de man aan voornoemde inspanningsverplichting heeft voldaan, is door hem niet aannemelijk gemaakt. Hij heeft geen stukken overgelegd waaruit blijkt dat hij solliciteert of zich op andere wijze inspant om een inkomen te ontvangen, waarmee hij in ieder geval in staat is aan zijn wettelijke onderhoudsverplichting te voldoen. Gelet op vorenstaande is het hof van oordeel dat de man vanaf de datum van indiening van het verzoekschrift, te weten 10 december 2015, redelijkerwijs in staat moest worden geacht weer zijn oude inkomen, zijnde het bruto jaarinkomen over 2013 te kunnen verdienen. Het hof zal daarom de draagkracht van de man berekenen uitgaande van zijn bruto jaarinkomen in 2013. De grieven 1 tot en met 4 van de man worden dan ook verworpen.

Draagkracht van de vrouw

Het hof neemt ook bij de bepaling van de draagkracht van de vrouw haar netto besteedbaar inkomen tot uitgangspunt. Het hof gaat ook hierbij uit van de cijfers van 2015.

Het fiscaal loon van de vrouw bedroeg in 2015 € 22.382,-. Op grond van het voorgaande komt het hof op een netto besteedbaar inkomen in 2015 van € 1.536,- per maand (tarieven 2015/2). Bij het berekenen van het netto besteedbaar inkomen ten behoeve van de bepaling van de draagkracht houdt het hof rekening met de algemene heffingskorting en de arbeidskorting. Dat netto besteedbaar inkomen leidt op grond van voormelde draagkrachtformule tot een draagkracht van (afgerond) € 140,- per maand. Grief 7 van de man slaagt.

Draagkracht van [X]

Door zijn huwelijk en samenleving met de vrouw, is [X] onderhoudsplichtig voor [de minderjarige] geworden. Ook aan de zijde van [X] neemt het hof zijn netto besteedbaar inkomen tot uitgangspunt bij het bepalen van zijn draagkracht. Het hof gaat ook hierbij uit van de cijfers van 2015.

Het fiscaal loon van [X] bedroeg in 2015 € 40.398,-. Daarnaast had [X] een winst uit onderneming van € 7.003,-. Op grond van het voorgaande komt het hof op een netto besteedbaar inkomen in 2015 van € 3.034,- per maand (tarieven 2015/2). Bij het berekenen van het netto besteedbaar inkomen ten behoeve van de bepaling van de draagkracht houdt het hof rekening met de algemene heffingskorting en de arbeidskorting, alsook voor de winst uit onderneming met de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling. Op grond van de voornoemde draagkrachtformule leidt dat netto besteedbaar inkomen tot een draagkracht van (afgerond) € 874,- per maand.

De onderhoudsplichtigen en hun onderlinge verhouding

Blijkens de Parlementaire Geschiedenis met betrekking tot artikel 1:395 BW (Parl. Gesch. BW Inv. Boek 1, p. 1442-1443) zijn, in het geval de onderhoudsverplichting van de stiefouder samenvalt met die van de ouder van de kinderen, de verplichtingen ter zake van onderhoud in beginsel van gelijke rang. De omvang van ieders onderhoudsverplichting hangt dan af van de omstandigheden van het geval waarbij als belangrijke factoren in het bijzonder gelden het gegeven dat tussen de ouder en het kind een nauwere verwantschap bestaat dan tussen de stiefouder en het stiefkind, de draagkracht van de ouder en de stiefouder en de feitelijke verhouding tot ieder van de onderhoudsplichtigen.

Het hof neemt als omstandigheden in aanmerking dat er sprake is van een regelmatig contact tussen de man en [de minderjarige] en [X] pas sinds 10 juli 2015 stiefouder van [de minderjarige] is. Zowel de draagkracht van de man als die van [X] zijn toereikend om in de behoefte van [de minderjarige] te voorzien. Zouden onderhoudsbijdragen van de drie onderhoudsplichtigen naar rato van hun draagkracht worden vastgesteld, dan zou dat betekenen dat een aanzienlijk deel van de behoefte van [de minderjarige] voor rekening van [X] komt. Dat acht het hof geen redelijke verdeling in het licht van bovenvermelde omstandigheden. Het hof ziet dan ook aanleiding om de onderhoudsverplichting van [X] te stellen op 1/3 deel van de behoefte van [de minderjarige] (€ 235,-) en de overige 2/3 deel van de behoefte naar rato van draagkracht te verdelen tussen de man en de vrouw. Grief 6 van de man slaagt in zoverre.

Zorgkorting

Terugbetalingsverplichting